O PSOE gañou eleccións no Estado en moi poucos lugares, entre os que se atopa Hego Euskal Herria. Por territorios, tamén en Álava e Navarra. Pero o suplemento de deputados veu de Navarra e Gipuzkoa, onde gañou senllos escanos e, en ambos, en detrimento de Sumar. A maior redada de votos recíbea en Bizkaia, uns 35.000 máis que a anterior.

O segundo gran gañador foi EH Bildu, que mantivo o refacho de vento nas eleccións municipais e forais, gañando un deputado e sumando máis de 40.000 votos. O PNV atópase nunha conxuntura contraria, a pesar da mala tendencia das últimas eleccións, ao perder dous escanos no seu gran reino en Bizkaia. De novo perdeu máis de 100.000 e moitos deles foron ao PP.

O PP recuperou os votos que comparte cos nacionalistas e obtivo o resultado máis ordenado dos últimos anos. Os miles de cidadáns vascos da dereita distinguen perfectamente en que eleccións bailan os seus votos e, como os intermitentes, agora mesmo nacionalista popular, as dúas forzas teñen decenas de miles de votos en movemento. É unha mostra de moitos.

Contento con Carlos Iturgaitz e sen poder caber Sergio Sayas, ex deputado da dereita e UPN. Porque ademais de conseguir o asento de Navarra, o PP colocouse por diante do UPN. UPN atópase nunha situación contraria, co peor resultado da súa historia. Porque a partir de 1979 nunca foi separada polos populares. Javier Esparza asumiu un gran risco e necesítao para afogarse na espuma de Sayas e Carlos García Adanero. Con todo, PP e UPN obtiveron entre ambos os 7.000 votos máis que hai catro anos.

A distribución da dereita tamén deu lugar a algo histórico no vello reino: EH Bildu quedou en segundo plano cos mellores resultados da historia no territorio. Entre outras cousas, recibiu os votos do Geroa Bai e do Sumar, que segue no camiño. Este último perdeu case 70.000 votos no Sur, e de novo vese claramente que non reúne a Ahal como Duguk. O PSE e EH Bildu sacan un claro rendemento desta situación.

En canto a Geroa Bai, o seu líder Uxue Barkos converteuse durante dúas lexislaturas en deputada de Madrid, en nome da coalición Nafarroa Bai, e, desde logo, NaBai non é Geroa Bai, en absoluto, pero Barkas obtivo 62.000 votos e Geroa Bai fai 9.700. 3.000 menos que en 2019. Unha tendencia, sen dúbida, moi arriscada a pensar si merece a pena competir neste ámbito.

E todo isto, como vai influír en Hego Euskal Herria a curto prazo? O Goberno de Navarra constituirase en agosto coa abstención de EH Bildu. Agora con menos cambadelas de Madrid en Navarra, porque Sánchez tamén o necesita en Madrid. E o ano que vén tamén será a quenda das eleccións ao Parlamento Vasco. En canto aos pactos das eleccións municipais, podería pensarse que o pacto entre nacionalistas e socialistas teno todo unido e ben unido. Unha forma na que o PSE e o PP están tan unidos como os nacionalistas. E, desde logo, sen posibilidade de goberno, EH Bildu tentará sacar proveito diso.

Como noutras ocasións, nas eleccións xerais españolas, a competencia estatal ha liderado tamén as forzas estatalistas en Hego Euskal Herria, cunha pequena excepción, Bizkaia e Gipuzkoa, os únicos territorios que se afastan do bipartidismo atafegante estatal. E, de manterse, a periférica volverá manter o posible goberno do PSOE e de Sumar, xa que de novo depende o independentismo o muro institucional contra a extrema dereita española.