Nacido en Calabria (Italia) en 1958, o escritor, pensador e filósofo Nuccio Ordine foi experto e experimentado no campo das humanidades e a literatura e, sobre todo, deu importancia á influencia actuarial das obras clásicas. "Leva unha cruzada nestes ámbitos", sinalaba o colaborador de ARGIA Aritz Galarraga no texto introdutorio da entrevista a Ordine. Hai un mes ARGIA ofreceu unha conversación entre ambos no número 2824.

O manifesto de libros L’utilità dell’inutile ("O valor do superfluo") vendeu cen mil exemplares en Italia, Grecia e España, e a editorial Pamiela publicou en eúscaro o pasado martes. Naiz recolle as palabras de Fernando Rey, encargado de traducir o libro: 'A mensaxe principal do libro é que hai que impulsar o que esta sociedade neoliberal considera inútil, porque só iso salvará ao home e á sociedade'. No outono Ordine ía vir a Pamplona convidada por Pamiela para presentar o libro.

Ilusión, publicacións en eúscaro

A Ordine facíalle ilusión ter o libro tamén traducido ao euskera. Así o manifestou a ARGIA:

"As linguas pequenas, como as grandes, son moi importantes porque cada lingua é unha xanela para entender o mundo; e cando unha lingua morre, esa xanela péchase. Estou moi orgulloso de que ese libro apareza en eúscaro. Non me importa a parte económica, canto se vai a vender: a tradución en eúscaro, como a da galega, faime sentirme orgulloso porque hai xente que elixiu o meu libro, dicindo á xente: “Este libro é importante para a nosa cultura”. Para min é máis valioso que un éxito comercial".

"Os nosos contemporáneos son clásicos"

Nun mundo no que parece que as obras clásicas non teñen cabida, os libros de Ordine dedicados aos clásicos acumularon éxito. A ela parecíalle un pouco "incomprensible", pero, sobre todo, dicía que era un "fracaso glorioso". De feito, eses textos din que "a protesta é unha resistencia escrita como xesto".

Dicía Ordine: "Aínda que sexan escritos no pasado, os clásicos sempre son os nosos contemporáneos e esta premisa é válida para todas as épocas".

Pero lense os clásicos ou non? Len os mozos? Este é a análise que facía Ordine:

"Os mozos coñecen os clásicos, pero dos resumos que fan os manuais. Non len directamente. Hai unha gran diferenza entre ler un resumo do Quixote ou unha páxina do Quixote. Como pode amar un alumno o Quixote se le un resumo? É unha cousa fría, sen sentido. Só lendo directamente, cun profesor axeitado, comprenderá que ten mensaxes de actualidade: por exemplo, aínda que hoxe se pensa que a primeira persoa que chega é a única que merece a pena –aínda que se fagan cousas difusas eticamente–, dicía Giordano Bruno: “O que realmente vale na vida non é chegar primeiro, senón facelo dignamente”.

Ordine era profesor universitario e facía lecturas moi profundas sobre programas educativos innovadores. Traballaba a memoria e daba mensaxes a favor do coñecemento do pasado:

"Cando vexo programas educativos, Escola 4.0, etc., altérome: que significa que a Escola 3.0 non serve para nada? O Iphone 13 faiche pensar que os doce Iphone anteriores non valen, que quedaron obsoletos, é unha idea de obsolescencia programada. Por que o anterior non é bo para o novo? Non é casualidade que no mundo grego a memoria sexa a nai de todos os coñecementos, que os novos coñecementos sexan fillos da memoria. Hoxe non temos interese pola historia, porque somos un mundo programado para facer diñeiro, miramos só ao futuro, ao produto final da tecnoloxía. O impulso ao consumo é enorme e os mozos son consumidores programados, na escola, na universidade... Non educamos a cidadáns cultos e críticos, xeramos consumidores pasivos, soldaditos que non pensan máis que facer diñeiro, que priorizan o éxito".