Que tipo de casa tes?

Na granxa de Agerea traballamos 32 hectáreas. Somos dous camaradas, eu e Olivier Gervais, que me instalaron hai dous anos. Producimos leite de vaca, unha parte vendémola en leite cru, outra parte transformámola en queixo e yurre. Vendemos a metade da produción, ao obrador CLPB até agora e máis aló de agora ao grupo Biolait, que nos pasou ao biolóxico. Producimos 100 000 litros ao ano.

Tedes a propiedade da terra que usades?

Temos 14 hectáreas propias, que alugamos 7 ha con contratos, e o resto (11 hectáreas) son alugueres anuais, por tanto, perdemos ano tras ano. En Arbona hai unha ducia de granxas, pequenas, na súa maioría dedicadas á cría de vacas: catro produtores de leite, hai vacas carnes... Viven principalmente da agricultura.

Están en vea os principais quejidos das vosas granxas?

Para nós o urbanismo é o noso principal problema. Arbona é unha terra cansa, a construción fíxose dunha forma ridícula no medio século. As construcións permanecen sempre na antigüidade. A presión é grande, o risco de perder os terreos, o risco de que se lles apracen os novos. En canto aos prezos, a presión imobiliaria é animal, o interrogante é grande.

Tamén ten consecuencias na forma de traballar?

Si. A propagación dos ouriños non é rex, hai que deixar que as vacas camiñen por algúns camiños coas vacas porque se as vacas se moven un pouco á dereita e pican os céspedes das casas, pasa moi mal. Non é ridículo traballar aquí. Temos as perdices que alugamos fai 30 anos, habémolas aserrado, criámolas e entretémolas e sempre temos medo de perdelas. Este temor é moi axitador. Gustaríanos mellorar as formas de traballo, quereriamos recortar, pero sempre temos a posibilidade de volver atrás.

A proximidade das grandes cidades tamén ten beneficios para quen traballan en circuíto curto?

Si, iso é importante. Na produción de leite de vaca iso axúdanos moito. Os consumistas da zona están adheridos á agricultura de proximidade. Socialmente interesante e economicamente tamén. Pero non hai que esquecer que é unha obra máis, transformación e comercialización

se é traballo, por encima de cultivo. Por exemplo, de luns a sábado realizamos a repartición de leite cru durante todo o día en pastelarías ou supermercados. Por iso na nosa facenda hai dous xiros, é bo ter dúas tías para ese xénero de vida.

Ser optimistas sobre o futuro?

Cando hai que transmitir a casa, o cultivo prodúcese nun gran anhelo. Se nunca se pasa ben entre os irmáns, a transición da granxa é imposible. Se un quere dedicarse á agricultura e o outro quere unha parte do patrimonio, xorden grandes problemas. Preocúpame o valor das bondades. O prezo da terra sobe, o prezo das casas tamén o fai fiscal.

Con todo, os campesiños demostran o apego que teñen ás súas granxas e a esperanza non se perde... pero non se pode. Cando cambia de xeración, as maneiras de ver tamén cambian e hai irrisos en cada substitución xeneracional.

Hai camiños por facer fronte a esta situación?

As casas do pobo teñen unha gran responsabilidade neste problema. Ao elaborar os planos urbanísticos, son eles os que deciden si axudan ou non ao imoviliario. No caso de Arbona, está a revisarse o plano urbanístico e apértanse as mentiras para construír máis casas, dicindo ao mesmo tempo que queren sustentar o cultivo. A 20 ou 25 hectáreas de terras de cultivo quérense aproveitar para construír casas, facer campos de fútbol... É a medida dunha fermosa granxa. A retirada destes terreos farase a cultivos e no mesmo prazo construiranse 50 aloxamentos para a segunda vivenda. Non é normal que se malgaste así a nosa terra.

É posible, pois, soster algunhas escaramuzas para aliviar a situación?

Si. O plano urbanístico determínase no Colexio Vasco. Loitando, denunciando, creo que hai que parar esas formas lóxicas. O ELB e Lurzaindia loitan con ese sentido e todo iso fai un traballo na cabeza dos electos. Hai que seguir presionando aos agricultores, tamén cos consumidores e coidadores do medio ambiente. O urbanismo é o principal problema para os agricultores da costa e decídese a nivel de Colexio Vasco. É moi importante traballar aí, tamén para outras cousas, pero sobre todo no noso urbanismo.