O transhumanismo considera que a mortalidade que supón a natureza humana fai que sexa consciente do sufrimento, polo que debemos cambiar de fase para mellorar a nosa esperanza de vida e calidade. A única forma de facelo é aplicar a tecnoloxía ao ser humano. Na actualidade existen persoas e organizacións que impulsan este tipo de cambios, como Neil Harbisson e Moon Ribas, os primeiros ciborg recoñecidos e fundadores de Cyborg Foundation, ou Neurali, empresa de Elon Muskiz.

O desexo de superar os límites impostos pola natureza non é novo, o ser humano sempre tivo a paixón pola inmortalidade e a perfección, desde a antiga Grecia até as culturas do afastado Oriente. A modernidade, ademais da promesa do desenvolvemento ilimitado, fixo desaparecer a fascinación e o misterio pola natureza. Descartes, Bacon e outros filósofos mecanicistas converteron aos animais en máquinas sen alma e definiron o corpo humano como un instrumento similar á máquina. A natureza perdeu a súa vitalidade e converteuse nun obxecto para satisfacer os desexos do ser humano.

Si o noso corpo non é máis que unha máquina, é moi fácil impor a idea de perfección asociada a ela e pola como un obxectivo universal. Estes canons e ideas convértense en ferramentas de alienación. A persoa, ao permanecer fisicamente, non dedica tanto tempo ao traballo interno e é máis manipulable.

A tecnoloxía achegaranos serenidade ás preguntas do mundo, pero os problemas que temos son moi complexos e xerarán outro tipo de crise, porque inflúe directamente na percepción que temos da vida.

Cremos que o sentido da vida é moitas veces conseguir a felicidade e que esta chegará coa “perfección”. Hai que dicir de antemán que a perfección non existe, que non é máis que unha mestura de conceptos de características que se moven entre uns parámetros ideados como sociedade, que nunca chegaremos á perfección, pero a nosa obsesión converteuse en chegar a ser seres perfectos. Non chegar á “perfección” xéranos un buxán interior, porque os nosos desexos e a realidade están a diferentes niveis. Hai persoas que deciden profundar directamente neste baleiro, pero é unha decisión difícil porque é moito máis fácil facer cambios a nivel físico.

A tecnoloxía leva estes cambios físicos a outro nivel, porque introduce cambios que afectan directamente á nosa humanidade. Pero eses cambios externos non garanten que se cubra o noso buxán, e chegará algún momento no que non poidamos evitar máis ese buxán, e a crise que nos vai a xerar será maior. Por iso, non creo que eses cambios externos a través da tecnoloxía que impulsa o transhumanismo poidan substituír ao traballo interno. A ciencia non pode resolver dúbidas existenciais e, ademais, non é o seu traballo porque así o desexa.

De face ao futuro, non se pode negar a importancia do transhumanismo, xa que na actualidade está a investirse moito para aplicalo en diferentes ámbitos. Entre estas áreas atópase a natureza, xa que o transhumanismo persegue non só mellorar a situación humana, senón evitar a crise climática. Pero o seu obxectivo neste campo non é buscar unha relación equilibrada coa natureza, senón para seguir explotando a propia natureza.

En canto ao ser humano, o transhumanismo volverá expor preguntas sobre a nosa existencia. Unha vez que os transhumanistas multiplicáronse e convertido en habituais, o límite entre a tecnoloxía e o ser humano se difumina e quizais non sexamos capaces de definir o “home” como tal. Paralelamente, a creación dunha versión “nova” do ser humano aumentará as desigualdades entre os seres humanos e aumentará a distribución.

Á hora de reclamar os dereitos dos transhumanistas xorden novas preguntas e lagoas, pero se somos capaces de redefinir ao ser humano, resolvendo o problema anterior e pondo límites, chegaremos a resolver de forma orgánica o problema de dereitos e deberes.

O obxectivo desta tecnoloxía é encher os nosos baleiros, introducirnos no noso centro e dar a paz. Pero deixar ese baleiro en mans doutra cousa pode xerar dependencia, porque estamos en mans dun elemento externo, que ademais nos ocupa só a nivel físico. A modernidade meteunos nesta roda tola e rápida, e é responsabilidade de todos parar, para iso temos que facernos preguntas incómodas e quizais non nos gustan as respostas que saian, pero o primeiro paso para avanzar é recoñecer o problema. Pero como podemos facelo si non todos os seres humanos estamos na mesma páxina? Podemos empezar a buscar unha solución se unha gran parte da poboación non identifica o problema?

Nahikari Inchausti, estudante de Humanidades Dixitais Globais en Mondragon Unibertsitatea