O ceo en verso, nós nas herbas
- Por que representamos correctamente a liña de tempo? Moi ben, poucas cousas, como as infinitas autoestradas das chairas. Pero a vida non, a vida é sinuosa, e ás veces quere espirales para virar. Estamos nunha delas, estamos a finalizar a deste ano e ao mesmo tempo estamos a iniciar a seguinte campaña. Cando o leite é cada vez máis escasa, soñar herbas para o inverno, si o ano que vén hai cordeiros e leite.
Na primavera invernal tiñamos a esperanza tan seca como a terra. Maio, ambos os mollados, e aquí o momento de empezar ás herbas. A pesar de que ao longo do día miramos máis dunha vez o tempo, non basta e hai que acender a radio. O misterio da execución dos plans ocúltase na néboa da hipotética condición imposta polo ceo. O tempo é o único poder.
O tempo énchenos o calendario, e por encima diso pouco, quizais algunha emerxencia. Porque temos moito en xogo. Todo. A propia existencia do rabaño. Si non hai herba, que comerán as ovellas no inverno? Claro que sempre hai opción de compra. A que prezo? E a calidade da herba?
A historia ensinounos que o caserío debe ser o máis autónomo posible para manterse. Esta lei segue estando moi presente nestes parajeos.
Mensaxe desde Nafarroa Garaia hai unhas semanas: a seca e a falta de comida para o próximo ano para todos os gandeiros ecolóxicos de Gipuzkoa. Por tanto, a herba deste ano é máis importante que nunca.
Poida que a próxima campaña teña que pasar sen cereais. Como resistirán as ovellas sen a enerxía e a forza que proporciona a mestura de cereais? Quizais teremos que pensar que en lugar de comprar a pequenos agricultores de Euskal Herria ou dos territorios limítrofes, teremos que traer cereais afastados? En que condicións? E o prezo?
Demasiadas preguntas para a cartografía da vida. Só no ceo actual pódese ler o mapa do ano que vén. Con todo, teño unha preocupación.
Unha amiga di que, a diferenza do que ocorre agora, as mensaxes escritas nas minchas antigas eran claros e esperables; cíclicos. Agora, co tempo, e por tanto coa natureza, sexa cal for a improvisación, non como a dos bertsolaris, senón a improvisación improvisada e despasada. Nin ritmo, nin rima.
Os bertsolaris, con técnicas e ritmos determinados, debuxan mapas con palabras. Non hai liñas rectas. Porque o verso, pois, esixe redondez.
Gustaríame que o ceo se fixese en verso, en círculo, para que o fagamos nas herbas.
Gaur abiatu da Bizi Baratzea Orrian kide egiteko kanpaina. Urtaro bakoitzean kaleratuko den aldizkari berezi honek Lurrari buruzko jakintza praktikoa eta gaurkotasuneko gaiak jorratuko ditu, formato oso berezian: poster handi bat izango du ardatz eta tolestu ahala beste... [+]
Noizbait. Noiz izan ote zen? Noizbait landareren batek lorea egitea erabaki zuen. Bai, bai, landareek ere erabakiak hartzen dituzte, eta guk maiz ez bezala, erabakiak bete egiten dituzte. Eta loreak sortu zituzten.
Iruñean bizi ziren Iñaki Zoko Lamarka eta Andoni Arizkuren Eseberri gazteak, baina familiaren herriarekin, Otsagabiarekin, lotura estua zuten biek betidanik. “Lehen, asteburuetan eta udan etortzen ginen eta duela urte batzuk bizitzera etorri ginen”, dio... [+]
Katalanen ustetan artzainak engainatzen omen ditu hegazti honek: “enganyapastors”. Espainiar eta latindarrek, aldiz, ahuntzari esnea kentzen diola diote, hortik datorkio hain zuzen ere izen zientifikoan (Caprimulgus europaeus) islatzen den caprimulgus (capra... [+]
Festa egiteko musika eta kontzertu eskaintza ez ezik, erakusketak, hitzaldiak, zine eta antzerki ikuskizunak eta zientoka ekintza kultural antolatu dituzte eragile ugarik Martxoaren 8aren bueltarako. Artikulu honetan, bilduma moduan, zokorrak gisa miatuko ditugu Euskal Herriko... [+]
Udaberri aurreratua ate joka dabilkigu batean eta bestean, tximeletak eta loreak indarrean dabiltza. Ez dakit onerako edo txarrerako, gure etxean otsailean tximeleta artaldean ikustea baino otsoa ikustea hobea zela esaten baitzen.
Nori ez zaio gustatzen ahuakatea? Ia denok atsegin dugu fruitu berri hori, di-da amaren batean etxekotu zitzaigun. Zenbat urte da ba dendaero ikusten hasi garela? Gure mahaietara iritsi aurretik, historia luzea du.
Gipuzkoako hamaika txokotatik gerturatutako hamarka lagun elkartu ziren otsailaren 23an Amillubiko lehen auzo(p)lanera. Biolur elkarteak bultzatutako proiektu kolektiboa da Amillubi, agroekologian sakontzeko eta Gipuzkoako etorkizuneko elikadura erronkei heltzeko asmoz Zestoako... [+]
Leihatila honetan behin baino gehiagotan azaldu ditugu Ama Naturaren engainuak bere izakiak babestearren. Batzuetan, erle edo liztor itxura zuten euliak ekarri ditugu, beste batzuetan inongo arriskurik ez duten arrisku-kolorazioko intsektuak ere bai (kolorazio aposematikoa... [+]
Administrazio Epaitegiak arrazoia eman dio EH Bilduk Lizarrako plantilla organikoaren hizkutnz profilen aurka jarritako helegiteari.
Emakume bakoitzaren errelatotik abiatuta, lurrari eta elikadurari buruzko jakituria kolektibizatu eta sukaldeko iruditegia irauli nahi ditu Ziminttere proiektuak, mahai baten bueltan, sukaldean bertan eta elikagaiak eskutan darabiltzaten bitartean.
Ibon galdezka etorri zait Bizibaratzea.eus webguneko kontsultategira. Uda aurre horretan artoa (Zea mays) eta baba gorria (Phaseolus vulgaris) erein nahi ditu. “Arto” hitza grekotik dator eta oinarrizko jakia esan nahi du, artoa = ogia; arto edo panizo edo mileka... [+]
Nekazal eremu lehor baten erdian ageri da putzua. Txikia da tamainaz, eta ez oso sakona. Egunak dira euririk egiten ez duela, baina oasi txiki honek oraindik ere aurretik bildutako urari eusten dio. Gauak eremua irentsi du eta isiltasunaren erdian kantu bakarti bat entzun da... [+]
Zuhaitza esnatzear dago, kimuak ageri dira adarretan. Gutxi falta da loraldirako, laster aro berria hasiko du, indarberrituta.
