O primeiro coloquio da xornada virou ao redor da vixilancia. Aquí tedes a crónica da charla: Tecendo comunidades desde a vixilancia.

Jokin Bergara, Bizi!, da plataforma Zalbibar Argitu Na mesa estiveron Antton Harignordoquy (por videoconferencia) do movemento e Lorea Flores da Mesa de Larrea, para reflexionar sobre a sociecología. A charla foi dinamizada por Andere Ormazabal, membro do Departamento de Ciencia Política e da Administración.

Neste faladoiro tratouse de recoller experiencias relacionadas co ecoloxismo. Os participantes tiveron que responder ás seguintes preguntas: Hai diversidade nos vosos grupos e iniciativas? Cal é a súa achega á socioecología?Creades alianzas? Como influíu a pandemia na vosa actividade? Cales son os vosos retos?

Viva! Movemento: "queremos demostrar que outro mundo é posible"

Bizi! nace en 2009 Sobre as mobilizacións da Conferencia das Nacións Unidas sobre o cambio climático en Copenhague. Vinculan a urxencia climática coa xustiza social nas súas actuacións e para iso utilizan a desobediencia civil, pero sen violencia, xa que, estratexicamente, cren que gañan máis a longo prazo. Como dicía Harignordoquy, son "radicais e pragmáticos" porque vulneran as leis e propoñen medidas concretas para cambiar as cousas. Queren construír un modelo que respecte a sociedade e o planeta, "queremos demostrar que outro mundo é posible e que dalgunha maneira está a construírse, xa se puxeron en marcha moitas alternativas", engadiu.

Son 700 membros en total, dos cales 40 encárganse da coordinación, e precisa que "teñen que estar sempre vinte homes e vinte mulleres, respectar a paridade é unha regra". En canto á idade, a máis nova ten 20 anos e a maior, 60 anos despois. Pola contra, "a maioría é branca". Centran a súa actividade en Ipar Euskal Herria, pero tratan de que todos os territorios estean representados.

-Traballamos moito a maneira de mirar ao interior-observou Harignordoquy. "Tratamos de facer actividades atractivas, pensadas, cheas de humor e efectivas", buscan accións que movan os medios de comunicación na contorna de EiTB. Ademais, fan propostas aos concellos sobre as medidas que poden adoptar en relación co cambio climático. Doutra banda, Bizi! fai de ponte entre a xente que veu de fóra a vivir a Euskal Herria e a sociedade vasca: ensinando euskera e transmitindo o nacionalismo.

En canto ás alianzas, "pensamos que a mellor forma de facer fronte á mundialización é o territorio, e por tanto, propomos unha Euskal Herria soberana", unha proposta que están a traballar con moita xente."Nalgúns ámbitos da sociedade, os ecoloxistas aínda somos uns pouco malvados e uns pouco malvados. Nalgúns sectores militantes sentimos ás veces unha fustrigación, sobre todo pola nosa elección de non utilizar a violencia", manifestou o membro de Bizi!.

A alianza Mesa de Larrea como tal

"Somos membros do movemento social, político, sindical e ecoloxista de Gipuzkoa", explicou Flores. Trátase dunha mesa para facer fronte á emerxencia ecolóxica, un punto de encontro formado por diferentes axentes. En setembro de 2019 presentouse a mesa na folga xeral contra o cambio climático. O movemento contra a incineradora estaba a perder forza e había necesidade de renovar, fortalecer e ampliar o discurso ecoloxista. Tamén querían servirse de espazo para chegar aos mozos. "Había que situarse en Gipuzkoa, é necesario cambiar o sistema, pero desde os nosos barrios, pobos e cidades", engadiu.

A Mesa de Larrea é plural en canto aos axentes implicados.Normalmente, o perfil dos ecoloxistas "de sempre" adoita ser de homes maiores de 40 anos. En grupos como Fridays for Future, en cambio, hai mozas menores de 30 anos e ademais non son vascas, dixo Flores.

A nivel teórico, non fixeron ningunha achega especial, xa que o traballo realizado até agora materializouse a partir de propostas anteriores doutros axentes. En canto á construción de redes, fixeron unha gran achega ao seu xuízo. Por exemplo, a rede de axentes trouxo a difusión da súa proposta, que chegou tamén a Bizkaia e Álava.

Flores afirma que cando comezou a crise sanitaria "a carga de traballo a nivel persoal incrementouse". No caso dos estudantes, por exemplo, explicou que moitos abandonaron este campo de militancia. Doutra banda, a crise sanitaria tamén lles creou obstáculos: "A pandemia dificultou o encontro e démonos conta de que non somos tan eficaces a través das novas tecnoloxías". Tamén preguntou: "Vulnerouse o dereito á protesta, que temos que facer para garantir iso? ".

Flores explicou que esta mesa en si é unha alianza. "Temos discursos e axentes moi variados", subliñou, e subliñou que "iso tamén nos leva a dificultades". Xeráronse tensións con diferentes axentes, xa que ás veces os discursos non coinciden. Asociacións ecoloxistas, sindicatos e movementos estudantiis/estudantís e xuvenís reuníronse en Larrea e o feito de que os diferentes axentes uníronse dálles a oportunidade de realizar grandes mobilizacións.

"A penetración, a confluencia de diferentes sectores, ten unha gran potencialidade para reforzar os discursos", engadiu. Identifican a necesidade dun punto de encontro para todo o País Vasco, desde unha perspectiva socioecológica, para debater sobre o País Vasco. Doutra banda, subliñou que a xestión dos residuos é un gran reto.No entanto, lembrou que "falar da xestión dos residuos é falar do último elo da cadea". "Hai que propor alternativas" e identifican que hai moito traballo niso. "Temos claro que moitas veces imos parar os proxectos, pero iso hai que combinalo con propor alternativas", engadiu. Tamén expuxo a necesidade de pensar que tipo de Euskal Herria queremos.

Zaldibar Argitu reforzando a tejeduría comunitaria

Esta plataforma nace con motivo da traxedia ocorrida no vertedoiro de Zaldibar o 6 de febreiro de 2020. "É un colectivo que responde á conxuntura política", responde a un feito que ten como obxectivo "construír un futuro político". Bergara sinalou que xurdiu dun tecido social existente, o que lles deu capacidade de resposta rápida. O obxectivo era tratar de canalizar a rabia e, sobre todo, mobilizar a rabia. Nun primeiro momento, definiuse un programa de once puntos no que se pode apreciar "un ton de esquerdas, ecoloxista e de negación".

O pasado 14 de febreiro convocouse unha manifestación en Eibar, que percorrerá as rúas da localidade. A mobilización foi multitudinaria e moi variada en canto a idade, orixe e ideoloxía.Aos poucos, coa creación das asembleas, foise achegando moita xente co alboroto inicial. Con todo, o membro da plataforma sinalou que o eúscaro foi "un dos eixos" da marcha e que por iso varias persoas deixaron de asistir.

A tejeduría comunitaria tivo un gran impacto. "Ao crear un inimigo externo refórzase a cohesión interna", iso quedoulles moi claro. "Demos moita importancia a buscar a suma dos diferentes sectores sociais e sobre todo a trasladar o sector cultural ao centro do movemento popular", engadiu. A través da arte quíxose transmitir a mensaxe, e a través da cultura se tratou tamén de desenvolver a mensaxe emocional.

Ademais de denunciar "o desastre humano e ecolóxico, quixemos pór en valor o tema do residuo industrial e esixir responsabilidades", segundo explicou Bergara.

A súa aposta era saír á praza e facer unha confrontación política co Goberno Vasco, e para iso, fixeron un plan efectivo aos medios de comunicación: "Imos dar o mesmo mensaxe unha e outra vez para que teña o mesmo efecto", engadiu. Con todo, Bergara tamén contou con quen viñeron a buscar o morbo.

Doutra banda, establecéronse alianzas coa Carta de Dereitos Sociais de Euskal Herria e con algúns sindicatos (ELA, LAB e CCOO). O lehendakari afirma que son alianzas "interesantes e estratéxicas", xa que, entre outras cousas, contan con recursos e infraestruturas.Por exemplo, tiñan previsto organizar unha parada cidadá para o 12 de marzo, pero suspendeuse debido ao comezo da pandemia.

Teñen unha forte confrontación co Goberno Vasco e, por tanto, non crearon ningunha alianza con eles. No entanto, subliñou que "era necesario ter un fluído de contacto cos partidos políticos", xa que "o consideran imprescindible" para dar respostas eficaces. "Temos tempo en contra e é necesario que haxa poder político", engadiu o lehendakari.Doutra banda, subliñou a necesidade de "concienciar para vivir con menos".

Ao final, co obxectivo de facer máis participativa a mesa redonda, deixouse un espazo para a reflexión e o pensamento das preguntas. Comezamos a comentar a conversación cos compañeiros de á beira e aos poucos minutos comezamos a compartir as nosas reflexións. Un oínte preguntou sobre a razón pola que estas mozas de Fridays for Future non son vascas. "Hoxe en día o ecoloxismo é politicamente correcto, pero non o ecoloxismo vasco", sinalou un deles. Concluímos que os mozos teñen referentes globais no ecoloxismo, Greta Thunberg é o exemplo máis claro. "O mozo que participa en iniciativas como Fridays for Future non se define a si mesmo como cidadán vasco" ou "é unha cuestión de valor", engadiron outros participantes na mesma convocatoria. O espazo para a reflexión final non se demorou demasiado, pero a sesión matinal pechouse cunha interesante reflexión.

Despois dunha hora para comer, na caseta puxemos en marcha a última mesa redonda da xornada: Tecendo comunidades desde a autogestión. Tamén publicaremos unha crónica sobre este último tema en ARGIA.