Unha e a mesma, porque Cladera advertiu con firmeza que o punto de vista que tamén explica o que é ser un animal é o occidental, o europeo ou o cristianismo. De acordo con esta lóxica, é o animal o que non ten alma e, por tanto, pódese utilizar e pisar. As masacres en nome do colonialismo aproveitaron esa idea para explotar, matar e destruír aos membros desoutros pobos conquistados: consideráronos como animais sen alma. “A Europa actual é consecuencia do espolio que se realizou durante séculos noutros países; o colonialismo segue vixente”.

Cladera fixouse na historia para relacionar o presente co pasado e, a través da explicación de diferentes procesos, trouxo á realidade actual a corda das ideoloxías que se crearon nese pasado. Citou, por exemplo, a domesticación de animais para o medio ambiente. Esta domesticación prodúcese cando os grupos humanos asíntanse nun lugar e convértense en donos del. Cladera relacionou a domesticación en castelán coa palabra latina 'domus' (domesticación). “O domus ou casa é un espazo cultural, propiedade do dominus, que é o home. O home é o dono da casa e da familia que habita nela, e todos son donos dese dominus: a súa muller, os seus fillos, os seus escravos. O home é o pai ou o pater da familia. De aí veñen tamén o patrimonio e o patriarcado en castelán”. A domus ou a natureza que se achaba fóra daquela casa fora domesticada polo home debido á domus de animais humanos.

 

 

 

 

O can é o primeiro animal domesticado polo home. Cladera puxo en valor este exemplo e puxo sobre a mesa varias ideas: por unha banda, que este proceso de domesticación é longo e complexo, e por outro, que implica, principalmente, a destrución do animal domesticado. “No centro dos procesos de domesticación dos animais da especie humana atópase un secuestro que tamén lles desnaturaliza. Domesticar é converter ao animal nun ser submiso que poida pisar e explotar”.

Por outra banda, Cladera engadiu que se trata dunha opresión “cultural” dos animais da especie humana: os cans son considerados en moitos sitios como compañeiros e noutros casos como animais de consumo. Unha consecuencia da domesticación é a clasificación dos animais non humanos. Hai algúns que son amigos do home, e outros llos toma para o consumo. Este consumo supón a destrución do animal. “Destrúes o que consomes”.

Binarismo

Outro dos procesos abordados por Daniela Clade é o debate de varios séculos sobre que é o animal. Lembrou a xénese e explicou que este libro reflicte unha construción baseada no patriarcado: “O home é dono de toda a natureza, e dentro dela están as mulleres, os animais da especie, así como a terra e as plantas”. Cladera puxo encima da mesa o binarismo que os pensadores gregos han posto no centro, en relación con esa idea. “Platón e os seus seguidores desenvolveron esta ideoloxía do biranismo”. Segundo iso, o home estaba por encima da muller; a alma por encima do corpo; a cultura por encima da natureza; a razón por encima da emoción. “Platón construíu a lóxica do bote ligada á intelixencia e á capacidade de razoar, segundo a cal era o home libre quen tiña o poder no seu poder, non calquera home. Aos escravos considerábanos salvaxes, case como animais, polo que tiñan a lexitimidade de pisalos”.

 

 

 

 

 

Cladera relaciona o proceso de definición do que se considera animal cunha forte colonización iniciada en 1492. “A historia da opresión dos animais humanos a partir daquel momento está relacionada coa idea daquilo que se considera animal”. Chegaron ao continente que hoxe chamamos América pensando que os conquistadores estaban na India, e os seus habitantes foron considerados desde o principio como “non relixiosos”. Isto tivo graves consecuencias: “O que non tiña relixión non tiña alma, era un animal, un ser que se podía pisar”. Esta lóxica provocou a masacre dos habitantes destes pobos conquistados polos conquistadores. Similar é a lóxica da dominación e piso dos animais transhumanos. Cladera dixo claramente: “O racismo actual está baseado na colonización”. E é que a clasificación dos homes ten como obxectivo o mantemento do poder que uns teñen sobre outros. “Durante 500 anos construíuse a distinción colonial entre pobos e persoas, converténdoas en animais”.

A través do colonialismo, Europa expolió América e África. “A Idade Media foi unha época escura para os pobos de Europa; Deus estaba no centro de todas as cousas. O colonialismo supuxo o avance de Europa e o home de Europa púxose no lugar de Deus. Estableceuse o humanismo, pero este humanismo baseábase na violencia contra miles e miles de persoas. Europa aumentou por expoliar a outros pobos. Esta realidade está presente no nacemento do capitalismo”.

A colonización supuxo o aumento das cidades europeas, nas que tamén se incrementou o consumo dos corpos dos animais non humanos. Na periferia destas cidades comezáronse a construír infraestruturas estreitamente ligadas ao capitalismo: os grandes matadoiros ou os que hoxe se consideran industriais. En 1850, Chicago era o principal exemplo deste modelo. “Henry Ford tomou como base este tipo de matadoiros para pór en marcha as cadeas de montaxe das súas fábricas de coches”, destacou Cladera. O fascismo europeo tamén se baseou nos sistemas de matadoiros e utilizounos en campos de concentración. “Hoxe en día, os matadoiros compáranse cos campos de concentración nazis, pero o proceso foi en si mesmo ao revés: os matadoiros foron utilizados polos nazis como exemplo”.

 

 

 

 

 

“Hoxe en día, as formas de explotación dos animais da especie humana son occidentais; a historia desta explotación é a historia dos procesos de colonización occidental. Isto non quere dicir que noutros lugares desenvolvéronse outro tipo de relacións cos animais da especie. Hai explotación noutros lugares; tamén hai patriarcados noutros lugares, pero a explotación dos animais da especie humana que hoxe triunfou ten a súa base no colonialismo; o patriarcado que dominou tamén ten a súa base no colonialismo”, destacou Daniela Cladera.

Isto tamén ten o seu reflexo nos movementos populares actuais, e como espello das lóxicas occidentais poden ser coloniais, racistas e patriarcais. Isto ocorre tamén no ámbito do antiespecismo, polo que Cladera puxo no centro do seu discurso a necesidade de decolonizar o veganismo. “Si non deixamos de lado as lóxicas occidentais, teremos un antiespecismo colonial e racista”. Pon un exemplo: “A miúdo os antiespeciistas falan da superioridade dos seres humanos e deixan ao carón que aínda hoxe en día os homes de moitos pobos son considerados como animais. A superioridade dos homes é considerada como universal, pero a cuestión é moito máis complexa. Na sociedade actual aínda pode suceder que moitos cans considerados mascotas teñan máis dereitos que os seres humanos considerados como animais”.

Ademais, lembrou que o concepto de interseccionalidad creouno e desenvolveu o feminismo negro, e que o antiespecismo e outras loitas fixérono seu, pero baleirándoo de contido e ocultando completamente o contexto no que se desenvolveu. Cladera tamén criticou a tendencia á equiparación entre racismo e especismo que se está producindo en Euskadi. “Hai outras ferramentas para denunciar a opresión contra os animais da especie humana; non fai falta comparar o racismo co racismo, e menos cando un toma o racismo como algo do pasado, deixando ao carón todo o sufrimento que provoca”.

Clade ten claro que a relación entre as opresiones é evidente; tamén ten claro que o papel que xogou o colonialismo na base desas opresiones segue sendo menos visible para moitos emprendedores, nin sequera no campo do antiespeciismo. Isto fai que se repitan as lóxicas occidentais que teñen como eixo este colonialismo, mesmo cando o obxectivo é o contrario. Cladera subliñou que é hora de abandonar esas dinámicas; de decolonizar o veganismo e de abandonar as lóxicas do colonialismo.