O Concello de Vitoria-Gasteiz presidiu esta tarde a entrega da Medalla de Ouro da cidade á Fundación Centro para a Memoria das Vítimas do Terrorismo, durante as festas da Virxe Branca. A plataforma Memoria Global pola Convivencia, composta pola Asociación 3 de Marzo, a Fundación Egiari Zor e a Comisión Gernika, criticou o carácter do centro cando se fundou en 2020. A plataforma alegou que os grupos que a compoñen teñen “unha decisión firme para construír a convivencia” e que ten que ser “un reto colectivo”, pero que o centro “fai unha formulación discriminatorio”. A Asociación 3 de Marzo, promotora da plataforma, denunciou que fai unha "lectura parcial" da iniciativa.

Ante a decisión de outorgar a Medalla de Ouro de Vitoria-Gasteiz, a plataforma organizou unha mobilización e unha rolda de prensa o 2 de agosto ás 12:30 na Praza Nova de Vitoria-Gasteiz. A Asociación 3 de Marzo expresou a través das redes sociais que “é absolutamente humillante e vergoñoso que unha institución pública como o Concello de Vitoria-Gasteiz premie o modelo de Centro Memorial que perpetúa a discriminación entre vítimas”.

A alcaldesa de Vitoria-Gasteiz, Maider Etxebarria, distinguiu tres ideas para a medalla de ouro do centro: "Preservar e difundir os valores democráticos e éticos que representan as vítimas do terrorismo, construír unha memoria colectiva de vítimas e concienciar a toda a cidadanía para defender a liberdade e os dereitos humanos e loitar contra o terrorismo". Ademais, sinalou que o centro se converteu en “un novo recurso turístico”, xa que desde a súa apertura acudiron preto de 85.000 persoas.

Melitón Mazás si, as vítimas do 3 de marzo non

EH Bildu tamén se mostrou en contra da concesión da medalla de ouro e a favor da iniciativa da plataforma Memoria osoa. “EH Bildu aposta, sen excepcións, por construír unha memoria inclusiva que recoñeza e protexa a todas as vítimas”, sinalou o partido político. A Asociación 3 de Marzo e EH Bildu lembraron que o centro de Vitoria-Gasteiz baséase na Lei 29/2011 de Recoñecemento e Protección Integral das Vítimas do Terrorismo e que a súa definición pretende ser “un signo de recoñecemento, respecto e solidariedade coas vítimas de todas as manifestacións de terrorismo rexistradas desde o 1 de xaneiro de 1960”. Denunciaron que esta formulación "exclúe a miles de vítimas de vulneracións de dereitos humanos provocadas polos aparellos do Estado a partir desa data", aínda que recoñeceron que algunhas das vítimas foron recollidas nas leis aprobadas polo Goberno Vasco e o Goberno de Navarra. Eh Bildu denunciou que o centro homenaxea "cada agosto ao torturador e colaborador da Gestapo Melitón mazás", mentres que as vítimas do 3 de marzo de 1976 non o farán.