Que é Naturko?

É unha asociación que reúne a todos os grupos naturalistas e ecoloxistas de Gipuzkoa. Foi creada en 2011. O goberno que entrou na Deputación ordenou o cambio e nós preparámonos para ese cambio. Naquela época fixemos unha reflexión: “Temos que ofrecer unha alternativa ao redor da silvicultura, a caza, a biodiversidade…” Pero cando chegou o novo goberno, todo quedou en caseta by.

Cal é a vosa opinión sobre a situación que creou a enfermidade do piñeiro?

Desde hai dez anos sabiamos que viñamos a este escenario, tanto nós como os sectores. A algúns lles sorprendeu a dimensión do problema, porque non se puido ocultar máis. Á fin e ao cabo, debaixo, está a crise de todo o medio rural. Vivimos cada vez máis lonxe do mundo rural e os piñeirais mostran unha metáfora da situación que vive o campo e o sector primario.

O piñeiro deu moito diñeiro e como especie só hai que darlle as grazas. Moitos caseríos foron reformados grazas ao piñeiro. O problema é o modelo de xestión dos piñeirais.

Nas últimas semanas a situación relaxouse, non?

Non diría que se tranquilizou. Na primavera o problema intensificarase. Probablemente a xente está a afacerse. Pero o problema vai empeorar e os remedios que está a facer a Administración non van dar lugar a ningunha solución. O afectado non se pode recuperar e o afectado vaise a pór enfermo. Isto non ten volta atrás.

Que papel xoga a industria forestal?

Nos últimos corenta anos, o bosque dedicouse a producir madeira barata e Basquegur é un grupo que representa ese interese. Hoxe en día, desgraciadamente, son eles os que dirixen as políticas forestais. Ademais, aínda que haxa outras madeiras, hoxe en Euskal Herria a solución é difícil porque non hai mercado para iso. O sector enfocouse cara a unha madeira de dubidosa calidade de crecemento rápido: para a industria do papel, para a construción lixeira…

As consecuencias máis graves de corenta anos de implantación monocultiva, intensiva e con técnicas agresivas son o empobrecimiento do solo e a perda de biodiversidade. Non hai máis que ver o que leva o río cando chove. A terra é o que leva. Terra de centenares de anos de maduración. Perder a terra é perder a vida.

Que están a facer os propietarios?

Os grandes propietarios teñen ao seu favor a administración e a industria e están máis tranquilos, pero a maioría, os pequenos terratenientes, están en estado de shock. Hai moita falta de información e coñecemento. Desgraciadamente, o que cada vez ocorre máis é que as terras quedan abandonadas.

Hai que ter en conta que aínda que a industria se queixa, ten madeira barata para anos. Ten para moitos anos, toneladas e toneladas de madeira, que pagará case a cero. Outra cousa é a dos propietarios forestais. A maioría son pequenos propietarios forestais e esta é outra carga máis. Vinte ou trinta anos estiveron esperando o beneficio e agora o máis seguro é que van ter gastos. É un desastre.

Cal é o camiño a seguir?

Desde o punto de vista da conservación da natureza, opómonos a este modelo de explotación e expomos normas e modos para reducir os danos que se producen no medio ambiente, pero de aí a dicir como se debe enfocar a industria, non é o noso traballo. Ese traballo corresponde á Administración e aos partidos da oposición, construír unha alternativa real.

Neste ámbito non existe vontade de subvención de investigación e desenvolvemento por parte da Administración. Está claro que para dar solución a este problema hai que sacarlle outros beneficios ao bosque. A Administración ten que premiar ese camiño, pero neste momento non o fai.

Reivindicades que é responsabilidade da sociedade e que para iso hai que crear espazos.

Si, e a pregunta é onde e como facelo. Para iso é necesario crear redes e modos. Como deben participar os cidadáns neste debate? Nós tampouco o puidemos facer nos últimos catro anos. A Deputación ofreceunos unha única reunión na que nos dixeron que non tiñan ningún interese en desenvolver a Rede Natura 2000 e facer nada pola conservación da natureza. Así nolo dixeron.

Nós fixemos peticións á Deputación. Unha das nosas demandas é acabar con este modelo de explotación e coas técnicas agresivas que provocan danos, e quizá algún día empece a penalizalo. Iso é o primeiro. E, entre outras cousas, de face á perda que iso carrexaría nos propietarios, entendemos que é imprescindible crear mesas de participación pública para traballar diferentes coñecementos e intereses. Hai moitos expertos e de aí poden saír as saídas.

Esta noticia foi publicada por Plaentxia.eus e trouxémola a ARGIA grazas a licénciaa CC-by-sa.