Traducido automaticamente do vasco, a tradución pode conter erros. Máis información aquí. Elhuyarren itzultzaile automatikoaren logoa

As minas son envexables

  • Que dor fainos o pemento? E as guindillas?
Argazkia: Jakoba Errekondo / ARGIA-CC-BY-SA

24 de xuño de 2024 - 06:00

Un chorro medio de guindilla (Capsicum annuum) é unha planta cultivada na primeira lúa menguante e este ano si, teño que investigar esa dor… A guindilla leva en nome da dor, en moitos casos, pero con coidado, o punto de dor ou o punto de dor son máis escamoteados, como os pementos do piquillo (Capsicum annuum “Piquillo”) ou o vermello. A dor está lonxe e o seu nome dio moi ben: Capsicum annuum “Biper Eztia” e tamén de Gernika Capsicum annuum “Gernika”.

A dor, con todo, é necesario, non? Sen dor, sen billas puntas, sen bixutaría, non noto a vida. Estas bisagras de todos eses pementos picantes téñoos a man na cociña. Tamén na preparación de alimentos na cociña e na comida preparada na mesa. Este curto camiño da cociña á mesa lévanos sempre á horta. No noso caso este circuíto é moi curto, cuestión duns poucos metros. E a dor paréceme adiviño: a invención do camiño que vai desde a idea até o nacemento da dor, ao traballo, á creatividade, á punta da dor. É dicir, unha fácil vixilancia até o pracer do teito da boca a orgasmo. Fácil e difícil. Cada vez son máis difíciles as tarefas de coñecer pementos diferentes, atopar sementes ou plantas, traelas a tempo, plantalas, coidalas e cultivalas. Até a varanda e si conséguese o local, son máis fáciles que soprar o de cociña e o de mesa.

A vaca tamén sopra. Nos últimos tempos, sobre todo nos medios de comunicación, o gas metano é a dixestión da vacina, unha causa cada vez maior de que, aparentemente, o gas sexa prexudicial para o planeta ou para as nosas vidas. Coma se o oito mil millóns de persoas que somos non creásemos un pozo… A nutricionista Angela Quintas, autora do libro Superpedorro (puzkerrontzi alaena), di que é habitual que unha persoa arroxe entre 15 e 20 soplos ao día. Oito mil millóns de persoas, cincocentas cada día, son 44 billóns de soplos ao ano, iso si, un forte derrame de metano.

O doctorando Leoni Martins da universidade estadounidense Penn State realizou unha investigación para mellorar a alimentación das vacas e aproveitar mellor os alimentos das vacas. Nel mediu o efecto de engadir 48 vacas de holstein (aquí coñecidas como “frisoa”) á capsicum oleorresina que produce a dor dos pementos. E os resultados foron espectaculares. As vacas capturadas de capsina procedente de guindillas ou aceite de cravo utilizan mellor a enerxía xerada pola comida e achégalles un lado inesperado e beneficioso: reducir as emisións de metano.

Eu plantei o campo de guindillas na lúa menguante anterior. A medición do metano virá despois. Despois en quente.


Interésache pola canle: Landareak
2024-08-12 | Estitxu Eizagirre
Selva de horta
Traballando a beleza da vida cara á autosuficiencia
Odei Etxeberri Bimboire, Gorka Roca Torre e os seus fillos Oihan e Miru son autosuficientes en alimentación. Para iso, tiveron que analizar en que alimentos e cantidades necesita o corpo; en que alimentos atópanse; que cultivan para conseguir todos eles en cada estación do... [+]

Non hai mal manzanilla
Cando vou comezar o artigo de hoxe, tamén están na miña memoria os que chaman ao nobre Chamaemelum, ao xardín dos campos, o pelello, a herba das nais ou as margaridas; un de vós escribiume desde hai non moitos días desde Instagram dicindo: “Hoxe ao amencer recollín o... [+]

Gregorio Ugartemendia. Autor dos hayedos
"A xente quere cambiar de árbore inmediatamente e benefíciase, e iso non está"
Saída de Tolosa e subida a Bedaio cara a Menditxiki. Nunha Bedaio, na outra Zarate, na fronteira entre Gipuzkoa e Navarra. Alí están as parcelas que nos propomos, Itxitua e Erlo, noutros tempos Lahar, Pagadi hoxe: Tes o bosque de Gregorio Ugartemendia Zubillaga.

2024-07-22 | Garazi Zabaleta
Plantación de raíces
Froiteira, froiteira e viveiro ecolóxico
Mahaño Lanathoua comezou a plantar árbores nos terreos do seu pai en 2017 coa idea de cultivar a horta forestal. “Ao principio non se trataba de crear unha economía de aí, senón de dar pasos cara á nosa autosuficiencia”, lembrou o agricultor. Con todo, cando comezou a... [+]

Tigres do País Vasco
É unha cuestión recente. O lince ibérico (Lynx pardinus), unha das especies felinas máis ameazadas do mundo, pasou de “en perigo de extinción” a “vulnerable” na Listaxe Vermella de Especies Ameazadas da IUCN. Os esforzos realizados para a conservación da especie... [+]

2024-07-22 | Jakoba Errekondo
Nome por ciencia
Nos últimos anos entregueime á reixa de árbores e árbores. Vou polos campos, polos campos e polo camiño, sen poder saír. Darasche conta de que teño un especial respecto polas árbores e as árbores, polo menos de cando en vez percorres este recuncho de Bizi Baratzea de... [+]

2024-07-15 | Jakoba Errekondo
Allos porros e santos
Porrusalda está aquí.

2024-07-15 | Garazi Zabaleta
Servizo de substitución de persoal
Para que os agricultores tamén teñan dereito ás vacacións
Da agricultura e a gandaría escóitase a miúdo que a profesión é "moi atada", que non hai días festivos nin vacacións. Os gasneros Onetik e Etxaldia de Ipar Euskal Herria, en colaboración coas Cooperativas de Leite de Berria e Aldude, puxeron en marcha un proxecto para... [+]

Para que "esta última danza" non sexa a do besugo
A maioría dos ‘pantxitos’ que adoitabamos pescar no peirao de pequeno eran probablemente besugos, pero apenas viamos grandes besugos. De ser así, atoparíase en restaurantes coñecidos, mentres que a maioría dos besugos das pescaderías foran traídos de fóra. Na... [+]

2024-07-08 | Jakoba Errekondo
Bendicións de sementes preembrionarias
Acabo de recibir a seguinte pregunta na caixa de correos de Bizi Baratzea: "O tema saíu na cea familiar da véspera de San Juan, na sidrería Unanue, en Azpeitia. En Segura bendinse as sementes que temos que sementar o día de Santa Engracia. É conveniente levar todas as... [+]

2024-07-08 | Garazi Zabaleta
Biblioteca de sementes de Navarra
“A cultura non só está presente nos libros, senón tamén nas experiencias persoais e comunitarias”
A biblioteca de sementes é un proxecto singular posto en marcha pola Rede de Bibliotecas de Navarra en 2022. Clara Flamarique Goñi, responsable de proxectos do Servizo de Bibliotecas do Goberno de Navarra, lembra os seus inicios da seguinte maneira: “Coñecemos a biblioteca... [+]

A aguia que non se molla
Os peixes nadan preto da superficie da auga. Algo se aproxima á auga, voando: unha aguia achégase, as súas garras alárgase cara adiante e zas! Mergullouse de cheo na auga. Tras a captura do peixe, a aguia sacou a cabeza da auga, pero o peixe diríxese cara ao fondo con... [+]

Cinco meses despois das protestas dos tractores
Con que soñamos? Máis aló dun xiro nun mercado alimentario globalizado
Cumpríronse cinco meses desde que o 6 de febreiro comezaron as mobilizacións dos tractores en Cataluña. Mirene Begiristain e Isabel Álvarez analizaron estas mobilizacións con lentes de ecofeminismo e trouxeron á primeira liña deste artigo aos campesiños e... [+]

Xogos máis verdes nos colexios de Ipar Euskal Herria para facer fronte ao cambio climático
Tomando como base o medio ambiente, a biodiversidade, a xestión da auga e as necesidades dos nenos e nenas, nos Pireneos Atlánticos puxeron en marcha un proxecto colectivo para cambiar os patios dos centros educativos. En Pamplona tamén haberá máis sombras e plantas en tres... [+]

2024-07-01 | Jakoba Errekondo
A señora do tomate e as présas
Que traballo dános! O tomate encántanos (Solanum lycopersicum). Que é de Artajona, ou Fea de Tudela, ou de Aretxabaleta, ou de Erandio, picolero, cereixa, tomate de pera, Igeldo, mendigorría, transxénico, Eusko Label, corazón de boi, cuadra, carballo… cada vez temos... [+]

Eguneraketa berriak daude