Zabaleta explicou que o libro ten un ton antologico e que quixo analizar que é Navarra no imaxinario vasco, a través dunha infinidade de reflexións e poemas. Quere facer “unha achega á imaxinaría vasca”, mirando desde Navarra e “criticando” a escritores que recoñeceron Euskal Herria. Aí é onde adquire sentido a segunda parte do título, Poesía. Ao seu xuízo, o xénero da épica ten mala fama e por iso máis dun bo escritor vasco non chamou épica á súa poesía, pero é épica, “os pobos buscan a miúdo nas épica oportunidades e argumentos para recoñecer, afirmar, reivindicar e enxalzar a súa identidade”.

Neste sentido, fai referencia e analiza obras de autores de moi diversas perspectivas, como Gabriel Aresti, Orixe, Salbatore Mitxelena ou Xabier Lete. Considera o poema de Aresti “Defenderei a Casa do Pai” como épico e el critícalle dicindo “Defenderei a casa dos descendentes”. O escritor di que un pobo necesita unha conciencia para ser un pobo e que iso trabállase a través da imaxinaría. Sobre todo a través da poesía, pero tamén a través da prosa, aborda en 69 capítulos diversos temas da imaxinaría vasca como o pobo, o caserío, a cidade, o eúscaro, a territorialidad, a historia ou ETA.

Segundo explicou na presentación, “Navarra é un país ao que todo o seu imaxinario dálle carácter nacional e no que tamén hai loita oculta”, por exemplo, con Bizkaia: “Si pregúntaslle a un biscaíño sobre como se formou Bizkaia, seguramente lle mencionará o mito do Señor Branco, pero Bizkaia xurdiu da división do Reino de Navarra”, o 4 de xuño de 1076, cando o seu irmán derrubou ao rei Sancho IV.ena polo barranco de Peñalén. “Aí dividiuse realmente o Reino de Navarra, e por tanto en Peñal é un símbolo da nosa territorialidad, ninguén o menciona, pero Castela ocupou entón a metade do reino. Si lembran a Amaiur e Orreaga, por que non a Peñal?”. O tema abórdao no poema “A vergoña nacional de Peñalén”.

Na súa opinión, tamén quixo oporse ás imaxes historicistas, como di no preámbulo do libro: “Paréceme que a historiografía vasca a miúdo derrubouse no historicismo”. Iso é o que sucedeu, di, porque se quixo responder os ataques da historiografía dos dous estados veciños, pero “a historia non é un mandato e non pode ou non pode forzar o futuro; si así fóra, a liberdade sería borrada”.

No seu traballo, Zabaleta explica que, aínda que se centra no pasado e o imaxinario, é sobre todo para mirar ao futuro. Que a épica vasca evolucionou da seguinte maneira: “XX. que tiña que pasar do “aradianismo” do século XX á “estética rueira” e que ese paso o deu coa literatura vasca”. Salbatore Mitxelena, Lizardi, Labegerie, Lete, Monzón, Artze son algúns dos exemplos dunha ruta: “Emocionámonos coas súas letras; pero confesemos que, quitando a txapela, o duro e estridente Rock Vasco cubriu ungüentos, panos, feos e peracas sobre as feridas de todos os demais”.

Navarra foi un dos eixos do político e escritor navarro na vida e aquí tamén acaba con Navarra: “Na viaxe a Euskal Herria Navarra non é un episodio; tampouco é a epopea de Euskal Herria; ou é un momento da epopea vasca. Pola contra, Navarra é a que dá sentido nacional e estatal ao País Vasco, polo que marca o rumbo da épica vasca”.