Nestes tempos nos que a intermediación das tecnoloxías dixitais está a facerse cada vez máis intensa nas relacións, a cultura, o traballo e, en xeral, ao longo de toda a vida, existe o risco de pensar que as solucións aos grandes problemas que temos os seres humanos tamén van vir da man destas tecnoloxías. Pero se as medidas adoptadas para facer fronte á propagación do Covid-19 demostraron que o mundo segue sendo tanxible e que as ferramentas dixitais que se probaron, polo momento, non dan un resultado satisfactorio fronte a problemas de orixe biolóxica.

O caso de Singapura é bastante axeitado para ilustralo. 20 de marzo: Os habitantes de Hego Euskal Herria levan cinco días inevitablemente confinados, os de Iparralde tres. Ese día, a Axencia de Tecnoloxía do Goberno de Singapura presentou unha aplicación para controlar a propagación do coronavirus monitorizando á poboación. Rexistrando os sinais Bluetooth dos teléfonos que están cerca, esta app quere atopar un patrón de como se propaga a enfermidade.

Parece lóxico. Ou parecía: En lugar de preguntar a cada persoa que ten o covid-19 onde estivo e que fixo, con todas as lagoas de memoria e indefinicións que implica, querían saber en que lugar estivo o paciente e quen tivo contacto con el exactamente, tentando illar a estas persoas para que todo o resto seguise funcionando normalmente. Canto máis control haxa no seguimento, máis fácil é interromper a propagación do virus, que era a mensaxe do goberno hai dúas semanas.

Pero esa maneira de entender o problema foi mal. O primeiro ministro conservador, Le Hsien Loong, anunciou este venres o cesamento case total das súas actividades económicas en Singapura, asumindo en parte o fracaso da solución dixital elixida para facer fronte a esta crise: “Ao principio importamos moitos dos novos casos do estranxeiro a través de xente que regresou a Singapura. Despois, a semana pasada, empezamos a ter máis casos aquí. Ademais, aínda que seguimos ben os contactos, en case a metade dos casos non sabemos onde se contaxiaron ou a través de quen adquiriron o virus”.

Na comparecencia do primeiro ministro de Singapura para anunciar o confinamento e o cesamento das actividades económicas non esenciais, tamén engadiu: “Hai máis persoas contaxiadas na rúa, que aínda non foron identificadas. E, sen sabelo, a outros lles pode pasar o virus”. Ante a evolución dos datos do país, non queda máis remedio que facer un “movemento decisivo”.

O control a través das aplicacións telefónicas non, a permanencia no fogar e a diminución dos contactos físicos impedirán, polo menos en parte, a proliferación de casos. Segundo os datos facilitados polo Goberno de Singapura, no país hai 1.309 persoas infectadas polo coronavirus, aínda que nos últimos días o crecemento foi moi intenso, alcanzando o sábado a marca de 120 novos casos.

A expansión do virus tamén serviu para ver os límites da tecnoloxía dixital que parece ser unha nova plenipotencia. Vendo que a efectividade deste tipo de aplicacións é polo menos dubidosa, seguirán as administracións desenvolvendo aplicacións que poidan controlar aos cidadáns en nome da saúde?