Traducido automaticamente do vasco, a tradución pode conter erros. Máis información aquí. Elhuyarren itzultzaile automatikoaren logoa

Morto

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Desde que llas pode ver por Internet, atraínme tanto coas columnas de Iñaki Berri como cando atopo unha serie que me gusta, Beñat, que me encheu as horas do sábado solitario. Os teus pensamentos sobre a imaxe atopáronse involuntariamente nalgún terreo alcanzable do cerebro e quedeime nunha columna sobre a morte, nun vínculo inevitable, da imaxe á morte. Na columna referíase ao momento da súa morte, á elección do momento, aos preparativos para a súa morte. Acordeime de Liz Taylor, que para o día da súa morte pedira tantas cousas, como chegou ás citas durante anos, como chegar tarde ao seu enterro, “non queda unha estrela así”, e aquel sábado vago púxenme a ver a De súpeto o último verán, “quédannos as súas películas e todo iso”.

O que aparecía vivo na pantalla está morto, e o que estaba a ver está morto desde que se recolleu a imaxe; cantas veces morreu Liz Taylor. Todas as fotos do mundo, as das estrelas e as nosas, eran como a constelación dunha morte, o rexistro do que xa non será máis (e unha aposta de futuro de Xabier Montoia, sacrificando un pouco cuantitativamente o presente en favor da sustentabilidade; quen busque algunha vez a fotografía quere atrapar o máis pequeno que poida dala o presente, ou compensar dalgunha maneira ao editor con todas as fotografías que lle obedezan e demándenlle). Lize, ademais, non sei a partir de que momento, mataba brutalmente a súa imaxe anterior, como unha estrela que se equivocou de constelación, fóra de tempo, do mesmo xeito que ocorre en España con Sara Montiel, ou como sucedeu en San Sebastián, por última vez, conferindo a morte dunha forma de aparecer estrela, con aquel Bette Davis que apareceu como pantasma (agora actores, personaxes famosos, “eu son unha persoa sobrenatural… Non queren estar por encima de nós nin imaxinar, xa non son tentacións perigosas, senón proxeccións do consumidor, algo moi aburrido que non pon en perigo a sensibilidade/integridade dos nenos católicos).

Non se que é o que me levou, as imaxes ou a morte, a pensar nas cidades de hoxe, cada unha detrás dun Calatrava nas cámaras dos turistas, para que as cidades sexan museos, vistas, estrelas. E morto no museo, a obra é pasiva, non receptora, a vida que ten a obra é a de quen a contempla (agora ás veces éntrame a sensación de que a obra se acorda de antemán, xa que a través de todas as cuestións interactivas que se fan co espectador sacan o que van roubar e consumir, e despois, impondo a interpretación unha vez que a obra está na rúa, porque o autor quere seguir interactuando, sen deixar en paz ao receptor). Parque de atraccións, a única vida que ten a cidade sería a do espectador, a do turista, marcando o límite de todos os dereitos na actualidade (empezamos en canto chamamos folga, non os veciños, que dirán os turistas), e cada vez é máis habitual escoitar que Sevilla vai recibir uns empuxóns xigantescos, seguridade cidadá, imposicións de vestir e todas as culturas que inventamos, sobre todo gastronómica; Bilbao está a converterse na envexa de todas as cidades, e non máis para os museos.

Alarguei a man para conciliar o soño e busquei o hálito vivente do gato, libre de fotografías, nas banbalinas do museo.


Últimas
Leire Amenabar. Harrera-herrirantz
“Deserosotasunik barik ez da ezer aldatuko”

Harrera-herri euskaldun nola izan gaitezkeen galdetu zion Leire Amenabarrek bere buruari eta parean zituenei iaz, Gasteizen, harrera-hizkuntzari buruzko jardunaldietan, eta galdera horrexetan sakontzeko elkartu gara berarekin hilabete batzuk geroago. Amenabarrek argi du... [+]


2025-03-12 | Ibai Trebiño
Esku odoltsuen matxinada

Esku odoltsu bat sinbolo gisa erabilita, iazko azaro bukaeratik ustelkeriaren aurkako mobilizazio erraldoiak egiten ari dira Serbian, “blokada” izenpean, azken garaietan Europa zaharrean ikusitako handienak. Asanblearioak, masiboak, ideologiarik gabekoak... Bertatik,... [+]


Teknologia
Komentokrazia

Sare sozialetan badira zenbait pertsona eragin gaitasun handikoak. Jarraitzaile ugari dute, eta euren iritziak egiatzat hartzen dira. Askok, ordea, egia barik, interes propioa edo klase baten interesak iraunkortzea bilatzen dute. Ameriketan komentokrata deitzen zaie. Alegia,... [+]


2025-03-12 | Mati Iturralde
Gudaren jauntxoak

1986. urtean Espainiako Estatuak NATOn jarraitzearen aurkako botoa eman zuen euskal gizarteak. Denborak ematen duen perspektibak oraindik ez du azaldu zeintzuk izan ziren gizartearen arrazoi sakonak gerra erakundean parte hartzeari uko egiteko.

Felipe Gonzálezen... [+]


Ikusezinak

Martxoaren lehenengo lanegunarekin batera, komunikabideetan azalduko ez diren aldaketak etorri dira EHUn. Azken Lan Publikoko Eskaintzaren ondorioz, ehunka langile –arlo tekniko eta administrazio zerbitzutakoak– orain arte okupatzen zuten lanpostutik atera eta beste... [+]


Bolo-bolo

Bolo-bolo dabil energia berriztagarrien hedapenaren inguruko eztabaida. Sarri askotan, iritsi den proiektu zaparrada desordenatuak eragindako artegatasunak bultzatuta, albiste zein iritzi-artikulu mordoaz gain, hitzaldiak, eztabaidak, mahai inguruak, bideo emanaldiak eta abar... [+]


Elle-aren biya

Lagun asko sumatu dut kezkatuta euskaldun gero eta gutxiagok ahoskatzen duelako elle-a. Haur eta gazte gehienek bezala, heldu askok ere galdu du hots hori ahoskatzeko gaitasuna, idatzian ere nahasteraino. Paretan itsatsitako kartel batean irakurri berri dugu: altxorraren biya... [+]


Lankidetzaren aldeko aldarria

Unibertsitateko ikasleen artean, maiz topatzen ditugu beste lurraldetakoak ere, bereziki gradu ondorengo ikasketetan. Topaketa horiek badira errealitate berriak ezagutzeko bide, baita besteak entzun eta besteez ikasteko parada ere. Garapenerako lankidetzari loturiko gaiak izan... [+]


Mickael Forrest: “Arbasoek ziotena errepikatzen ari gara: gu ez gara frantsesak”

Kanakyko Gobernuko kide gisa edo Parisekilako elkarrizketa-mahaiko kide gisa hitz egin zezakeen, baina argi utzi digu FLNKS Askatasun Nazionalerako Fronte Sozialista Kanakaren kanpo harremanen idazkari gisa mintzatuko zitzaigula. Hitz bakoitzak duelako bere pisua eta ondorena,... [+]


Kanaky Herria
2024: deskolonizaziorako aukera oro sinesgaitz bihurtu zuen urtea

Urte bat beteko da laster Pazifikoko Kanaky herriko matxinada eta estatu-errepresiotik. Maiatzaren 14an gogortu zen giroa, kanaken bizian –baita deskolonizazio prozesuan ere– eraginen lukeen lege proiektu bat bozkatu zutelako Paristik. Hamar hilabete pasa direla,... [+]


Autobiografia linguistikoak eskolan euskara hauspotzeko

Eskolako zenbait gurasok euskalduntzeko egindako ahalegina ikusarazi, eta hezkuntza komunitatean euskararen aldeko jarrerak piztu. Helburu horiekin bultzatu du Autobiografia Linguistikoak ekimena Ramon Bajo ikastetxeko Basartea gurasoen elkarteak, Gasteizko Alde Zaharrean. Pozik... [+]


Chantal Akerman eta urrezko 80ak

Donostiako Tabakaleran, beste urte batez, hitza eta irudia elkar nahasi eta lotu dituzte Zinea eta literatura jardunaldietan. Aurten, Chantal Akerman zinegile belgikarraren obra izan dute aztergai; haren film bana hautatu eta aztertu dute Itxaro Bordak, Karmele Jaiok eta Danele... [+]


Eguneraketa berriak daude