As previsións meteorolóxicas din que teremos un verán mediocre. Eu non son adiviño de nada, pero dicir que teremos días calorosos non é adiviño... Durante a primavera e como nos primeiros días de verán. Jean Baptiste Constantin, de Santagraz, coñecería as calores eslamiadas de xuño; escribiu na revista Eskualduna en 1911: “As uñas pecháronse, os fungos lili jelkhi, / Arramaiatza jin ekhi sü tholtzeki”. Encartado. Encartar as palabras nos meus ollos. Sol queimado significa bochorno, equívoco.

E aqueles días do mes de xuño non eran máis que o limiar do que nos vén. A miúdo menciono os momentos importantes nas decisións que toman as plantas dos solsticios. A luz do día empézase a cortar ou se empeza a alargar, hai unha gran diferenza e condiciona o ciclo da planta.

O día que entramos no verán, estivemos a criar herba nun manzano con manzanos que aínda estaban en flor (Malus domestica). O lóxico e o ideal para o manzano é que florezan tres meses antes. A ver que vai pasar este ano coa mazá... Adiviño?

Tamén hai plantas que teñen unha segunda floración. A finais de inverno ou principios de primavera florecen a magnolia tulipa (Magnolia x soulangeana) e a glicina chinesa (Wisteria sinensis). Ambos son xente que vive moitos anos e que abre a súa rechamante floración anual antes de que as follas se abran. Ambas son excelentes. Agora, cando o crecemento primaveral da hospedaxe redúcese, dan un segundo florecimiento. E para o inverno prepara máis froitas e sementes. É máis modesta que antes e non é tan impresionante sobre as follas como sobre a planta pelada, pero atrae a atención. Como é a segunda vez na mesma época? Que razón ten?

Inclínome a pensar no lugar da planta e diría que é unha decisión precaria. As plantas fan moitas cousas polo si ou polo non. A nai que a creou deulle o pai e os seus xenes ponse todos os anos a dar flores, froitos delas e sementes para que teñan o futuro máis seguro posible. Aos que veñen daquela primeira floración cústalles traballo soster e acrecentar. É a tendencia da maioría das plantas. Pero se me poño a darlle un segundo florecimiento mediocre, que é o que me move? Que é o que mostro? Estou o suficientemente forte como para vivir máis que o equívoco do verán, se teño o valor de xerar máis sementes para o inverno, a miña avoa terá máis descendencia, exploraremos e colonizaremos máis terras.

E ti, encartando os exercicios, estás disposto a despregar os xenes da túa avoa?