No pleno de onte tratouse o tema da laicidad. O grupo Orereta Laikoak presentou unha moción que suscitou un debate longo e rico sobre o tema. O seu compañeiro Jesús González fixo unha pequena presentación. Orereta Laikoa sinalou que considera que as institucións públicas deben ser laicas, “polo menos as aconfesionais”.

O presidente de EH Bildu dixo que onte empezaron a falar dicindo que non deberían estar a defender a moción de censura. De feito, están convencidos de que é un debate que debería superar xa hai tempo, “desgraciadamente non é así, e sabemos que a maioría da cidadanía non se preocupa por este tema, pero sabemos que o que pedimos é xusto e positivo”.

Dixo que é hora de ser unha administración verdadeiramente laica, que é imprescindible para lograr a igualdade real, “estamos a falar de crenzas, e todos necesitamos o mesmo campo de xogo”. O Concello de Errenteria, a pesar de que pretendía dar pasos e cambios nos costumes e prácticas que a Igrexa católica fomenta e realiza na vida pública, explicou que estas decisións non foron suficientes no camiño cara a unha administración auténtica non confesional e que por iso presentaron unha moción.

Na moción recolléronse cinco puntos para a súa aprobación por parte do pleno. Que o Concello leve a cabo os trámites políticos e xurídicos necesarios para reintegrar ao pobo os bens do pobo inmatriculado pola Igrexa católica; que este tramite a eliminación da exención do IBI polos seus bens; para os veciños que queiran dar a benvida a unha nova vida ou utilizar formas civís de duelo pola morte; que non se acollan a actividades relixiosas nos programas de festas organizados ou subvencionados polo Concello; e que non se inclúan actividades relixiosas cada ano;

O portavoz deste grupo municipal, Ion Colar, dixo que Elkarrekin Errenteria defende a liberdade relixiosa, “é un dereito democrático que teñen todas as relixións, pero a relixión, que pertence ao ámbito privado, sobre a que hai que dar educación nos espazos de culto e non na institución ou na escola pública”.

Dúas caras da mesma moeda

Colar dixo que a laicidad e a democracia son dúas caras da mesma moeda, e que a igrexa católica vive nun “paraíso fiscal”, “non ten que declarar os seus bens ou os seus ingresos, nin pagar os impostos correspondentes, e ademais finánciana con diñeiro público, co diñeiro de todos”. Nalgúns centros públicos aínda hai persoas que doan relixión, e hai moitos centros que teñen un carácter relixioso financiado con fondos públicos, e o código penal considera que a blasfemia é un delito”.

Colar reivindicou a separación entre a Igrexa e os Estados, “garantindo a saúde democrática da sociedade e os dereitos das mulleres e das minorías sexuais en particular. Os dereitos destas últimas son vulnerados sistematicamente pola inxerencia das distintas relixións”. Tamén se referiu á autofinanciación e afirmou que a Igrexa católica necesita unha xestión deste tipo.

Ademais, fixo un chamamento á creación dunha cultura laica e igualitaria, “e iso correspóndenos sobre todo a quen temos un cargo público”.

Elixabete Murua, do PNV, manifestou que lles gustaría coñecer exactamente cal é a situación do pobo, “cantos edificios están inmatriculados, cantos IBI non se pagan e que tipo de edificios son eses. Para saber todo isto, gustaríanos facer un exame. Temos claro que o Concello non ten, con todo, moita capacidade de influencia”.

Murua engadiu que o Partido Nacionalista Vasco é un partido aconfesional e que todos os cidadáns teñen o mesmo dereito a celebrar de forma civil os actos que se celebran ante os acontecementos do nacemento, a morte e outros sucesos da vida, “esta é a nosa competencia, a do concello”. Murua sinalou que cos dous últimos puntos non se pode decidir por exemplo e referiuse á convivencia, “máis aló da tradición relixiosa, hai actos que merecen ser mantidos neste país desde o punto de vista da cultura e a tradición. Estamos convencidos, ademais, de que moitos cidadáns e cidadás adhírense a esta idea”.

Iñaki Ruiz, en representación do partido socialista, recoñeceu que a moción era de interese e expresou a súa preocupación polos dous últimos puntos, tal e como fixo o PNV. A crenza é unha “liberdade individual” que os situou no ámbito privado. “A moción di que as relixións son as únicas que afectan as administracións públicas, non é certo, porque hai outras conviccións que non son relixiosas e que se implantan por parasitación das administracións públicas, un exemplo diso é pór lazos dun tipo concreto nas fachadas ou colocar outros carteis”.

O concelleiro de EH Bildu Bernar Lemos lembrou que hai sete anos tamén se elaborou unha moción de laicidad no concello, “non saíu entón, pero agora temos unha nova oportunidade para traballar o tema”. Insistiu en que a laicidad debe ser entendida como un concepto inclusivo, que a administración laica é sinónimo de garantir a igualdade entre as persoas, “quen debe garantir o cumprimento dos dereitos, especialmente no caso das mulleres e dos homosexuais”. Engadiu que a laicidad garante o dereito á diferenza, sen distinción de dereitos.

Moción transaccional

EH Bildu e Elkarrekin Errenteria presentaron unha moción transaccional e expuxeron un cambio na redacción da moción de Orereta Laikoa no cuarto e quinto punto. Instamos o Concello a que non organice actos de carácter relixioso polo carácter laico que debe ter e a que non participe nos mesmos a Corporación no caso de que non o faga en nome propio, e a que poña en marcha un proceso de reflexión e traballo no caso das accións relixiosas que teñen que ver co Concello e que proveñen dos axentes locais, para que as súas propostas deixen de lado este carácter e así se garanta a laicidad que a administración en xeral e que este Concello en concreto debe impulsar e garantir.

No quinto punto, os dous partidos reclamaban que o Consistorio se comprometa a non realizar accións de carácter relixioso en subvencións e axudas reguladas que anualmente subscribe o consistorio con varias asociacións culturais.

Fíxose un receso para que os partidos tivesen a oportunidade de analizar a nova proposta e despois pasaron a votar. Antes de votar, Orereta Laikoa tomou a palabra para reiterar que a súa proposta non é discriminatoria, “nós non temos nada en contra de ningunha relixión. Parécenos ben que se os católicos queren facer os seus oficios, o que non nos parece normal é que o grupo de txistularis vaia detrás e que no programa de festas explíquese que o concello vai apoiar esta procesión; que se lles permita facer a súa procesión como todos e que non se subvencione ningún acto relixioso”.

A moción transaccional foi votada en primeiro lugar e prosperou cos votos a favor dos partidos que compoñen o equipo de goberno; o PNV e o PSE-EE votaron en contra. O mesmo repetiuse a moción presentada por Orereta Laikoa, que avanzou co mesmo apoio.