Falece Selma Huxley, unha moza que investigou as relacións entre Ternua e os vascos
- Selma Huxley Barkham era unha investigadora de arquivo que se dedicou a buscar no pasado dos vascos. Traballou moito no campo da historia marítima do País Vasco e Canadá. En xullo de 1973 chegou a Oñati atraído por un rico arquivo e alí viviu durante 20 anos co seu catro fillos. Oihana Elortza foi a encargada de elaborar a reportaxe sobre a película 'Goienea'.
A investigadora Selma Huxley Barkham pasou moitas horas no arquivo de Oñati. Foi precisamente o historiador canadense quen descubriu en Oñati documentos sobre o baleeiro vasco San Juan que se afundiu en Canadá no século XVI, o barco orixinal da réplica que se está realizando actualmente na factoría marítima cultural Albaola de Pasaia.
Viña a Oñati cunha bolsa do Goberno de Canadá para estudar a relación de Canadá e Euskal Herria co mar. "Tomou unha pista e chegou até o extremo da investigación. Esta muller descubriu, comprobou, descubriu unha posible localización do barco de San Juan Bautista, descubriu xacementos en Canadá... realizou unha verdadeira investigación. Ademais, sen recursos actuais", sinala Ramón Martín, responsable do Arquivo Histórico de Protocolos de Gipuzkoa. Martín tamén subliñou a importancia do seu traballo: "Grazas a esta investigación coñecemos o barco San Juan Bautista que se está construíndo en Albaola. A palabra Ternua tamén é coñecida desde entón. Ademais, o traballo de Selma demostrou que a investigación histórica pode ter un impacto social".
Cando viña de visita a Oñati, Selma e Ramón atopábanse sempre no arquivo: -Era unha muller moi forte. E era extraordinariamente humilde. Sabía moito, pero aquí tratábanos cunha humildade incrible. Mantemos a relación co seu fillo Michael e con el acordámonos da triste noticia".
Bolsa Selma Huxley
O Concello de Oñati rendeulle homenaxe hai catro anos. Ademais, o Concello de Oñati acordou nomear a Selma Huxley como bolseira de investigación en materia de Historia desde a perspectiva de xénero. Este ano concedeuse esta bolsa a un segundo proxecto: Presentado por Jone Arrazola e Miren Aranguren, dentro do programa "Bizitzak, no centro. Genealogía feminista dos coidadores de Oñati 1950-2020". O primeiro deles, foi "Oñatiko emakumiak errekautan", realizado por Jone Arrazola e Irati Garai.
Gure herriaren historia eta memoria beste ikuspegi batetik landu eta garatu asmoz, itsasora begira jarri gara azken urteotan euskaldunok, historiografia handietatik haratago, bestelako iragan baten trazuak arakatuz. Berreskuratzen ari garen memoria honetan ordea, kontakizun... [+]
Ez hartu harririk, ez teila zatirik, ez lorerik… ezer! Gure zapatilen arrastoa da zapalduko dugun lurrean utziko dugun bakarra. Ez egin harri pilarik, etorkizuneko arkeologoen lana baldintzatuko duzue eta. Horixe esan zigun Jason Edmundsek ondare kulturalaren zaintzaren... [+]
Bertaratutako euskaldunek Gran Bahia deitu zioten duela mende asko Ternua eta Labrador kasik bateratzen diren Belle Isleko itsasarteari. Arrantzaleek ustezko badia erraldoiaren sarrerako penintsula eta irla-artean ezarri zituzten baleak ehizatu eta euren olioa ateratzeko... [+]
Europako ontziak Ternua eta Labradorreko kostetara baleak eta bakailua arrantzatzera etortzen hasi zirenean, duela jada bost mende, ba omen zen Atlantiar kostetako badiatan nolabaiteko ohore kode bat. Galeoi edo ontziak leku bat hartu eta izendatzen bazuen, beste inork ezingo... [+]
Euskal balezaleen triskantza duela ia laurehun urte jazo zen hilketa ikertzea helburu duen dokumentala da. Txuri eta beltzik gabeko istorio bat, zuria esateko hamaika hitz dituen herrian.
Islandian oraindik geratzen da euskal baleazaleen aztarnarik, baita duela 400 urteko triskantzaren oroimenik ere. Bertako buruzagi baten aginduz hil zituzten hainbat arrantzale euskaldun, eta erreportaje honetan kontatu dizugu gertaturikoa. Argazkion bidez iraganean atzera egin... [+]
