Nas xornadas de memoria histórica organizadas en Irun, o Concello convidou aos relatores a falar en castelán. Kepa Ordoki - Memoria Histórica Bidasoan denuncia que recibiron unha mensaxe da organización dicindo que "por razóns políticas" terían que falar só en castelán. O Observatorio de Dereitos Lingüísticos cualifica este feito como "moi grave".

Do 28 de febreiro ao 2 de marzo, o Concello de Irun, en colaboración con Ficoba e a UPV, celebrou o "Congreso Estatal de Memoria Democrática". Durante este tres días organizáronse varias charlas a cargo de expertos. Entre eles tomou a palabra Kepa Ordoki - Memoria Histórica Bidasoan. Os membros da asociación explicaron que neste tipo de xornadas utilizan o eúscaro e o castelán. Por tanto, aínda que a organización lles ordenou doutra maneira, tamén o fixeron en bilingüe en Irun e denunciaron desde o escenario a actitude do concello.

Vulneración de dereitos democráticos

O Observatorio de Dereitos Lingüísticos denunciou que a prohibición por parte das institucións públicas do dereito dos cidadáns ao uso do eúscaro é "contra os dereitos fundamentais dos cidadáns", e que non se tivo en conta "todo o que a represión franquista practicou contra o eúscaro e os falantes vascos". Engade que dicir que por razóns políticas hai que utilizar o castelán é "opresión dos dereitos democráticos" e "non ter en conta as obrigacións legais das institucións públicas da CAV respecto dos dereitos lingüísticos".

Por iso, o Observatorio de Dereitos Lingüísticos e Kepa Ordoki - Memoria Histórica Bidasoan solicitaron responsabilidades aos responsables pola importancia do respecto e recoñecemento dos dereitos lingüísticos nestas xornadas.