Tripoli (Libia), 1804. AEBetako gerra ontzidiak hiriko portu parean bota zituen aingurak. Hiria babesten zuten gotorlekuak leherrarazten saiatu ziren, baina alferrik. Hurrengo urteko neguan, Tripoliko paxaren aurkako matxino libiarren laguntzaz, lurreratzea eta Derna hiria hartzea lortu zuten. Baina AEBetako marineen eraginkortasun urriaren eraginez, eta Europako potentzien laguntzarik gabe –ingelesak, esaterako, etsai zituzten orduan–, ez zuten paxa kargutik kentzeko misioa betetzerik lortu, eta estatubatuarrek Afrika iparraldetik alde egin behar izan zuten. Bi hamarkada besterik ez ziren Pariseko Itunean (1783) AEBetako independentzia nazioartean onartu zela eta, hala, porrot hura herrialde jaioberriko marineek beren mugetatik kanpo burututako lehen gerra ekintza izan zen. Ez zen azkena izango, jakina.
Duela 200 urteko ekintza militar horren atzean oraindik ez zegoen petroliorik, bai, ordea, interes ekonomikoak. 1801 eta 1805 urteen artean Mediterraneoko uretan Nelsonen ontzidi ingelesaren eta Napoleonen itsas armadaren arteko gatazkak izan ziren, baina bazen arazo zaharrago bat: Afrika iparraldeko agintarien babesaz jarduten zuten piratak. AEB jaioberrian berehala Mediterraneoan merkataritzan aritzeko interesa piztu zen. Horretarako kostaldeko estatu horiekin hainbat akordio sinatu zituzten, piraten oztopoa gainditzeko. 1787an Marokoko sultanarekin adostu zuten hitzarmena, 1795ean Aljerreko beiarekin eta, 1797an, Tripoliko paxarekin. Baina estatubatuarren arrakasta ikusita, berehala diru gehiago eskatzen hasi ziren eta, Monroe presidenteak ezetza eman zienean, Tripoliko paxa eta beste agintari batzuk AEBetako itsasontziei erasotzen hasi ziren. Orduan erabaki zuten Tripoliri erasotzea.
200 urte geroago AEBetako ontziak Libiako kostalde parean daude berriro eta hiriburua marineen himnoan aipatzen da: “Moctezumaren harresietatik Tripoliko itsasertzera /gure herriaren gatazketan borrokatzen dugu, lurrez, itsasoz eta airez”.
Todos comían e bebían, parecían alegres, pero algún se movía inquieto entre o aperitivo e o aperitivo. Ía recibir o premio por segunda vez, pero era o primeiro que tiña nas súas mans. Estaba nervioso porque o monumento tiña que chegar á oficina, Foder. Os premios ARGIA... [+]
Aínda que as cousas cambian rápida e vivamente, hai cousas que non cambian: Un deles é a entrega dos Premios Argia. Iso é o que lle dixo a este cronista un xornalista foráneo que veu a por necesidade, e que ARGIA cambiou moito antes de comezar a entrega de premios. Facíao... [+]
Onintza Irureta Azkune participou na charla en nome do grupo de traballo de ARGIA:
"Unha dos miles de persoas que compoñen a comunidade de ARGIA díxonos recentemente que ás veces a LUZ é escura, que hai noticias duras que lle moven dentro. Que facemos un bo traballo, pero as... [+]
Arizona
Actores: Aitziber Garmendia e Jon Plazaola.
CANDO: 26 de xaneiro.
ONDE: Casa de Cultura de Berriz. na praza.
-------------------------------------------
Margaret (Aitziber Garmendia) e George (Jon Plazaola) partiron de Idaho para tentar salvar a fronteira que separa... [+]