A participación no acto de celebración da posta en marcha da Escola Pública de Larraul foi tan diversa e colorida como a horta medicinal: Ao longo dos 14 anos estiveron presentes familias, alumnos e educadores de todo tipo (educadores de gardaría, profesores, especialistas, monitores de comedor...). Tamén os alumnos que formaron parte da antiga escola que no seu día tivo Larraul (escola que durou até os anos 1960). Ademais, participaron representantes das seguintes institucións: Departamento de Educación, Concello de Larraul, Baikara, EHIGE e as Coordinadoras de Eskola Txikiak.

"Quéroche facer unha horta..."

O acto simbólico centrouse na plantación dunha roda de herbas medicinais na pradaría da Escola Pública de Larraul. Unha planta medicinal por mes para completar así as estacións e o ciclo. En cada estación, o protagonista foi un axente que é a base da escola: no outono as familias, no inverno as institucións, na primavera os alumnos e no verán os profesores. Por tanto, o acto dividiuse en catro partes (unha por estación), en cada estación interveu un representante e outro plantou herba medicinal. Plantáronse plantas medicinais e tomaron a palabra:

“Outono, iniciativa”

Eider Arozena, unha das nais que puxo en marcha o servizo escolar de Larraul en 2008, plantou as plantas medicinais de outono: Berrar (outubro), Romeu (novembro) e Ilena ou Kalendula (decembro).

Intervén Ixiar Eizagirre, pai do alumno máis antigo na posta en marcha da escola en 2008. “Quero destacar dúas pinceladas, unha clara e outra escura”, explica Eizagirre. A luz, “que forza xurdiu naquela época e no grupo traballando xuntos e achegando cada un o seu até onde somos capaces de chegar”. En canto á pincelada escura, lembra que cando se puxo en marcha a escola en 2008 só estaba garantida a escola até os 8 anos: “Nas eleccións cambiou o departamento de Educación e tivemos que pasar catro anos moi longos e duros. Cumpriamos todos os requisitos esixidos polo decreto, pero a resposta que recibiamos da Delegación era negativa. Os demais pobos tiñan escola co mesmo número de alumnos, pero a Larraul dicíaselle que non”. Explica que isto puxo aos pais nunha situación moi complicada, e que cada un tivo que tomar unha decisión sobre si continuar ou non na escola local. “Quen queira elixir libre, quere que o outro tamén poida elixir libre, aínda que a decisión de cada un sexa diferente”.

Eizagirre finalizou a súa intervención coa seguinte mensaxe positiva: “Para min foi unha lección non condicionar as relacións cos concidadáns en función desa decisión. E o que máis me satisfai é ver que os nenos e mozos das familias que tomaron unha decisión diferente están xuntos”.

“Inverno, empatía”

Maite Arana, alcaldesa de Larraul, plantou as plantas medicinais de inverno: Malva (xaneiro), Transportxka ou melisa (febreiro) e Orella de Ouriños (marzo).

Toma a palabra a Delegada Territorial de Educación de Gipuzkoa, Amaia Urzelai. Urzelai destacou que a comunidade de aprendizaxe de Larraul avanzou “de forma lenta pero progresiva no traballo. Este era o soño que tiña este pobo, que se ía a conseguir nalgún momento. Cando vostedes pedían unha reunión para reivindicar o carácter escolar de Larraul celebrámola aquí e dixérono con orgullo pero sen orgullo, que era necesario un carácter escolar, porque o pobo de Larraul merecía a pena. E aquí temos a porta aberta da escola de Larraul”.

“Primavera, alegría”

O ex-alumno Eneko Esnal plantou plantas medicinais de primavera: Mendabeltza (abril), Lavanda ou Lavanda (maio) e Mendaro ou orégano (xuño).

O ex-alumno Izan Moura fai a seguinte cita: “Gústanme moito os coches e tivemos a oportunidade de facer coches na escola. En pequenos grupos vin matemáticas, manipulándoas, escoitando as palabras duns e outros, engancheime. Ir ao bosque todas as semanas foi perfecto para facer calquera traballo con máis gusto. Fixen amigos e cando tivemos que arranxar as nosas cousas tivemos tempo e oportunidade de falar. Sentinme protexido. Foi Earra!”.

“Verán, prosperidade”

Josune Eizmendi, profesora na escola de Larraul e Maikar Iurramendi plantarán plantas medicinais de verán: Hinojo ou hinojo (xullo), Ezkaia ou tomiño (agosto) e Salbia (setembro).

Koldo Rabadán, profesor e primeiro director da Herri Eskola de Larraul destaca a seguinte mensaxe: “Onte no claustro estabamos a falar da escola dos nosos soños. E case, pero aínda non o conseguimos. Case tocamos a escola soñada, pero canto máis se achega o soño aproxímase para que sigamos facendo o camiño. Ese é o proxecto Bidean”. De feito, o proxecto pedagóxico que desenvolveu nos últimos anos na Herri Eskola de Larraul é unha das características da escola e chámase Bidean (Rabadán explica neste libro o seu fundamento).

Rabadán dirixe as últimas palabras aos seus alumnos: “Unha escola realízana os alumnos. Si hai que felicitar a alguén, sodes vostedes, os alumnos, os afortunados. Porque vostedes traballan moi ben na realización de proxectos e durante estes anos foron moi bos profesores para todos nós”.

Ao final do acto, a cidadanía tivo a oportunidade de botar auga á roda medicinal.

35 familias e 57 alumnos pasaron pola escola de Larraul nunha poboación de 250 habitantes

O servizo escolar de Larraul ampliouse en 2008 e con el a Haurreskola. 9 nenos e nenas de 2 a 4 anos e 17 familias iniciaron a escola: Ademais dos 9 alumnos, os pais e nais de nenos e nenas de 0 a 2 anos participaron na posta en marcha da escola. Ao non ter autonomía inicial dunha escola, que formaba parte do centro de Asteasu, e ter garantido o servizo só até os 8 anos, tiveron que realizar un gran traballo ano tras ano co departamento de Educación para ir ampliando un curso e así sucesivamente até os 12 anos, obtendo os recursos necesarios.

Tras os 14 anos de andaina, na actualidade atópase a Haurreskola de Larraul, así como o servizo escolar até os 2-12 anos, que alcanzou o carácter oficial de escola, o que lle outorga plena capacidade de decisión e os recursos propios dunha escola. E conta cun proxecto de aprendizaxe específica e propio que traballou ao longo deste percorrido.

Ao longo destes 14 anos, 35 familias e 57 alumnos participaron na escola de Larraul. Unha cifra significativa, tendo en conta que Larraul ten unha poboación aproximada de 250 habitantes. Ao comezo de cada curso, os alumnos que se incorporan por primeira vez á escola de Larraul colocan unha ficha en cor co seu nome á escultura tripandía, realizada por Karlos Irazu, que simboliza a escola. Na imaxe, un do seis novos alumnos que comezarán este ano coa ficha:

Festa de todo o día

Ademais do acto simbólico, pola mañá o escultor de Larraul, Karlos Irazu, realizou unha escultura de madeira coa motosierra: unha ra para colocala na entrada da lagoa que acaba de construír a escola.

A pintora Olivia Sánchez pintou o mural na parede do pórtico da escola durante a última semana, coa participación de estudantes e cidadáns.

Guiados por Arrate Iturbe, fabricáronse bolitas de barro de nómero de sementes e barro que foron arroxadas a terras próximas á lagoa.

Tras o acto, 80 persoas realizaron unha comida popular na praza e despois cantaron bertsos postos, xogaron nas “Txolinpiadas” e clausuraron o día cunha cea conxunta co barricote.