Pasaron 34 anos, naquel Novembro de 1988, desde que Madrid puxo en marcha unha ambiciosa política de afastamento e dispersión contra os presos políticos vascos e as súas familias. Hoxe, fronte aos miles e miles de cidadáns chegados de todos os recunchos de Euskal Herria, podemos dicir que foi difícil, pero gañamos esa etapa. E entre todos gañamos.

Ignoraron a firme vontade da sociedade vasca de afrontar democraticamente esta vulneración de dereitos.

Neste camiño que supuxo percorrer miles e miles de quilómetros houbo un gran sufrimento. Un grave dano moral e un enorme custo económico cada semana para que ningún preso quedase sen a visita dos seus achegados.

Por iso, hoxe empezamos co agradecemento e a memoria. Debemos agradecer á sociedade vasca a súa xenerosidade e a súa loita contra as vulneracións de dereitos.

Queremos agradecer a quen conseguiron manter acendida a chama da reivindicación e a solidariedade na estrada, con Mirentxin, ou na rúa, axudando durante tres décadas.

E, cando ían visitar a familiares reclusos ou regresar da visita, queremos lembrar a quen perderon a vida na estrada. Na nosa memoria estarán sempre presentes Rubén Garate, Argi Iturralde, Iñaki Balerdi, Antonia Fernandez, Mari Carmen Salbide, Leo Esteban, Jose Mari Maruri, Pilar Arsuaga, Alfonso Isasi, Iñaki Saez, Asier Heriz, Sara Fernández, Jose Mari Maruri, Pilar Arsuaga, Namezaga, Rosa, Amezaga. Todas son vítimas desta política penal que impuxo o afastamento. Sempre Lembrando!! !

O 8 de outubro, en San Sebastián, pedímosvos que substituades a cara de preocupación por unha mirada chea de esperanza e alegría, porque estamos a gañar a batalla contra a vinganza. Por encima do odio e o desquite achegamos o camiño a casa. Aínda que sexa amodo, estamos a avanzar, temos que crer máis que nunca na nosa forza e seguir avanzando.

Este pobo, as súas xentes, a maioría política e todos os sindicatos hai tempo que tomamos a decisión e o compromiso de volver a casa dos presos vascos. Os estados tiñamos como obxectivo polo en marcha. Porque corresponde aos presos e axuda e necesidade para a convivencia.

Queremos mirar ao futuro, construír un futuro que sexa noso, e para iso temos que decidir como construílo aquí. Na medida en que os presos vascos forman parte da nosa sociedade, corresponde a este pobo decidir cando e como van volver a casa e como van integrarse na sociedade. Desta maneira, todos nos imos a resociar no sentido máis positivo do termo.

Sen dúbida, todas as vítimas de todas as violencias sufridas en Euskal Herria merecen o noso respecto pola súa dor e o trato igualitario por parte dos gobernos. É máis, mentres non buscamos unha solución á cuestión das vítimas, a sociedade non lles dea o debido respecto, e mentres non se solucione a situación dos presos vascos, non poderemos falar de convivencia.

Este é o reto ao que nos enfrontamos e reafirmamos o noso compromiso de participar activamente na solución Rede Cidadá e Camiños de Paz.

Temos moitos obstáculos por diante, obstáculos importantes que pretenden impedir que este país consiga unha verdadeira paz e convivencia, entre eles os tribunais especiais e as fiscalías antiterroristas de España e Francia.

O que se coñece como xustiza, que, sobre a base da vinganza, decide de aquí por centos de quimómetros si dá liberdade a persoas pouco coñecidas e que non lle interesan. E ademais, non teñen en conta as evolucións positivas das persoas privadas de liberdade como consecuencia das longas condenas, aínda que as decisións dos técnicos penais acéptano.

Utilizar a soberanía é tamén tomar decisións sobre estas persoas desde aquí. Iso é democrático.

E ese é a lema da manifestación deste ano: Camiño a casa cerca! Son as palabras máis axeitadas para reflectir a nosa vontade de avanzar.

E entre todos temos que facelo. Creando espazos de convivencia. A sociedade vasca quere construír unha convivencia tras décadas de confrontación e violencia. Queremos pór fin ao ciclo das violencias e a represión para pór en marcha un ciclo de paz, convivencia e solución.

A axenda dos dereitos humanos non pode depender da conveniencia partidista e da razón do Estado. Os dereitos humanos non se poden dividir en parcelas. Constitúen un todo, incluída a empatía con quen sufriron a acción das violencias que se produciron no noso país.

Por iso, condenamos a paixón pola vinganza daqueles homes e mulleres que durante décadas estiveron sen liberdade e que están a sufrir condicións manifestamente mellorables, que seguen retorcendo leis para impor unha pena maior. Máis aínda vendo que non hai ninguén no cárcere por torturas ou crimes de Estado.

De Kuartango a Estella, de Oyón a Lekeitio, de Hazparne a Santurtzi, de Oiartzun a Vitoria, de Cataluña, de Galicia ou de España, os que hoxe estamos aquí queremos mostrar a nosa solidariedade e compromiso.

Solidariedade cos presos vascos e os seus familiares; solidariedade e empatía coas vítimas de todas as violencias, e reiterar o compromiso de seguir traballando para pór fin a esta situación que, sendo inxusta, fainos dano a todos.

Demostramos que esta sociedade quere mirar cara adiante, que debe desaparecer o sufrimento. Neste sentido, só hai un camiño, a mobilización social e a vontade da maioría política e sindical vasca poden conseguir mitigar o camiño cara á liberdade.

Si, si e si: camiño a casa cerca.

Presos, fugitivos e deportados a casa!

Conseguirémolo todos xuntos.