De Mugarro a Jarabe
Empezamos por árbores altas ou fresnos, atravesamos a charca e penetrámonos na perigosa sombra dos fráxiles mugarros. De cando en vez, cortábanse as ramas que o mugarro levaba ataviadas con follas e recollíanse no celeiro para alimentar aos animais durante o inverno. Alguén coñece a alguén que fixo este traballo ou, mellor, a alguén que o sostén? Gustaríame redondear unha posta de sol cunha pregunta: en que lúa os curtas? Que árbore é o máis axeitado? Como se chama a rama de folla seca? Que feixes asócianse coa vimbia ou con que piros ou heders? Que sabor achega esta forraxe á carne de gando, ao leite, ao queixo? Etc.O
rabillo do noso bosque, a chara, o tártaro, florécese nos miles de anos de sendeirismo que o circundan. O seguinte paso neste camiño é o de Ipurua, si. Como o seu propio nome indica, as ramas da árbore colócanse, colócanse. É un desenvolvemento da árbore mugarro. A mouteira fabrícase deixando na súa totalidade uns ramais especiais. Na nosa deixábanse dous cornos, un recto e o outro torto. Estes dous grandes ramais destinábanse a satisfacer as necesidades de construción de casas e barcos. Eran dun tamaño e forma especiais. O uso das crines é da nosa cultura: os cabalos de burro na construción e os cadernos de construción naval. É reseñable a forma destes últimos, xa que para a estrutura dos buques requiríanse inclinacións concretas. Os que aínda son conscientes diso asómbranse cada vez que ven as mesmas estacas enteiras que as dos estaleiros que se fabricaban nos nosos estaleiros. A madeira endurecida no mergullador ponse a traballar en toda a súa dimensión, coas fibras por todas partes sen cortar. A madeira presenta unha consistencia excepcional, durabilidad e fraxilidade.
Este paso de mugarro a jarabe engadiu, ademais da primeira, un gran beneficio ao bosque: ao campo e ao combustible, o material de construción.Os
estaleiros de fóra da XVI e XVII.eko e os arqueólogos, forestais, historiadores, etc. de hoxe en día, están fascinados por este inmenso coñecemento que parte da elaboración do bosque.
O pasado febreiro. Adeus ao inverno e benvidos á policía municipal, ao céspede ou ao céspede. É bonito que che ennegrecas, pero para unha próxima vez deixarei ese camiño. Aínda quero tirar da madeira...
O outro día Berria traía a historia da desolada fachada de... [+]
Da madeira xorde máis que acha, entre outras expresións... Pero o proverbio di: "Acha pola madeira". Volta da muela: da semente á planta, semente á planta. Moitos deles foron Gotzon Garate. Preparada para o goce?
Que madeira, que acha. Que tronco, que acha! Semente. Era un... [+]
Madeiras duras, resistentes, que terán que soportar moita tensión e forza, botaranse nestas tebras, como dicía o outro día. Si por casualidade córtasche algunha árbore para conseguir unha madeira deste tipo, a lúa menguante de febreiro pecharase cun mes, e eses son os... [+]
O inverno adoita ser a época da madeira e a madeira. A maioría dos que se usan na nosa cultura córtanse no inverno. As madeiras resistentes, resistentes, resistentes á tensión e á forza, tiraranse nestas lúas. Os traballos de demolición de troncos que dean lugar a... [+]
As condicións meteorolóxicas han acabado; a auga, a auga e a auga. De que falar no ascensor ou na parada do autobús? Non hai novidades e hai que empezar a tirar doutra cousa para contar historias. A vantaxe de que se di que hai mal tempo, hai que pensar... O barro volveu ao... [+]
O carrozillo ou caracol (Rhamnus alaternus) non é abundante. É berozale e vive moi ben entre outras árbores e arbustos que comparten esta mesma afección, como o madroño (Arbutus unedo), o alcornoque (Quercus suber), o lauro (Laurus nobilis), a maternidade (Quercus... [+]
A última vez que estiven rodeado de ti. Jon Maia fíxose cargo da forza que ten o bosque e a árbore sobre nós, e da influencia que ten na nosa cultura para facer un deses grandes documentais; Gutik Zura chámase Gutik Zura e quen queira axudar cuns cantos centavos a... [+]
Do mesmo xeito que á árbore, é cultura pór a árbore encima e suxeitar as ramas. Gran coñecemento, cultura. Pola contra, rompendo as ramas e deformándolas, axudaría a unha planta que sería rapaz e daría á súa vez un novo futuro. Cultura: traballar. Axudar a crecer... [+]
Toco o violín. Son un arpista mellor que violinista, pero o violín é o meu medio de vida. Verán cálido, a calor dura moito. Pegámoslle. No verán teño a pagotxa, a corda de concertos. No verán, o Alfer, ademais do primeiro, se enorgullece, e algúns teñen que explicar... [+]
Si cando eramos nenos viamos a un can rascándose coa pata para acougar o picor ou para mandar ás pulgas a tomar o vento, diciamos que estaba “a tocar a guitarra”. Os cans, non sei, pero algún can tocará o violín. Quero dicir que será algún can violinista.
Para tocar,... [+]
As árbores, árbores e arbustos se mejillan, podan e encollen. Ás veces lagartos e brotes, ás veces poliñas, lindos cornos, e mesmo ramas duras. Quiteillo e deixei a ferida de regreso.
Cortamos as plantas para darlle unha forma determinada: para ter sombra, para que o sete... [+]
