O proxecto Muga é o maior proxecto mineiro de Euskal Herria e do Estado español para explotar a potasa que se quere levar a cabo en Sangüesa e outras localidades de Aragón. A suspensión do permiso de explotación da Comunidade Foral por parte do Tribunal Superior de Xustiza de Navarra non é, por tanto, unha barbaridade.

O conselleiro de Transición Ecolóxica do Goberno de Navarra, Mikel Irujo, realizou este mércores unha primeira valoración na rolda de prensa posterior ao Consello de Goberno e defendeu a xestión realizada na tramitación do proxecto. Con todo, admitiu que se concederon tres permisos para un proxecto e que a Lei de Minas de España pode impedir que se faga algo en función das interpretacións, como dixo o tribunal.

Pero acto seguido, arremeteu contra esa lei, de 1973, "preconstitucional", e dixo que "hai que cambiala". Así mesmo, defendeu a competencia da Comunidade Foral de Navarra en materia de minas. Irujo, pola súa banda, non quixo desvelar si a sentenza será recorrida, aínda que dixo que se está "estudando con detalle" e non desvelou os feitos.

O Concello de Sangüesa "non sabía nada"

A sentenza do Tribunal de Xustiza da Audiencia Nacional ha dado lugar a máis reaccións. O Concello de Sangüesa fixo pública unha nota na que manifesta que descoñecía "a existencia de problemas que puidesen pór en risco a concesión da doazón".

Explicou que o Concello "non ten nada que ver" coas xestións e tramitacións realizadas até agora e que pedirá reunirse cos representantes do Goberno de Navarra. En calquera caso, o Goberno municipal de Sangüesa (en mans de UPN) reiterou que tentará sacar adiante un proxecto que, na súa opinión, é "estratéxico" co goberno e a empresa promotora.

En Sangüesa empregaranse doce parcelas dos Montes de Utilidade Pública para a realización da mina e expropiaranse vinte parcelas ou terreos particulares a petición do Concello.

50 quilómetros de galerías enterradas

A mina Muga está promovida pola empresa Geoalcali e detrás dela está a multinacional Highfield Resources, que cotiza na Bolsa de Australia. Fai ao redor dun mes asinar un acordo con varias multinacionais chinesas para financiar o proxecto.

Geoalcali calcula que o proxecto require un investimento superior aos 600 millóns de euros. Durante 30 anos, queren extraer un millón de toneladas de pozas ao ano e para iso queren construír ramplas de 3 quilómetros, desde 350 metros de profundidade, para abrir galerías de 50 quilómetros de lonxitude a través de Sangüesa e Bald'Onsella, en Aragón.

Plataformas cidadás e colectivos ecoloxistas denunciaron que a mina aumentaría a sísmicidad nos terreos próximos ao encoro da Yesa, provocaría afundimentos de terra e terían que soportar diariamente o transporte de 500 camións nos pobos da zona, coa conseguinte contaminación.

En total, a mina xeraría un catro millóns de toneladas de residuos ao ano, que se poderían acumular nos terreos comunais de Sangüesa formando un gran outeiro de millóns de metros cúbicos. Tamén se prevé un uso inmenso de auga, polo que o proxecto necesitará cada ano un volume de auga equivalente ao que gastan 165.000 persoas para extraer a potasa.