Sain-peixe
Os vascos viviamos demasiado estreitamente unidos á soberbia do Imperio español, moitos de nós enchéronse os petos nos sumidoiros e nos buracos de xurro daquel estado asasino con medio mundo ao lombo. Pero da balsa só podían vir graves danos. A flota mergullada nas estúpidas guerras desmoronó a toda a sociedade urbana e industrial. Menos mal que xa trouxeramos millo de América. A xente abandonou a industria do ferro, o comercio, a construción naval, etc. e dedicouse ao cultivo da terra. Déronse conta de que o millo producía sete veces máis que o trigo, baleiráronse as cidades e comezaron a construír caseríos.
Perdida a preponderancia do mar para o comercio e a guerra, só a pesca puido resistirse con firmeza. A balea e o bacallau eran os obxectivos dos pescadores. O bacallau salgado era un alimento moi apreciado para todo o ano e para todas partes. Un dos poucos peixes que se comía coa vella sardiña en terras afastadas do mar.
A balea era outro mundo. A balea non se comía, pero facía máis diñeiro que a comida. A balea era desposuída da súa cana ou da súa plumero, é dicir, da súa graxa. Chamóuselle tamén peixe saque. Unha vez que a balea foi capturada e traizoada, os anacos de graxa desfacíanse no lume das grandes torres ou dos cubos. Transportaban a cana fundida en barricas. Esta graxa de balea era o petróleo actual. A metade de Europa estaba iluminada por ela. Os farois necesitaban unha cana e era unha boa fonte de ingresos para moitos pescadores.
Estes farois necesitaban unha mecha ou un moco. Esta mecha facíase coa sorte ou palla de herba do coronario Lychnis.Lychnis significa luz en grego. Está bastante claro, non? O Lychnis flos-cuculi do mesmo xénero é máis coñecido nos nosos arredores.
O día excede a noite co equinoccio de primavera. Este ano ocorreu o 20 de marzo, ás 22:59 horas, abrindo a porta da primavera. O prefixo Eki significa o mesmo. Até entón a noite fora máis longa. O día e a noite tiveron doce horas. Desde entón o día alárgase e a noite... [+]
Hai moito tempo que o tempo está na nosa liña, pero o clima é relativamente recente. Non hai que aclarar demasiado o que é o cambio climático. Explicar que é a paisaxe si é unha necesidade máis vermella. Está en plena actualidade organizar conferencias, mesas redondas... [+]
É o momento de recoller os froitos e polos en camiño ao lagar. Pera (Pyrus communis), mazá (Malus x domestica), uva (Vitis vinifera)... Parece un camiño curto e rápido, pero hai que traballar unha chea de rodeos e as súas variantes ata que o froito se converta en mosto e... [+]
No País Vasco a agricultura é a historia da colonización permanente. Como en todas partes. Antes non se cultivaba a terra; antes non se sementaba a colleita; gozábase do que antes non se comía. Trouxérano todo doutra parte. Moitas destas historias foron escritas polos... [+]
Volvendo aos viños que se elaboran cos cultivos, a madreselva esquerda (Humulus lupulus) é conservadora e agregadora de cata amarga. A unión de cultivos e madreselvas produce moitos sucios chorros, especialmente nos países da cervexa. Un amigo acábame de explicar as... [+]
Na nosa casa coñecémolo co nome de madreselva (Humulus lupulus). De feito, traballouse a torto e a dereito nas ribeiras do río do noso país, coincidindo coa expansión da cervexa. Aprendemos que se lle chama tamén lagosta, cervexa, cervexa, verruga e herba á esquerda... [+]
A primavera tróuxome o tema ao nariz. C. traballaba en diversos centros de investigación de Nova York. Bushdid, M. Oh! Magnasco, L.B. Vosshall e A. Un artigo publicado polos científicos Keller en marzo de 2014 no prestixioso “Science Magazine” produciu un gran balbordo. O... [+]
Terminan os curiosos días interanuais, os que se comen e beben das emanaciones da terra. Comerei do mellor ao mellor. Supostamente. Botellas de cava e champaña pesadas son fáciles de bailar. Aínda que hoxe en día son de todo tipo, antes era a sidra do outro barril. Cando a... [+]
