Confebask, CCOO e UXT finalizaron a anterior lexislatura co acordo de asinar convenios laborais con impacto limitado ao apoio do Goberno Vasco. Os sindicatos abertzales denunciaron que se trataba dun "carreiro antidemocrático" sen precedentes e realizaron unha multitudinaria manifestación en Vitoria-Gasteiz cinco días antes das eleccións da CAV.

Pois ben, esta lexislatura finalizará en Lakua coa reunión da denominada “Mesa de Diálogo Social”, pero sen a presenza da maioría sindical. Líchelo ben. Un decreto aprobado polo Consello de Goberno o 15 de xaneiro de 2019 recoñeceu devandita mesa como un “órgano permanente”, e agora só fai falta que un sindicato estea de acordo para aprobar as propostas que leven a cabo. De novo as liñas vermellas de lexitimidade no xuízo.

Na foto da última reunión, os representantes de CCOO e UXT, acompañados polo viceconsejero de Traballo, Jon Azkue, e o director xeral de Confebask, sentan á mesa, mantendo unha distancia de dous metros entre eles. Para o secretario xeral dELA, Mitxel Lakuntza, este órgano non é máis que unha “alfombra para ocultar a sucidade do oasis vasco”.

Os partidos abertzales tamén acusaron a Iñigo Urkullu de “ir en busca de fotos” coa mesa de crise dos axentes sociais creada para facer fronte á covid-19, unha mesa que quedou enseguida.

Pandemias retratados

A pandemia deixou moi claro cal é o seu lado. Os esforzos da conselleira de Desenvolvemento Económico, Arantxa Tapia, para non paralizar a actividade industrial, coincidiron de cheo na vontade de Confebask, cuxo presidente, Eduardo Zubiaurre, explicou en EiTB que sería “un suicidio empresarial”, mentres que moitos traballadores se plantaron e priorizaron a saúde nas fábricas.

A administración autónoma e os sindicatos maioritarios non están de acordo en como afrontar o coronavirus, nin en como dar saída ao shock provocado polo coronavirus. É difícil pensar que detrás da lema “traballo, valor e xestión” que Urkullu utiliza nesta campaña están as mesmas ideas que estes sindicatos.

LAB expón unha “transición ecosocialista e feminista” e defende un cambio radical do sistema. ELA fixo unha proposta para unha “saída real” e considera necesario “crear un escenario de saída social que aborde o cambio do modelo económico e social”. Ambos insisten na necesidade de fortalecer os servizos públicos e dignificar un sector de coidados precario.

A mobilización social, inevitablemente

A situación xerada pola pandemia tamén deu pé á reflexión. ELA considera que este tipo de crise foron aproveitadas polos poderes políticos e económicos para “neutralizar” aos axentes sociais e aprobar axústelos baixo a escusa dos grandes pactos. Ao seu xuízo, para que isto non ocorra é imprescindible que se impulse a mobilización social e a mobilización social.

En gran medida, empezaron a romper ese camiño coa folga do 30 de outubro, sumándose ás reivindicacións dos pensionistas, ecoloxistas e do movemento feminista. E niso están presentes as manifestacións multitudinarias que levaron a cabo o pasado 19 de xuño en 45 localidades da Carta de Dereitos Sociais de Euskal Herria.

A Carta Social ha celebrado unha rolda de contactos cos partidos que se presentaron ás eleccións ao Parlamento Vasco do 12 de xullo. Denunciou que o PP e o PSE-EE non quixeron reunirse e que, no que respecta ao PNV, non fixo “ningunha autocrítica” como principal partido no goberno. Así, os sindicatos e axentes sociais que conforman a carta advertiron de que estarán “atentos ante o risco de profundar nas políticas neoliberais que se viñeron desenvolvendo até agora”.

Por tanto, as políticas do goberno tras o 12J e as mobilizacións de aquí en diante vannos a mostrar até onde vai estar a distancia social entre eles. Pero unha cousa está clara, a distancia de dous metros non será suficiente.