Battitte Salaberri exerceu durante dúas lexislaturas a oposición á política municipal de Hendaia. Agora é Alcalde: “Na oposición es moi limitado, ninguén che ten en conta. Iso cambia radicalmente como un alcalde. Vostede preocúpase case por completo. Eu tento cambiar a responsabilidade ou compartila máis, pero os electos da oposición –o socialista Kotte Ezenarro e o abertzale Iker Elizalde– non están de acordo”.

Etxegintza foi a tarefa máis polémica da Casa do Pobo de Hendaia. En que consiste actualmente a PLU (Plan Local Urbanístico)?

Tras a modificación da PLU, púxose en marcha o PIGRUG (Centro de Protección do Patrimonio Arquitectónico e Paisajista Urbano). É dicir, a política equivocada que se desenvolveu no primeiro pobo démola no bo camiño. Reducimos os permisos de construción e enfocado os proxectos de maneira máis clara. O anterior goberno municipal daba por bo calquera proxecto urbanístico, non era un camiño claro nin directo para a cidade. Nunha palabra, as casas promotoras que chegaban do sur tiñan todas as portas abertas. Nós, sen pechar as portas, puxemos un control máis estrito.

En que está tanto que dicir o proxecto chamado Entre pontes/Zubieta?

A altura e volume do proxecto era enorme. En lugar da gran hendidura do ferrocarril pretendeuse construír unha fortaleza. Ademais, estas vivendas non estaban destinadas aos hendayes: Prevíanse 379 aloxamentos, dos que 21 eran de protección pública. Segundo a lei, o 20% das vivendas eran de protección oficial, pero a anterior corporación municipal non respectara a norma. Á fin e ao cabo, impúxose o proxecto comercial.

Que cambiou no proxecto e, en xeral, na construción de vivendas en Hendaia desde que vostede é alcalde?

En Zubieta non tocamos o primeiro edificio do proxecto. Faranse as outras catro, pero nelas solicitamos a retirada de dúas plantas para que as casas sexan máis baixas. En xeral, preténdese que a porcentaxe de vivendas protexidas sexa do 30%. Cando se urbaniza o 50% do solo –non edificado–, destinámolo a proxectos sociais. As cousas están a cambiar.

Como afectou a crise económica a Hendaia? A oposición di que o desenvolvemento do pobo paralizouse.

Na definición e clarificación da
PLU reducíronse os proxectos. Ao mesmo tempo, a crise tamén contribuíu “” á redución do sector. Evidentemente, o sector parouse. Controlas máis facilmente a especulación, pero se non se move o sector, tampouco podes animar a economía. Si non hai diñeiro non se pode facer un milagre, evidentemente. A crise, como en todas, trouxo consigo que se recade menos diñeiro na caixa municipal. As políticas de servizos e proxectos previstos no programa municipal avancen, non se deteñen. Estamos a facer menos, pero a maioría vai cara adiante. Estamos na medida da situación económica, non detectei ningunha parada.

Falar do aeroporto local. A Deputación de Gipuzkoa criticoulle pola súa actitude no tema do aeroporto. Como explicarías o sucedido?

Preguntamos por unha reunión entre os responsables de Madrid e París. Como Concello non temos nada que facer, non é da nosa competencia, pero nós sufrimos os ruídos dos avións. O acordo sobre o aeroporto, entre ambos os Estados, asinouse en 1992. As xestións foron acordadas polos departamentos de Madrid e París. Nós convidamos ás dúas partes a dar a nosa opinión sobre os problemas que xorden en torno ao aeroporto. Tratábase de dous temas: a ampliación do aeroporto e o número de voos. O acordo establece que só se poderán realizar 24 movementos ou voos diarios. Trátase dun despegamento ou aterraxe dun voo. Pero iso non se respectou. Durante o verán realizáronse máis de 40 voos en varios días.

(...)

O
ano pasado, en novembro, pregunteilles ao prefecto local e ao ministro francés de Medio Ambiente pola entrega dun técnico. O Ministerio prometeu que fariamos unha reunión, que si non se respectaba o acordo prohibiríase a circulación dos avións polo espazo aéreo. Pero a diferenza está no camiño da expresión. Non só queixeime eu, tamén se queixaron os alcaldes de Hondarribia e Irun.Nunha
época, os concellos de Irun, Hondarribia e Hendaia estaban en contra da ampliación do aeroporto. Con todo, o alcalde de Irun, José Antonio Santano, cambiou de opinión.

Santano, o Goberno de España estaba en contra do pp. Desde que Zapatero é xefe de Goberno, é partidario da prórroga. Para comprendelo, tes que entrar en asuntos de alta política, xa sabes... Para manifestar a miña desconformidade, pensei en abandonar por un momento o Consorcio Bidasoa. Despois, si métesche neste tipo de pelexas, pensas que os que traballamos no campo somos perdedores...

Xestiona
a presidencia do Consorcio Txingudi - Bidasoa neste momento. Como o valora?

Cando me fixen cargo do consorcio deime conta de que falamos moito, pero na práctica facemos pouco. Eu quero que a xente consiga vantaxes nas cousas do día a día, que faga cousas prácticas entre o tres pobos. Dareille dous exemplos prácticos: Como o Hospital do Bidasoa está máis cerca que o de Baiona, queremos aproveitar este servizo de saúde. Reunímonos coas institucións locais, pero non é fácil. Tamén queremos impulsar a colaboración entre os bombeiros de Irun e Hendaia. O equipo de bombeiros de cada zona ten as súas peculiaridades, e si sumamos e compartimos as capacidades de ambos se pode ofrecer un mellor servizo. Neste ámbito, os responsables locais están de acordo, pero necesítase a autorización das institucións que temos encima, non se avanza facilmente.

As institucións do municipio dependen en certo xeito doutros superiores.

En certo xeito. Queremos facer cousas prácticas, pero o Consorcio non é suficiente, non ten forza suficiente, para facer algo tes que pasar ás institucións da Eurociudad. Detrás da nosa Casa do Pobo tamén tes os Consellos Xerais de Bordeus e de Pau, tes que acompañalos. O consorcio está ben, pero cada proxecto ten que acordarse coas institucións de ambos os lados. Cada un ten as súas necesidades e os seus mecanismos e tes que tocar moitas portas.

En tempos de Kotte Ezenarro, o prefecto obrigou a Hendaia a entrar na Mancomunidade dos Pobos do Norte (Communauté deas communes). En que consiste a Mancomunidade dos Pobos?

Kotte Ezenarro quixo desenvolver máis relacións co Consorcio e en principio non entrar na Mancomunidade dos Pobos do Norte (Communauté deas communes). Pero o prefecto viuse obrigado a obedecer. Estamos a traballar na Mancomunidade que actualmente preside Mixel Iriart de Biriatou. Nós reclamamos máis competencias, porque o Estado xa non vai destinar diñeiro aos municipios, senón aos colexios. Os colexios dos pobos teñen a maioría das competencias: auga, saneamento de augas, responsabilidade dos idiomas, eúscaro, cultura...

O prefecto tamén ordenou aos rexedores que non axudasen ás ikastolas. Que pasa en Hendaia?

Quedou a pequena
Ikastola de Hendaia, hai que construír unha nova escola. Neste momento o tema está parado, pero nós temos que axudalo, pola contra, a Ikastola dificilmente poderá avanzar. O prefecto adhírese á lei, fai a súa lectura. Todos sabemos que as ikastolas son necesarias para que saian todos os euskaldunes, que fai falta un bilingüismo rápido, que o bilingüismo na escola pública non é suficiente. O discurso dos representantes do Estado é confuso, por unha banda, din que hai que salvar o eúscaro ou as linguas minoritarias. O prefecto Philippe Rei foi excitado por alguén, sempre o son. Nós avanzamos proxectos que logo paralizan. Sempre loitando e traballando. Pero tamén isto pasará.

A Ertzaintza púxose en marcha en colaboración coa policía francesa en Berlín. En Hendaia, abriuse un centro especial para as ikastolas de Iparralde. Como ve este campo?

A verdade é que en Hendaia hai moito ohoin. Moitos deles chegaron do sur, despois do roubo vanse alén e están libres. Asinouse un acordo entre os dous policías. Díxenlle ao comisario xefe de Francia (ten comisaría en San Juan de Luz) “quizais así a Ertzaintza vai facer un traballo que vostede non fai”. Enfadouse comigo. En Hendaia é un problema importante neste ámbito. O pasado inverno baleiráronse “” moitas casas da zona da praia. Ademais, as cousas complícanse, os ladróns din que son inmigrantes... Por tanto, é mellor que poñas as cousas en forma.