No noso o cuco deu moito que falar. Marca un fito no calendario. Chega o cuco e o día prolóngase magníficamente, e a risa da maioría de nós. É un sinal na cultura e no idioma. Deixemos as cuestións de idioma para outros e aquí tedes algunhas culturas.

Sabemos que a cultura é caos e grazas, porque sen caos, que cultura sería? Pois nas plantas da nosa cultura temos un caos tremendo: un cuco arriba abaixo. O cambio de tempo e a renovación da suor da nosa paisaxe traen o cuco no equinoccio de primavera, cando a herba de cuco (Aquileguia vulgaris) abre as flores e dille un delicioso “ven” cor violeta. O poeta, na súa tolemia, verá ao revés, o cuco vén co seu rápido voo a crear paisaxes e floraciones. O cuco ten un voo rápido especial, como case todo: ese canto do macho, a preguiza de criar aos cachorros e, como consecuencia, pór ovos nos niños doutras aves e parasitarlos... A un campesiño e a un home que vive un pouco preto da natureza, o cuco ofrécelle unha bonita oportunidade, e iso é o que desencadeou o caos. É o caos de nomes que se puxo ás plantas que florecen na época en que o cuco está aquí. O nome que se lles puxo non vai ser un caos, pero os usuarios aniquilamos o nomenclátor de plantas.

Para dicir á almohadilla (Aquileguia vulgaris) que acabamos de mencionar, coñezo polo menos dous nomes máis: o laufraka e o lirio de signos. O laufrac, polo catro extremos das flores, e as flores de signos, mirando cara abaixo, pola forma dunha campá ou polo signo que fai ao cuclillo, ou... Tamén se denomina herba de signos á luva da virxe. Non me atrevo a pór o seu nome científico, pero o que nós chamamos kuku-praka (Digitalis purpurpurpurea) dise así no castelán que nos colonizan: luva da virxe e en francés gant de notre dáme.

O "kuku-pantalón" ten moitos nomes no noso país: burros ou astolilis, kuku-lore, kuku-porru, joane-belar, azkutai, sukar-belar e ditare-lore polo menos. A Astolil tamén lles chamamos: mapoula (Papaver rhoeas), pé groso ou peonía (Paeonia spp. ), Punta de dragón (Antirrhinum spp.) e ao malvado ou lilipa común (Narcissus pseudonarcissus). Á mapoula tamén se lle chama "herba de cuco". O mal ambulante ou lilipa común tamén se chama cupé.

No carballo (Quercus robur) tamén chaman ao cuco as mazás de cuco, e cando o cuco se morde converteranse en balas de cuco.

Que salsa de cuco! Haberá que preguntar aos que falan a lingua e, colléndoa baixo o cuclillo, redondear os dicionarios, por suposto, a favor do caos.