Unha ampla representación de activistas ecoloxistas e naturalistas reclamou este mércores en Donostia-San Sebastián que o Goberno Vasco adopte "medidas excepcionais" para identificar e restaurar ás zonas degradadas de Araba, Bizkaia e Gipuzkoa. Na súa opinión, o Goberno de Imanol Pradales debería dar "prioridade" á aplicación da nova normativa que se aprobou en Europa.

Aínda que a cita estaba fixada no parque de Cristina Enea, un dos pulmóns de Donostia, moi querido por Gladys do Estat, finalmente polo tempo concentráronse en Tabakalera a plataforma Bosques Vivos, a coordinadora Denon Berdeak, a acción campesiña Egurra eta Kandela, e representantes dos grupos ecoloxistas Eguzki eta Ekologistak Martxan. Na comparecencia presentouse o documento Goberno Vasco, restaura a natureza xa, que ademais do cinco grupos que crearon o texto, conta coa adhesión doutros 22 axentes.

Un longo camiño cara aos compromisos

O 17 de agosto o Consello de Ministros de Medio Ambiente da Unión Europea aprobou o Regulamento de Restauración da Natureza. De acordo con iso, os países membros deberán devolver ao seu estado anterior o 20% das zonas terrestres e mariñas degradadas para 2030 e todos os ecosistemas estarán restaurados para 2050.

Ekologistak Martxan lembrou que as negociacións internacionais sobre a restauración dos ecosistemas foron longas para adoptar compromisos internacionais. Na Conferencia COP15 pola Biodiversidade, celebrada en Montreal en 2022, aprobouse por primeira vez o “obxectivo de vivir en harmonía coa natureza” para 2050.

Este acordo, con todo, debe facer fronte a grandes ameazas e desafíos como a protección dos espazos naturais, o control das multinacionais, o recoñecemento dos pobos indíxenas e a recuperación da natureza.

Agora, a Unión Europea ha aprobado o Regulamento de Restauración da Natureza, na súa estratexia sobre biodiversidade, no camiño de conseguir este obxectivo.

Unha ranura

Así, aproveitaron a "físgoa" de devandita normativa para interpelar ao Goberno Vasco e pedir que adopte medidas, polo menos para que cumpra cos "aspectos mínimos" da normativa. Cada grupo realizou a súa propia lectura da lei e demandou a Lakua desde diferentes ámbitos e perspectivas.

Ekologistak Martxan considera que o Goberno Vasco debería dar pasos inmediatos, “sen esperar” ao plan de restauración que pola súa banda está a elaborar o Ministerio para a Transición Ecolóxica do Goberno español, xa que conta con ferramentas suficientes para iso.

Para o colectivo de baserritarras Egurra eta Kandela, que traballa no ámbito da agroecología, a normativa esixe que os ecosistemas sexan “sans, bioplurales e resilientes”, e para iso ve imprescindible avanzar desde un sistema produtivo intensivo cara ao ecolóxico.

A ameaza de Lei Tapia

Pero aínda que a lei é unha “boa noticia”, tamén lle fixeron matices. O grupo Eguzki, por exemplo , considerou que si até agora os proxectos de restauración da natureza non saíron adiante “non foi por falta dunha lei ou dunha normativa” e puxo como exemplo o sucedido coa central nuclear de Lemoiz ou co Plan de Txingudi, “pasaron 30 anos e segue sen cumprirse”.

O grupo Denon Berdeak, pola súa banda, advertiu de que se poden impor “proxectos de maior interese público” –coa norma vasca coñecida como Lei Tapia– por encima da conservación do medio ambiente.

En calquera caso, tamén fixeron propostas ao Goberno Vasco: que as árbores cubran polo menos o 10% da súa superficie nas cidades e os seus arredores, garantindo a participación da cidadanía; crear unha Lei de Árbores e Zonas Verdes Urbanas; e paralizar todo tipo de “arboricidios”, “especialmente as plantacións de eucaliptos que degradan significativamente os ecosistemas e a biodiversidade”, sinala Baseo Bizia.

Tamén nos concellos, e o sábado en Gernika

Na comparecencia deste mércores, os representantes do cinco grupos coincidiron na necesidade de difundir este documento nos pobos. Para iso, dirixiranse aos concellos, non só en busca de apoios, senón que tamén reclamarán a adopción de medidas naquelas materias que lles sexan da súa competencia.

Doutra banda , animaron a todos os cidadáns a sumarse á manifestación que este sábado se celebrará en Gernika baixo a lema Guggenheim Urdaibai Stop, xa que a mobilización vén “de cheo” coa súa reivindicación de recuperar espazos naturais.