A igrexa de San Francisco foi o centro neurálxico da masacre policial o 3 de marzo de 1976 en Vitoria-Gasteiz. A escasos metros da igrexa, a iniciativa Memoria Gara presentou o proxecto Espazo para a memoria de San Francisco na sede da Asociación 3 de Marzo, da man de Nerea Martínez Aranburuzabala, membro da asociación, e o historiador Josu Santamarina. Santamarina elaborou o proxecto tendo en conta as conclusións das Xornadas 3 de Marzo: memoria (k), espazo (k) e colectivo (k) organizadas por Memoria Gara no principio do ano. Nesas xornadas coñecéronse e analizaron, entre outros lugares, senllos lugares de memoria de Arxentina, Irlanda do Norte, Chile e Sudáfrica.
“A memoria do 3 de marzo será dos traballadores, ou non será”
O historiador sinalou que os sucesos do 3 de marzo “non se poden aproveitar para gentrificar a memoria”: “Si as elites queren deseñar espazos de memoria para evitar a noción de conflito e reproducir os valores das clases dominantes, estes valores serán inútiles; a memoria do 3 de marzo será dos traballadores ou non será”. O seu proxecto quere recoñecer "a outras vítimas que foron excluídas nos relatos oficiais", mediante un traballo de memoria "antirrepresivo e feminista, que se actualizará continuamente e que se converterá nunha ponte entre o pasado e o presente".
Investigar “máis e mellor” o 3 de marzo
A iniciativa Memoria Gara considera que hai que dar unha maior comprensión dos sucesos do 3 de marzo, ofrecendo, entre outras cousas, “a experiencia colectiva daquela época”: “A memoria obreira é completa e variada, pero ten unha gran sensibilidade cara a calquera inxustiza ou abuso do poder”. Ademais dos feitos de entón, queren dar cabida ás manifestacións “culturais, artísticas e políticas ” que se deron desde entón no espazo da memoria. O centro dos dereitos será o espazo: xunto cos dereitos humanos, os dereitos económicos, sociais e culturais. Pretenden desenvolver un proxecto “museográfico” que integre un fondo propio, un espazo de investigación e unha axenda de actividades.
Apoio institucional e independencia do proxecto
O proxecto foi presentado en rolda de prensa este mércores pola mañá e presentarase aos cidadáns nun acto público ás 19:00 horas no Centro Cívico Aldabe.
Martínez sinalou que o proxecto necesita o apoio institucional para a súa execución. Con este obxectivo, a partir de xaneiro presentarán o proxecto ao Goberno Vasco, á Deputación Foral de Álava, ao Concello de Vitoria-Gasteiz e ao Bispado. Subliñaron que o apoio non debe condicionar o carácter do proxecto, xa que “a memoria do 3 de marzo non é en absoluto unha memoria oficial ou confortable; imos rexeitar con toda claridade que a memoria e esta iniciativa absórbase nun proceso de institucionalización que supón un intento de domesticación e rescisión”.
Kirola eta oroimena uztartuko dituzte, bigarrenez, mendi-martxa baten bitartez. Ez da lehiakorra izanen, helburua beste bat delako. La Fuga izeneko mendi martxak 1938ko sarraskia gogorarazi nahi du. Ezkabako gotorlekuan hasi eta Urepelen amaituko da. Maiatzaren 17an eginen dute.
Fusilamenduak, elektrodoak eta poltsa, hobi komunak, kolpismoa, jazarpena, drogak, Galindo, umiliazioak, gerra zikina, Intxaurrondo, narkotrafikoa, estoldak, hizkuntza inposaketa, Altsasu, inpunitatea… Guardia Zibilaren lorratza iluna da Euskal Herrian, baita Espainiako... [+]
Gogora Institutuak 1936ko Gerrako biktimen inguruan egindako txostenean "erreketeak, falangistak, Kondor Legioko hegazkinlari alemaniar naziak eta faxista italiarrak" ageri direla salatu du Intxorta 1937 elkarteak, eta izen horiek kentzeko eskatu du. Maria Jesus San Jose... [+]
Familiak eskatu bezala, aurten Angel oroitzeko ekitaldia lore-eskaintza txiki bat izan da, Martin Azpilikueta kalean oroitarazten duen plakaren ondoan. 21 urte geroago, Angel jada biktima-estatus ofizialarekin gogoratzen dute.
Bilbo Hari Gorria dinamikarekin ekarriko ditu gurera azken 150 urteetako Bilboko efemerideak Etxebarrieta Memoria Elkarteak. Iker Egiraun kideak xehetasunak eskaini dizkigu.
33/2013 Foru Legeari Xedapen gehigarri bat gehitu zaio datozen aldaketak gauzatu ahal izateko, eta horren bidez ahalbidetzen da “erregimen frankistaren garaipenaren gorespenezkoak gertatzen diren zati sinbolikoak erretiratzea eta kupularen barnealdeko margolanak... [+]
1976ko martxoaren 3an, Gasteizen, Poliziak ehunka tiro egin zituen asanbladan bildutako jendetzaren aurka, zabalduz eta erradikalizatuz zihoan greba mugimendua odoletan ito nahian. Bost langile hil zituzten, baina “egun hartan hildakoak gehiago ez izatea ia miraria... [+]
Memoria eta Bizikidetzako, Kanpo Ekintzako eta Euskarako Departamentuko Memoriaren Nafarroako Institutuak "Maistrak eta maisu errepresaliatuak Nafarroan (1936-1976)" hezkuntza-webgunea aurkeztu du.