O Lehendakari do País Vasco, Iñigo Urkullu, anunciou no Pleno de Política Xeral do Parlamento Vasco unha serie de medidas para facer fronte á actual situación de crise. Por exemplo, incrementar as axudas de emerxencia social nun 10%, debido ao aumento da inflación, pór en marcha o bono alimentario para compensar ao pequeno comercio ou reforzar o programa de axudas para o fomento das enerxías renovables. Para iso, o Goberno Vasco prevé destinar 400 millóns de euros a través do programa concertado. Claro que é moito diñeiro, pero non suficiente. As estacións do TAV en Bilbao (495 millóns) e Vitoria-Gasteiz (555 millóns) custan máis.
A deflactación do IRPF é unha forma de mitigar o aumento da inflación, pero beneficiará aos que máis diñeiro declaran
O lehendakari chega coa súa receita habitual. Tal e como sinalou Ainhoa Etxaide neste medio de comunicación, non ofrece máis que axudas compensatorias e asistenciais, senón medidas que suporían un cambio profundo no modelo. Por exemplo, ten algo que facer na fiscalidade. O Goberno de España, a Comisión Europea e o Fondo Monetario Internacional están a estudar o incremento da imposición ás empresas do sector enerxético e ás grandes fortunas. Pola contra, en Álava, Bizkaia e Gipuzkoa non se van a “meter na pesca dos ricos”, segundo Bingen Zupiria, portavoz do Goberno. Nestes territorios as facendas apenas recadan 150 millóns de euros a través do Imposto sobre o Patrimonio.
Só unha das oito medidas anunciadas no Parlamento ten que ver coa fiscalidade: a terceira, a partir do 1 de xaneiro, deflactará o Imposto sobre a Renda das Persoas Físicas (IRPF), esta vez o 5,5%. Reducindo a porcentaxe de ganancia, o contribuínte pasa ao tramo anterior e paga un tipo menor. É unha forma de mitigar o aumento da inflación. Pero o deflactado non é nin a metade da inflación. Ademais, como lembrou o economista Jon Bernat Zubiri en Hordago, moitos non gañan nin para facer declaración de renda, mentres que os de renda baixa e media apenas o notarán, beneficiarán aos que máis diñeiro declaran. É dicir, que aumentará as desigualdades sociais.
No Estado español, Alberto Núñez Feijó, líder do PP, foi o que máis falou da deflactación dentro da política de desgravación fiscal. Pero o goberno de Pedro Sánchez négase. Por iso é sorprendente ver agora a Idoia Mendia (PSE) aceptando unha medida deste tipo. Ou, como denunciou Mitxel Lakuntza dELA en Euskadi Irratia, o Goberno Vasco está “máis á dereita” que o PP, EB e FMI?