Sustrai Erakuntza presentou este mércores na biblioteca Katakrak de Pamplona/Iruña un informe sobre a xestión dos residuos domésticos en Navarra, e concluíu que a xestión que está a realizar non é a axeitada. Denunciou, sobre todo, que esta xestión se está levando a cabo a través de macroinfraestructuras, reciclándoas e reutilizando menos do necesario, cando a redución de materias primas é cada vez máis necesaria.

Entre outros, denunciaron que a maior parte do residuo orgánico que actualmente se recolle en Navarra –que non pertence ás mancomunidades dA Ribeira e Sakana- trasládase á planta de biometanización do TSN de Caparroso. Segundo explicaron, o lóxico sería facer compost cos residuos que se recollen a través do quinto colector ou outros sistemas, pero en lugar de facelo, leva á planta de HTN para a fabricación de biogás.

HTN pertence á cooperativa agraria Val de Odieta, que conta cun xigantesco cortello en Caparroso. Nos últimos meses está a alcanzar unha gran popularidade a egua con máis de 5.000 vacas, xa que se lle denunciou que co seu xurro, fundamentalmente os ouriños dos animais, o estiércol e a auga, contamina as terras da contorna.

Jesús Arbizu foi o experto en residuos Txurio na presentación xunto a Pablo Lorente e Martín Zelaia Sustraikide. Segundo relatou, a planta de biometanización HTN construíuse inicialmente para a xestión do residuo orgánico xerado na vaquería, pero hoxe en día súmanse a ela a maior parte dos residuos orgánicos recolleitos de forma separada en Navarra e os procedentes doutras moitas zonas, como matadoiros ou lodos. O residuo orgánico que se recolle por separado representa o 22% do total de residuos recolleitos en Navarra. Este dato está moi lonxe do 50% que prevé o Plan de Residuos de Navarra para o ano 2020 -70% para 2027-. É dicir, ao final, non se trata só de que os residuos orgánicos que se recollen con gran conciencia nos fogares non se utilicen para facer compost, senón que se converte en contaminante de moitas terras do centro de Navarra.

Contaminación ambiental

Segundo o informe presentado, todos os residuos que se elaboran no TTM son biogás, e deste tratamento extráese un líquido chamado digestato para a súa utilización como abono. En teoría, só deberíase extraer o xurro da vaquería, pero como o HTN utilízase como planta de refugallo, este digestato está composto de numerosos compoñentes contaminantes como metais pesados, nitratos ou antibióticos do leite de vaca.

Segundo Arbizu, a dispersión dos restos orgánicos da vaca actual no solo requiriría de 8.030 hectáreas e no centro de Navarra non hai solo suficiente para iso. Por tanto, coa mestura de moitos ingredientes conséguese un digestato máis contaminado, e doutra banda, dispérsase en menos terra da necesaria, o que provoca a contaminación das terras. Varias entidades da administración navarra han aberto entre 2014 e 2018 un total de 19 procedementos de denuncia contra o Val de Odieta. Varios grupos ecoloxistas, entre eles Grenpeac, denunciaron en febreiro a contaminación da terra que se produciu polo terremoto das últimas horas.

Aquí o vídeo publicado sobre o tema Ahotsa.infok: