Os herdeiros ideolóxicos dos conquistadores do Reino de Navarra son hoxe en día os partidos políticos que xestionan medios como a produción intelectual patriarcal e EITB. Estes herdeiros continúan co proceso de colonización de Navarra, distorsionando os contextos históricos e negando a vida orixinal da vascos –vida matrilineal–, e no seu lugar ofrécennos unha historia que eles mesmos inventaron.
O territorio navarro estendíase orixinalmente cara ao río Garona, incluíndo o río Ebro e as súas terras. Por tanto, Castela formou parte do Reino de Navarra, pero cando Castela se converteu no reino, xurdiu o desexo de posuír o resto dos reinos de Navarra e Iberia. Isto debíase a que o Reino de Castela estaba sometido ás ordes do Vaticano e que o obxectivo do Vaticano era dominar os reinos de Europa para que tivese unha elite imperialista totalitaria europea e logo tamén mundial. O Papa Alejandro en 1179 proclamou a guerra santa, bellum sacrorum, aos pobos matrilineais europeos e, en concreto, a Navarra (nauar, bachos, albigenses, etc.). E para que o Vaticano puidese levar a cruzada á cabeza, a Igrexa creou acusacións de inquisición e bruxaría.
A dificultade dos vascos para manter a nosa soberanía é que non identificamos ao noso inimigo, o Vaticano
O Reino de Navarra foi cobizado desde hai tempo polos francos, británicos e Castela. E en 1512 o Papa Xullo II ordenou a Fernando o Católico conquistar militarmente Navarra, con forza militar, baixo as ordes do Duque de Alba, que asinou a neutralidade co rei de Francia contra os entón reis Catalina e Juan de Albret. A preocupación do Vaticano era que Navarra estaba a defender a súa soberanía, a súa liberdade, e que a súa vida matrilineal estaba vixente a pesar da cristianización patriarcal. Durante os anos de intensa loita pola liberdade de Navarra, en 1522, continuaron defendendo a súa vida e o seu territorio en castelos de Pamplona, Amaiur, Behobia, etc.
Tamén o inquisidor Pierre Lancre acusou de bruxaría a mulleres e nenos de Lapurdi. 3.000 detidos e 600 incendiados por ser matrilineais, libres. Os mariñeiros subleváronse e o Parlamento de Bordeus convocou Lancre ao capítulo, que pronto abandonou. E o inquisidor foise e tres anos despois publicou as súas aventuras.
Cando a Inquisición alcanzou o seu obxectivo de impor o patriarcado, no século XIX, España converteuse nunha realidade e o resto dos estados europeos actuais
Continuaron as acusacións de bruxaría por toda Navarra, incluídos os navarros de Gipuzkoa e Bizkaia. O obxectivo da inquisición foi o dominio da poboación e a disolución de estruturas matrilineais mediante denuncias de bruxaría. As estruturas eran a extensa familia da liñaxe materna, os bens comunais, a casa e a terra herdaban ás súas fillas da sucesión a través da liña maternal, a estrutura veciñal, o órgano supremo que organizaba a asemblea e a lei (os foros), os ritos de paso, as crenzas (Mari) e a lei natural ou o dereito pirenaico. Con todo, as estruturas patriarcais substitúen a estas estruturas: a familia patriarcal, na que a autoridade paterna e os demais membros cumprían as súas ordes, o mayorazgo herdaba a casa e as súas terras os fillos maiores, a propiedade privada individual, o sistema asalariado, os impostos, a lexislación resultante, baseada na relixión católica coercitiva patriarcal, na que a muller debía estar ao mando do seu pai e o seu marido, e os valores dominicais e a comunidade e os valores relixiosos do poder relixioso. Cando a Inquisición alcanzou o seu obxectivo de impor o patriarcado, no século XIX, España converteuse en realidade e o resto de Estados europeos que existen na actualidade.
A dificultade que tivemos os vascos para manter a nosa soberanía é que non identificamos ao noso inimigo, o Vaticano.
Os vascos, ademais de ser indíxenas de orixe europea, somos matrilineais navarros e Euskadi é outro invento creado para esquecer quen somos.
Mari Carmen Basterretxea
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
Aurten "Israel Premier Tech" txirrindularitza talde israeldarra ez da Lizarraldeko Miguel Indurain Sari Nagusia lasterketara etorriko. Berri ona da hori Palestinaren askapenaren alde gaudenontzat eta munstro sionistarekin harreman oro etetea nahi dugunontzat, izan... [+]
Intsumituek denbora luzez egindako borroka gogorra eta mingarria izan zen, baina irabazi zuten, eta garaipen hura behin betikoa izango zela uste genuen, atzera bueltarik gabea. Baina badirudi, politikari batzuen ahotik aterata, eskalada militaristari gorazarre egin eta berriz... [+]
Punto Bobo liburuaren irakurketan murgilduta, Itxaso Martin Zapirain egilearen Eromena, Azpimemoria eta Isiltasunak Idazten ikerketa lanean sentitu nuen egiazkotasun eta maila etikoarekin egin dut berriz ere topo. Eta hortaz, hara bueltatu. “Oihu izateko jaio zen isiltasun... [+]
Dirudienez, Euskal Herrian migrazioa arazo bilakatu da azken bi hamarkadetan. Atzerritarrez josi omen dira gure lurrak. Gure kultura arriskuan omen dago fenomeno “berri” horren ondorio. Lapurretak, bortxaketak, liskarrak… Bizikidetza arazo horiek guztiak... [+]
Azken hamarkadetan euskararen biziberritzeak duen erronka handienetakoa, euskararen ezagutzaren unibertsalizazioarekin batera, erabilerarena da. Askotan, gazteen euskararen erabileran jarri ohi dugu fokua, baita euskararen erabilerak izan duen eta izan dezakeen bilakaeraren... [+]
Goizean jaiki orduko hasten dira desegokitasunak. Beharbada lotarako erabili duzun lastaira ere ez zen egokiena. Baina, ezin ba idatzi desegoki sentiarazten nauten guztiez. Horregatik, udaberriko ekinozioa –egunaren eta gauaren arteko oreka– dela eta, oraindik ere,... [+]
Ez da gauza berria politikari profesionalak gizarteko arazoak estaltzeko ahaleginetan ibiltzea. Azkenaldian Denis Itxaso -EAEko Etxebizitza sailburua- entzun dugu etxegabetzeei garrantzia kenduz eta aditzera emanez gurean bazterreko fenomenoa direla; eta Begoña Alfaro... [+]
Antropozentrismoaren aldaera traketsena eurozentrismoa izan zen. Europako mendebaldea, geografikoki, Kontinente Euroasiarraren penintsula txiki bat besterik ez da, baina lau mende luzez gertaera demografiko, teknologiko eta ideologiko batzuk zirela medio, bazter horretako... [+]
Badakizuenok badakizue, beste gauza asko bezala, euskararen aldeko borrokan ere politikoek, eragile batzuek eta hedabideek beraien antzezlana saldu nahi digutela, benetakoa balitz bezala.
Lehen urtean pozik jaso nuen, "Euskaraldi" hau. Zer edo zer zen, ezer ez zegoela... [+]
Euskarak, mendez mende, zapalkuntza sistematikoa jasan du, eta oraindik ere borrokan dabil egunerokoan bere leku duina aldarrikatzeko. Hizkuntza baten desagerpena ez da inoiz berez gertatzen; planifikazio politiko eta sozialak eragiten du zuzenean. Euskaldunoi ukatu egin izan... [+]
Horra Libération egunkariak berriki argitaratu duen idazkia:
“Bayonne” bukatu da, Libérationek “Baiona” idatziko du
Hiri baten izenaren erabilpena ohiturazkoa delarik, egunkari batean izen horren erabilpena aldatzea zaila da. Alta, irakurleen... [+]
Eusko Jaurlaritzak eta Arabako Foru Aldundiak Datu Zentroen instalazioei ateak irekitzen dizkiete horiek arautzeko legedia sortu aurretik. Bilbao-Arasur Dantu Zentroarekin, bere lehen fasea gauzatuta, eta instalatzea amesten duen Solariaren Datu Zentroarekin, 110.000 m2... [+]
Otero jauna, garai honetan artzain honek ez du tarte handirik izaten ezertarako, justuan ibiltzen naiz, baina gaurkoan ezin utzi erantzun gabe zure azken kolaborazioa. Izan ere, sortu didan egonezinak pisua du. Haserrea ere astuna egiten zait. Ez pentsatu, ordea, dela zenbait... [+]
Duela gutxi, asteburu berean, Ertzaintzak bi salaketa jaso ditu: lehenengoa, emakume kolonbiar batena; lekukoen arabera, ertzainak kolpeka jarraitu zuen lurrera bota ondoren eta konorterik gabe zegoela; ospitalean garuneko edema eta paralisi partziala diagnostikatu zizkioten... [+]
Frantziskok "Franciscomanía" zeinuarekin hasi zuen bere Aitasantutza. Fenomeno soziologiko horri esker, Vatikanoko boterearen zirrikituak aldez aurretik ezagutzen ez zituen gaztetasunaren ikono eta Elizako aldaketa-haizeen intsuflatzaile bihurtu zen.
Era berean,... [+]