Escusa previa. Non son sociólogo, moito menos epidemiólogo e os datos que utilizo son os atopados na prensa, dentro das difíciles condicións de traballo deste confinamento xeral. Coa axuda que atopei e que agradezo nesta precariedade, tentei responder as preguntas que mencionei máis arriba, sobre todo para acusarme. Isto é o que nos din os datos, aínda que sexa pouco.

No gráfico realizado até o anoitecer do 23 de marzo obsérvase que en Italia (10 mortes por cada 100.000 persoas) nos últimos dous días retardouse lixeiramente o aumento de mortes, a intensidade da evolución relaxouse un pouco. No Estado español e no País Vasco obsérvase unha evolución moi parecida (4,7 falecidos por 100.000) e ambos seguen achegándose ás porcentaxes de Italia, coa mesma forza ou máis que en días anteriores.

Si a diferenza entre as dúas curvas era de sete días hai uns días, despois pasou a seis e o luns, por primeira vez, achegouse a cinco días. Por tanto, a comparación suxire que, si séguese a tendencia dos últimos días, hoxe, 24, os falecidos no crepúsculo poderían roldar os 2.590 en España e os 175 en Euskal Herria. (Lembrade que nos referimos ás defuncións acumuladas desde o principio, non ás dun día). E si a evolución continúa ao mesmo ritmo, en Euskal Herria o 29 obteriamos a proporción dada por Italia no día 24.

Imos ao segundo gráfico:

O segundo gráfico mostra o número de mortes por día. Neste apartado, dúas ideas principais: por unha banda, Italia tivo o maior número de mortes o 21 de marzo e nos últimos dous días caeu. Nos próximos días verase si segue baixando ou non, si é o pico máis famoso ou o pico máis mortífero do 21 de marzo. Doutra banda, en España e en Euskal Herria seguen aumentando as mortes día a día. Por primeira vez desde o inicio da crise, o tres tiveron unha taxa de mortalidade similar á do luns, 23.

O terceiro gráfico recompila os falecidos até agora en Euskal Herria, localizados por territorios, as mortes, totais, que se acumularon desde o inicio da crise. En Euskal Herria acumuláronse até o 23 de marzo 4,7 mortes por cada 100.000 habitantes, segundo informou o Goberno Vasco. O dato en Álava é moi alto e o que máis subiu no último día tamén foi o positivo. Dun día para outro, pasou de 18,5 mortes por cada 100.000 habitantes a 21,5, o que fixo que a súa curva siga sendo máis pronunciada. Pero como todas as comparacións son perigosas, si nun novo intento por buscar máis pistas comparamos Álava coa Lombardía, que é a que máis está a sufrir a peste en Italia, con 3.776 mortes até agora, dános unha taxa de 37,7 por cada 100.000 habitantes, case o dobre que Álava.

Seguindo lendo o gráfico, observamos que o 21 de marzo Bizkaia, Gipuzkoa e Navarra estaban no mesmo punto de comparación e dous días máis tarde, o 23 de marzo, Navarra adiantouse entre o tres; Bizkaia subiu tamén, aínda que non tanto como Navarra e Gipuzkoa conseguiu case mantela. Desgraciadamente, Álava está a aumentar a súa distancia co resto de territorios de Euskal Herria, a peor.

Hai que ter moito coidado cos datos de Ipar Euskal Herria. A nivel de Euskal Herria, até agora o xornal Berria fíxolles un seguimento máis completo –con todos os obstáculos que recoñece o medio– e nos últimos catro días esa cifra da única morte mantense.

O gráfico 4 mostra o desenvolvemento diario da praga en cada territorio, con cifras de mortes na curva. A taxa de mortalidade en Álava é a máis preocupante, xa que a pesar de que os falecementos dos días 20 e 21 de marzo decreceron, o 23 volveron crecer, máis que noutros territorios. Doutra banda, Bizkaia e, sobre todo, Navarra sufriron subidas importantes. Gipuzkoa parece que por agora non vai subir moito. No que respecta a Iparralde, deberiamos repetir aquí a observación antes mencionada.