O movemento abertzale xurdido na década de 1960 percorreu en pouco tempo un camiño que pasou de ser unha Enbata sucia, rexeitada polos seus opoñentes e tratada duramente, a converterse no principal axente da política. Primeiro nos pobos pequenos, no mundo do caserío e cada vez máis nas cidades. Os ziburutarras, os urruñarras e os mariñeiros teñen, sen dúbida, o resultado do seu mandato, da súa oposición e do seu traballo de xinaurri por terra. Celebrando con gran alegría a vitoria, porase en marcha o traballo de facer realidade a mensaxe da alternativa lanzado na campaña, é dicir, deberán continuar co traballo Xinaurri. Entre eles, como non podía ser doutra maneira, teñen a obrigación de cambiar de rumbo a política municipal, pondo o tema das segundas vivendas en Urruña e Ziburu e a desaparición dos terreos agrícolas que trae o urbanismo en Itsasu. Agrupados a outra lista, conseguiron situarse na maioría absoluta nas localidades de Hendaia e Senpere. A pesar de que están na oposición, os resultados foron mellores en Maule, Biarritz e Azkaine.

Outro elemento importante das votacións do 28 de xuño foi o de Baiona, unha vitoria clara de Jean-Rene Etxegarai como alcalde da localidade labortana. En segunda posición quedou o esquerdista Henri Etxeto, que logrou o 46,19% dos votos. A actitude anti-vascófona e xacobina que este ten provocou, en gran medida, que BBE Baiona Berdea e Elkarkidea non se reuniron con el na segunda volta e que se votaron por uns poucos abertzales de esquerdas. Nos últimos tempos, máis que “listas abertzales”, creáronse “listas abertas con militantes abertzales”, e froito desa colaboración é a ampliación da lista de alcaldes abertzales. Pero Baiona deixou claro que, aínda que todos sexan de esquerdas, fan falta colaboración e respecto polas dúas partes para que as alianzas se fagan posibles. Na primeira volta, a ONU fixo o 13,12% dos votos e decidiu non concorrer en solitario á segunda volta, xa que non haberá cargos abertzales nin de esquerdas na capital labortana. Cabe destacar que a capital de Zuberoa volveu á esquerda. Co 38,24% dos votos, Mixel Etxebeste perde o escano do alcalde e o comunista xacobino Louis Labadot faise co 40,34% –o abertzale de esquerdas Beñat Elkegarai conseguiu o 21,41% dos votos, mellorando o resultado de 2014, pasando a dous escanos no consello local e, por tanto, sumando máis forzas para seguir traballando no chinés. Un último elemento para analizar os resultados: Fóra de Maule, a abstención tamén foi moi alta nas eleccións presidenciais deste ano.

Iluminada pola composición das casas do pobo, agora vén a do Centro histórico Vasco. A elección do lehendakari realizarase o próximo 17 de xullo no Palacio Euskalduna.