Bettan D’hulst, residente en Basaburua (Zuberoa), iniciou hai sete anos o proxecto Ou’Lurra, que reúne e comercializa a sapa ou suor do bidueiro. Recíbeo en Ligi (Zuberoa), cerca do bosque de Irati. “Traballaba para a Mancomunidade de Zuberoa, estudando que recursos podíanse conseguir coa madeira dos bosques”, explica. Descubriu que as árbores se utilizaban principalmente para a madeira e o papel, e en busca de máis usos, por medio dun amigo técnico, soubo que se podía recoller a savia do bidueiro. Comezou a analizar e descubriu que as persoas maiores da zona coñecían a actividade e os beneficios da técnica de bidueiro. Con todo, a produción e a venda non estaban desenvolvidas, polo que decidiron emprender o camiño.

Da árbore á bolsa, en directo

A recollida do cogomelo de bidueiro dura pouco máis dun mes, de febreiro a marzo. “Antes de facer as follas, é cando máis savias se corren na árbore. O sap vai cara arriba para crear follas”, explica o membro do proxecto. En Zuberoa tamén empregan a técnica que utilizan en Canadá para recoller un líquido que se asemella á auga: facer unha pequena vacúa ao bidueiro, meter un tubo de plástico e caer ao bidón grazas á gravidade. Cada ano, os membros de Ou’Lurra reciben ao redor de 2.000 litros.

Tras a experiencia destes anos, o impulsor do proxecto deuse conta de algo: “O cambio climático está a adiantar a recadación cada ano; cando empecei recollíaa en marzo, pero este ano, por exemplo, empecei en febreiro”, di. O dono dun bosque de Ligi permite a D’hulst facer vacinas nos bidueiros e sapa, e el trata de causar o menor dano posible á árbore. “Ao retirar a vacina, volvemos tapar o buraco que fixemos á árbore, e cando as follas comezan, paramos a recolección, limitándonos moito no tempo”. A produción conta cun selo ecolóxico e cada ano pasan varios controis.

Para limpeza, como probiótico ou para problemas de pel

O sap recolleito comercialízase de diferentes formas por parte dos membros do proxecto. Por unha banda, véndeno en bolsas, para que os que as usan para a limpeza corporal consúmanas en fresco. “O tratamento de limpeza para a eliminación de toxinas é de tres semanas; limpa o coiro e o pelo, é purificante e boa para a circulación”, di o produtor. Outra forma de consumo é a lactofermentación, que consiste en recoller a sapa e deixala lactofermentar de forma natural, adoptando a forma do leite. “Este proceso xera probióticos e é moi bo para o intestino e para o desenvolvemento de defensas inmunitarias”. Por último, nun laboratorio próximo tamén se comezaron a elaborar xabóns de diferentes aromas coa tapa. Son beneficiosas para as persoas con problemas de pel.

Os membros de Ou’Lurra non teñen tenda, pero venden o seu produto na ruta máis próxima, a través da web de internet ou-lurra.fr, as biotiendas e a AMAP. Ademais, apuntou que tamén desde o sur están a recibirse cada vez máis peticións de axuda ao refuxiado.