O tiroteo de FRANCIA volve mostrar o que está a facer co lume… ao final, ademais de queimalo, pode destruír a súa ampla contorna. E no estado de tregua en que nos atopamos, cada parte está a provocar o lume ao seu gusto. Máis aínda cando, en vésperas de eleccións, obsérvase o pasado e a vida das persoas con lupas, microscopios e ferramentas tan delicadas.

Analizado desde o frío, parece que isto débese incorporar aos imprevistos en calquera proceso de paz, reprochable, despreciable e o que se queira, pero sempre na categoría do inesperado. É dicir, dificulta, pero non modifica o rumbo da esquerda abertzale cara a Zutik Euskal Herria, nin a dinámica xeral de cesamento do fogo de ETA, ratificada hai dúas semanas pola organización armada.

Pero a pesar do inesperado do tiroteo, o tiroteo é unha boa fonte de dúbidas e desconfianzas. Iso é inevitable. O que circula cunha pistola polas estradas sabe que nalgún momento pode verse obrigado a decidir si utilízaa ou non. A longa historia das detencións e das fugas nos controis habituais das estradas francesas revela que algúns a usan e outro non.

No contexto actual, o portador da pistola debería saber que o que é autodefensa para o etíope utilizarase en todo caso como arma contra o proceso de paz, sen que medie a morte. E a cuestión é que non está claro por que e para que leva a pistola nunha tregua duradeira e verificable, máis aínda cando esta é supostamente de longa duración e é para sempre na nova lóxica política da esquerda abertzale. O que para o militante de ETA pode ser unha simple rutina –ou non–, pode converterse nunha proba ou escusa para calquera tipo de hipótese e sospeita para o resto.

A distancia entre o éxito e o fracaso é a miúdo moi pequena e neste caso mídese nuns poucos centímetros do ombreiro ao corazón ou á xugular. Afortunadamente para o xendarme e para o proceso de paz, de momento suficiente para sobrevivir.

Para desviar a atención dos tiroteos, pódese dicir que isto é pouco comparado coa campaña de boicot que o Goberno español e a dereita española levan a cabo con respecto a este último intento de paz, e non faltará razón. Pero iso non evita as sospeitas. Isto só verase reforzado polas achegas de todos os axentes para alimentar o proceso de paz nos seus inicios, e o primeiro deles é que nestes momentos toda a esquerda abertzale poida estar nas eleccións. Deixando a situación legal de sortu para despois das eleccións, o mellor sinal agora sería que todas as listas de Bildu, ou o máis posible, póidanse presentar sen problemas.

Ademais de ofrecer a súa versión deste feito, ETA tamén deberá dicir algo máis sobre o seu futuro antes ou despois das eleccións. E o Goberno de España tamén ten que dar pasos, primeiro para non entorpecer e logo para construír, que son os pasos que hai que dar no mundo dos presos. Con algúns pasos, o máis probable é que se inicie despois das eleccións de maio: liberdade de presos enfermos, achegamentos, graos, derrogación da doutrina Parot… A presión do PP e a escusa das eleccións de 2012 sería que o PSOE non adopte esas medidas.

O silencio e a discreción son inherentes a este tipo de procesos, pero non até o punto de converter o segredo no centro do proceso. Os axentes sociais deben integrarse no proceso e a sociedade en xeral debe saber onde está o fío da negociación. Pola contra, o risco de tropezar nas pedras do pasado será alto.