Como portavoz e secretario da Transición Ecolóxica de EH Bildu, Mikel Otero, mediante esta carta aberta queremos facer algunhas achegas e preguntas á formulación e estratexia de transición enerxética e ecolóxica que se está dando neste país.

Na proposta presentada para dar resposta á crise climática, enerxética e eco-social que vivimos, exponse dous alicerces fundamentais: un, a redución do consumo enerxético. E dous: abastecemento mediante enerxías renovables.

En canto ao primeiro punto, no que se explica non se especifica en que consiste a redución do consumo de enerxía. Dise que hai que baixar á metade a enerxía consumida. Haberá que aclarar que este menor consumo non debe ser só do gasto eléctrico, que non é a enerxía que máis utilizamos cuantitativamente na actualidade. O maior gasto enerxético que utilizamos (80%) corresponde aos combustibles fósiles. E non toda esa enerxía fósil do 80% é electrificable. Nesta formulación, por tanto, debería existir unha estratexia que debería orientarse ao decrecimiento. Si temos que consumir a metade, a falta de formulación que reduza tamén o uso de combustibles fósiles é evidente.

Na procura de enerxías renovables non se pode facer a calquera prezo e calquera cousa. Nin dos oligopolios que dominamos até agora. Estes buscan proxectos máis ambiciosos, custosos e laboriosos. Porque se multiplican os rendementos que obteñen pola construción de grandes obras. Trátase dunha política baseada no cemento e as grandes infraestruturas. Co TAV aínda non aprendemos que tiña que sacar, 2.000 camións diarios polas nosas estradas.

Tamén se fala de "democratización das renovables", de "competir polo control sobre esas enerxías". Facémolo só cos proxectos que creamos a partir de agora? Que ocorre, por exemplo, coas estruturas eólicas actualmente en funcionamento en todo o territorio vasco? Competiremos tamén polo seu control? "Vendeuse todo", dise. Pero foi un roubo! Os 44 parques eólicos que se instalaron en Navarra e a CAPV nas dúas décadas anteriores proxectáronse con diñeiro público. Agora todas estas infraestruturas están en mans de Acciona e Iberdrola. Estas multinacionais enerxéticas, en plena crise enerxética, son as mesmas que non se avergoñan de publicar os seus beneficios anuais. Mentres tanto, nós seguimos pagando electricidade, gas e gasóleo nas facturas inchadas, ao son da música de Galán, Felipe, José María, Josu Jon, etc. Pódese democratizar a enerxía e a electricidade nun país no que nin sequera a democracia pode democratizarse? Entre estas autoridades que manteñen o réxime do 78?

En Araba e Gipuzkoa "serán necesarios proxectos como Statkraft", exponse. Quen pon as condicións aquí e a que prezo? Que tipo de máquinas, como e onde colocalas, elixen eles? Ou se lles esixirá en primeiro lugar o aproveitamento de zonas industriais degradadas, por exemplo? Parece que a execución destas obras nestas zonas industriais non será tan rendible para elas. Necesitará menos movementos de terra e cemento? Aquí tamén habería que antepor o interese (e a decisión) do pobo aos intereses corporativos, sexa cal fose a súa procedencia. Esta empresa norueguesa é unha das maiores empresas enerxéticas de Europa, en compañía e parte dos grandes oligopolios. Os seus traballos son promovidos e financiados polo banco noruegués NorgesBank. Este banco é o terceiro accionista de Iberdrola por detrás de QatarInvestment e Blackrock.

Se se nos esixe asumir a responsabilidade desta transición, o primeiro que hai que facer é protexer a contorna que tanto habemos erosionado, preservar as conexións entre os espazos naturais máis reducidos e promover proxectos locais sostibles que nos fagan máis autosuficientes. Non podemos hipotecar máis terra e pobo con grandes infraestruturas.

C.P. Naroa De Armentia Luzuriaga (Vitoria-Gasteiz) e Mirari Aldalur Gabilondo (Azkoitia)