Antxeta é unha asociación de radio que ten como base a comunicación e o ámbito social. Pretende ser un referente das asociacións da contorna e fomentar a colaboración cos axentes sociais e movementos da comarca. Por unha banda, a participación destes grupos na antena é moi alta: Participan Bilgune Feminista, Askapena, a asociación contra o TAV, a cooperativa de verduras da comarca, Adiskidetuak, asociación de gais e lesbianas que traballa con inmigrantes de Irun e Hondarribia, o gaztetxe de Irun Lakaxita, a asociación musical Psilocybe de Hondarribia… “Nós sempre dicimos que isto non é o noso
chiringuito, eu son agora o coordinador, pero rádioa non é miña e eu non tomo decisións, todos temos aquí cabida, queremos subliñar o dereito democrático á comunicación”, subliñou a coordinadora da radio Aitziber Zapirain.Doutra banda
, Antxeta ten que ser axente dinamizador e está a levar a cabo diversas accións con parados, inmigrantes ou centros sociais. Impartiron recentemente talleres de radio en once centros educativos de Lapurdi, organizan Txingudi Korrika a principios de marzo, encárganse da iniciativa Bidasoa Euskaraz en Pausu, e comezarán a facer bertso-afaris no Día do Eúscaro.
Antxeta ten a súa sede en Hendaia, desde que se fundou en febreiro de 2001. Nace apoiado pola Asociación Ikusi e a Asociación de Comunicación Pausumedia e inmediatamente incorpórase á Federación de Radios Vascos (xunto con Gure Irratia, Xiberoko Botza e Irulegian Irratia). As catro radios de Ipar Euskal Herria comparten varias horas e o resto compleméntase con desconexións rexionais. En concreto, a gaivota ten dúas frecuencias: 90.5 FM Escoitar Ver coa asociación e 89.7 FM con Pausumedia.A radio viviu
dúas etapas principais, xa que foi un punto de inflexión a onda que sufriron os estudos en 2006: “Cando xurdiu Antxeta, inseriuse moi ben entre os pobos tractores da comarca, probablemente porque eles tamén botaban de menos un espazo de comunicación e aquí atoparon ese recuncho. Con todo, a inundación de 2006 non foi só física, as malas condicións condicionaron o noso funcionamento, o traballo cos colaboradores volveuse difícil e tras volver á situación normal a finais de 2007, volvemos conseguir colaboradores”, explicou Zapirain. E vailles ben, xa que crearon unha rede de máis de 70 colaboradores. Por exemplo, a asociación musical Psilocybe creou recentemente unha radio on-line, e grazas á colaboración con Antxeta, esta última integrou na súa programación as emisións en eúscaro de Psilocyb.
Ademais, Antxeta incrementou considerablemente a súa participación na emisión de Euskal Irratiak, principalmente da man do programa
cultural Kantaire e da información da comarca e de Hego Euskal Herria. Tamén se reforzou a programación local, a través das sesións de Aperitivo e
Iparorratza, que cobren o día a día
. En concreto, Iparorratza é o programa
estrela da radio, grazas ao estilo propio de Koldo Nausia, un dos locutores. E por suposto, os temas sociais toman moitas horas de onda, no programa
Herri Hotsak, punto de encontro das asociacións da zona, ou no altofalante de Segi, Gazte asanblada e Antxetamina, en xeral, dos
mozos. Os oíntes non teñen o costume de chamar, segundo dinos o coordinador, pero se tiveron seguidores, e cada vez máis. Os últimos datos indican que en 2007, só se tivo en conta á poboación de Hondarribia e Irun, con 4.000 oíntes.
Zona especial
“A actualidade desta comarca é tremenda. Os axentes municipais realizan unha chea de actividades e desde as institucións temos que encher tantas ou máis roldas de prensa como en Baiona, convocadas polo Concello de Hondarribia, Hendaia e sobre todo de Irun”, sinalou Zapirain. A pesar de que Antxeta é un medio de comunicación integramente en eúscaro, é necesario dominar tres linguas para poder traballar na comarca, xa que o eúscaro en moitas ocasións depende do castelán e do francés no ámbito institucional, non digamos máis aló de Hendaia (por exemplo, en Urruña).
Con todo, a radio non ama o termo “transfronteirizo” (“que dá moito xogo a algúns políticos”) e teñen como obxectivo eliminar as fronteiras: “É verdade que as dinámicas e os costumes son diferentes nuns e outros, e que moita xente de Hegoalde que vive en Hendaia non fai vida real en Iparralde, a sensación é que a xente da comarca, sobre todo o castelán, non se mestura, e nós dalgunha maneira queremos facer un esforzo por unir ambos os mundos, porque son máis a ponte entre eles que as características que nos unen que as que nos diferencian”. Por iso, é unha alegría traballar no Baixo Bidasoa, cando os novos subliñan esa solidariedade: Acordos entre as asociacións do Norte e do Sur, xente na Korrika e no
Aberri Eguna pasando pola Ponte de Santiago… O menos satisfactorio, o económico: A subvención do Consorcio que integran Hondarribia, Irun e Hendaia, que ascende a 6.000 euros, é insuficiente para cubrir o 5% do orzamento. Antxeta é unha asociación sen ánimo de lucro, pero que ten que pagar infraestruturas e salarios, e quéixase o coordinador: “Un medio de comunicación, mentres non sexa privado, ten por obxecto o servizo social, é un dereito e corresponde á administración pagalo; do mesmo xeito que todos pagamos os impostos, tamén nos corresponde a todos recibir os impostos. E que non utilicen esa etiqueta que se le menos en eúscaro, unha mentira, cada vez é máis grande o público que segue
Bidasoa Media, A Palabra do baixo Bidasoa ou Antxeta, as ikastolas están cheas na comarca… Que non vendan a mensaxe a favor do eúscaro, se logo o descartan”.
Auto-defentsa tailerrak hamar urteko jarduna ospatzeko
Otsailaren 14an hamar urte egingo ditu Antxeta Irratiak eta ekimen anitz jarri dituzte martxan, urteurrena ospatzeko. Entzun, esan, adierazi! lelopean, Antxetaren izaera zabaldu nahi dute: “Irratia entzun, guztiok entzun dezakegun arren, esateko, komunikatzeko, eta, bereziki, adierazteko aukera gutxi izaten dugu. Eta hori baino ez da, edo hori guztia da, Antxetak egiten duena”. Hamar urte hauetan jorraturiko ardatz nagusietan oinarrituko dira prestatutako ekimenak: euskara, kultur-aniztasuna eta sexu-berdintasuna. “Parekidetasuna beti daukagu presente, arazo sexista franko jazotzen delako gure eskualdean, eta hedabideak, morbo guztia gainetik kenduta, tresna baliagarria dira problemari aurre egiteko”, dio Aitziber Zapirainek. Azaroan, hortaz, auto-defentsa tailerrak egingo dituzte. Otsaila hasieran jardunaldi garrantzitsuak antolatu dituzte eskualdean, AMARC nazioarteko irrati elkarteen laguntzarekin: Irrati Elkarteen I. Topaketak, Frantziatik, Ingalaterratik, Irlandatik, Italiatik, Espainiatik eta Europako beste hainbat herrialdetik etorritako ordezkariekin.
Horrez gain, abian da urteurrenerako Logo Lehiaketa, “jendeak beti esan duelako inguru honetan artista pila dagoela, eta egia esan, oso emaitza onak ari gara jasotzen”. Irrati-nobela Lehiaketa aurrera ateratzea ere gustatuko litzaieke; Antxeta Gauek entzuleak bildu nahi dituzte Hendaiako Kanttu tabernan, musika oinarri; Euskararen Egunerako bertso-afaria prestatu dute Irunen; eta Irrati Maratoia egingo dute urtarrilaren 8an, Psilocyberekin batera, Herri Komunikabideen Aldeko Egunean. Azkenik, otsailaren 14ko astean, Zorion Bestak amaiera emango die ekitaldiei.