“Hoxe en día a distopía é moi fácil de imaxinar, as utopías dificilmente”. Son palabras do colectivo Sukar Horia, pero son un exemplo da preocupación que se estendeu á esquerda en xeral nos últimos anos, máis acentuada desde a pandemia. Esa mesma imposibilidade dificulta desde hoxe a loita por unha sociedade xusta. As razóns son diversas, pero unha hai que buscala na industria do entretemento e na creación cultural: os produtos situados en futuros distópicos (con frecuencia moi próximos) multiplicáronse e tiveron unha gran expansión: Series Black Mirror e L'Effondrement (O Colapso), Gattaca, Lagosta ou Snowpiercer, Xogos de Fame ou Narración do conto da criada (ambas as á pantalla)... Unhas desde o recoñecemento acrítico da realidade, outras desde un punto de vista crítico; desde a esquerda ou a dereita; pero en común cun punto: o futuro é temible (aínda máis que o presente). É casualidade que as multinacionais audiovisuais realicen investimentos millonarios para levar á pantalla as distopías máis críticas?

Si resúltanos imposible imaxinar outros futuros, a loita por cambiar a sociedade hoxe perde sentido; pola contra, o mero soñar utopías e compartir achéganos. Contra esta tendencia hexemónica á distopía xorden iniciativas desde o propio ámbito da creación. Exemplo diso é a iniciativa Bosquexos e despois dunha longa traxectoria nada en 2019. Para este verán, a libraría Eva Forest Bibliotekopia e o movemento Sukar Horia propuxeron un exercicio para imaxinar novos futuros a través das letras e o eúscaro.

Novos versos á utopía

Así se chama o concurso que organizou a Biblioteca de Vitoria-Gasteiz. Até o 5 de setembro, as persoas que o desexen poderán presentar entre seis e doce bertsos, en ton e tamaño libre, tanto a título individual como en grupo. Dos traballos que se presenten, seleccionaranse tres grupos e os autores dos mesmos deberán cantar as súas poesías na sobremesa do Bertxoko Eguna, que se celebrará o 21 de setembro. A continuación, a organización dará a coñecer o gañador final da proba. Premio (ademais da comida para o Bertxoko Eguna): a selección gañadora de bertsos ofrecerase na propia Biblioteca durante un tempo de “espectáculo e lectura”, e poderá levar a casa un traballo de narrativa, cómic e ensaio. Especificacións no cartel inferior:

Imaxinando futuros estimulantes

“Os traballos que se presenten deberán describir aquelas situacións que fagan a vida máis habitable no futuro, sexa cal for o ámbito da vida”, explicaron os organizadores do concurso literario Imaxinando futuros habitables. O concurso foi promovido polo colectivo ecoloxista Sukar Horia en tres modalidades: creación literaria; traballos de mozos (para autores menores de 18 anos, pero tamén poden participar noutras dúas modalidades); e traducións. As condicións para as dúas primeiras modalidades son as mesmas: deben ser textos orixinais e inéditos, en calquera das súas modalidades (narración, poesía, verso, teatro...). No caso das traducións, os textos deberán ser inéditos en eúscaro. O límite máximo para as tres modalidades é de cinco follas e os traballos deberán presentarse antes do 15 de setembro. Os gañadores das modalidades de creación e tradución literaria recibirán 300 euros en concepto de premios e 150 euros na modalidade de mozas. Aquí os detalles.

Para o concurso creouse un xurado significativo composto por profesionais e expertos literarios, xornalistas ou militantes: Amaia Apalauza, Aiora Jaka, Danele Sarriugarte, Elena Olave, Lizar Begoña, Eli Pagola, Iñaki Barcena, Iñaki Petxarroman e Jenofa Berhokoirigoin.