Nas comunidades autónomas do Estado español, e por tanto na CAPV e en Navarra, a obrigación de ofertar relixión na escola pública é consecuencia do concordato asinado por Franco en 1953 e renovado en 1979. En varias eleccións desde a morte do ditador, os partidos de esquerdas prometéronnos que, nada máis chegar ao poder, vaise a suprimir este convenio, pero sempre que conseguiron o poder a cousa mantívose. O único cambio que fixeron é que a partir de 1992 pódese elixir entre máis relixións, excepto a católica os islámicos, hebreos e evanxélicos poden ser promovidos na súa fe a costa do diñeiro de todos.

A situación non parece cambiar, cada vez está máis claro que a relixión é a única maneira de saír das escolas, que os nenos non se matriculen no tema. Tentaremos argumentar esta tendencia.

Quen apoian o tema utilizan o termo dereito. Euskaltzaindia di que son “as facultades básicas que se recoñecen ao individuo pola súa simple condición de persoa e pola súa dignidade”. É dicir, todos temos os mesmos dereitos, mesmo cando nos matriculamos na escola pública. Hai moitas relixións no mundo e nas nosas escolas, que unas sexan promovidas por todos nas súas crenzas, e outras non, non é un dereito, é un privilexio. E a educación, polo menos pública, non debe favorecer os privilexios.

Oponse aos dereitos do neno. O artigo 14 do Convenio sobre os dereitos da infancia e a mocidade establece que “os Estados membros deben garantir a liberdade de pensamento, conciencia e relixión do neno”. É dicir, os Estados (e os pais) deben facer o posible para que a educación do neno sexa libre e crítica, para que logo el faga as súas eleccións sen ningunha manipulación.

A relixión é o único tema optativo en Infantil e Primaria e no primeiro ciclo da ESO. É dicir, eses nenos e nenas de cada curso pasarán unhas 40 horas fóra do seu grupo. Non diremos que isto dificulte as relacións de grupo, pero tampouco as facilita. Normalmente son uns poucos os que optan pola relixión en cada clase e tenden a acumular as clases, polo que o que primeiro se fixa para facer os horarios é este tema e o resto despois condiciona o día de traballo en toda a escola. Houbo intentos de pór en horas extremas (a primeira ou a última) e que os compañeiros quedasen en casa… pero a Igrexa Santa manifestou as súas queixas, parece que en horas extremas a fe redúcese.

En todas as clases os alumnos teñen o mesmo número de horas, é dicir, hai que quitar a relixión a outro tema. Un exemplo fácil de entender son aquelas materias optativas, de 2 ou 3 horas, no bacharelato, para subir a nota na selectividade. En que está a diferenza? No tema? Non, na relixión. Si algún alumno ou alumna (ou o seu responsable legal) quere aprender relixión, quítaselle o tema opcional, de maneira que a mesma materia nuns casos é de 3 horas semanais e noutros de 2 horas. Apréciase unha diminución de 37 horas na realización do exame de selectividade.

O outro punto que se cita é a educación ética. A ética quere ser o conxunto de actitudes e normas que serven en todo o mundo e en todo o tempo: “Todos somos iguais e equivalentes, por tanto, merecemos os mesmos dereitos”, pero a igrexa e a fe ensinan moral, normas que serven para un lugar e un momento determinados. “Todos temos os mesmos dereitos pero as mulleres son menos que os homes, polo que non poden ser sacerdotes/imáns/rabinos”, por exemplo.

Moitas doutrinas e libros santos son anti-razón e anti-ciencia. Canto tempo fíxose o universo, seis días así durante millóns de anos?

Gastamos 700 millóns de euros cada ano en manter aos profesores de relixión. No caso dos católicos sabemos que os profesores teñen que contar coa aprobación dos bispos, pero ninguén nos dixo como e quen elixen os doutras relixións, e como os mantemos entre todos (o seu soldo sae da nosa razón. Non hai outra cousa mellor, en que gastar? Non sei, por exemplo, no benestar de mozos e maiores? ), cremos que temos todo o dereito a saber… Tendo en conta que son relixiosos os únicos profesores que non aparecen na web. O currículo completo de todos os demais está aí e no seu caso nin sequera aparece o número deles.

Por todo iso, reivindicamos o carácter laico da escola, instamos o Goberno de España e aos nosos políticos a suprimir dunha vez e para sempre o concordato e os acordos con outras relixións, e a todos vostedes a dar prioridade á ciencia e ao pensamento na educación dos seus fillos, sen matricularse en relixión.

A educación pública é laica, agora!

Arantza Lekuona, membro do colectivo Laikasuna.