A entrevista fixémola en castelán, porque aínda non se desenvolve ben en eúscaro. Pola contra, contounos en eúscaro a súa emigración durante 25 anos e a súa relación co eúscaro. Naceu en Vitoria en 1959 e ao dezasete anos foise a Xenebra a estudar como tradutor. Alí dez anos, cinco en Estrasburgo e dez en Bruxelas. En 2001 volveu a Vitoria-Gasteiz, “porque non hai mellor lugar no mundo que Euskal Herria para vivir”. Aprendeu un pouco de eúscaro na ikastola. Agora está a aprender de novo, “utilizando o que sei, sen falar non se pode aprender”.

Acabades de pór en marcha o Servizo de Eúscaro. Cal é a prioridade?

Comezamos o 1 de setembro co Servizo. As prioridades son o uso, a difusión e a promoción. Interésanos o uso social. Moitas institucións e persoas fixeron un esforzo para que a xente aprenda euskera, pero agora o que temos que conseguir é que o eúscaro saia á rúa. O que temos que conseguir as institucións é impulsar as posibilidades de uso real do eúscaro na rúa: teatro, charlas... dar a coñecer o eúscaro a través da cultura.

Temos tres linguas, dúas no Sur, e temos que conseguir o bilingüismo real. Hai que ter en conta que unha parte da sociedade, aínda que non o fale, entende o eúscaro e iso tamén hai que alimentalo.

Estruturaredes a rede de técnicos co fin de utilizalos.

Hai que dicir unha cousa. Puxemos en marcha o Servizo tras oito anos de travesía no deserto do PP. Recuperamos o servizo organizado por EA hai oito anos. A idea é a mesma: promover o uso real da sociedade.

O Xefe de Servizo, o Técnico e o Administrador promoverán o servizo e como só non poderán formar parte da rede de técnicos de eúscaro. Un total de sete cuadrillas serán unha por cuadrilla. A rede é moi importante.

Aínda non hai técnicos nas cuadrillas, pero si nos concellos.

Nalgúns
concellos si, pero sobre todo dedícanse á tradución. Queremos que o persoal técnico sexa un medio que integre as institucións e o tecido social local. Queremos saber cales son as necesidades de cada lugar para que a oferta se adapte á demanda.

Álava é moi diferente en canto ao eúscaro, hai zonas que teñen vantaxe respecto doutras.

Como achegarse ao eúscaro os desconfiados?

Temos que saber que o eúscaro non é unha lingua unilateral, é a lingua deste territorio, e a de todos os que veñen aquí. Temos que aprender a transmitir o amor pola linguaxe.

Cando empezas a aprender euskera, descobres que a oferta se multiplica, por exemplo, a dos medios de comunicación. Trátase dos mesmos temas nunha lingua ou outra, non hai que pensar que o eúscaro sexa un transmisor dunha ideoloxía determinada. O eúscaro é como calquera outra lingua. As nosas tres linguas son unha xanela ao mundo. Son unha riqueza para o individuo.É

certo que ten dificultade ao principio, está tan lonxe da gramática latina. Con todo, hai que dar a oportunidade aos que están a aprender de crer que lles servirán para algo, que poden utilizar. Sería dramático que a linguaxe non fose máis que académico e institucional, que se empregase entre catro paredes. Si non se fala o idioma pérdese. Non se realizou ningún idioma para os museos. Si o eúscaro está vivo debemos utilizalo.

Recuperastes o Consello Asesor do Eúscaro.

Agora é máis aberto e máis ligado ao sector. Son máis dunha vintena de axentes: euskaltegis, asociacións de eúscaro, profesorado universitario... e non está pecho. Os membros da Comisión empezaron a traballar con entusiasmo, notamos moita vontade.Queremos chegar

ao lugar que se necesita, como o Xiri-Miria, con quen coñecen mellor o eúscaro. Está a pedirnos a sociedade, está a pedirnos moito. Algunhas son demandas dos que queren optar a postos de traballo, pero non son as únicas. Outros queren recuperar o eúscaro por agarimo, porque no seu día llo quitaron, por exemplo, porque os seus pais non llo ensinaron. Os avós, pola súa banda, queren aprender para traballar cos netos que recuperaron o eúscaro.

Es optimista.

Houbo un tempo en que o uso era moi limitado e en sectores concretos. Hoxe en día non é tan habitual escoitar eúscaro na rúa. Hai que ser optimista e perder o medo. Os que saben eúscaro ensínannos moito aos que estamos a aprender, porque teñen moita paciencia. Debemos utilizalo a nivel que sabemos, iso é importante, utilizalo. Hai que perder o medo a falar mal, e si é así, imos vivir un pouco máis en eúscaro.