Cada vez son menos quen utilizan o eúscaro no País Vasco Norte, segundo a recente enquisa sociolingüística. En 2016 eran un 8,1% as persoas que falaban máis ou menos en castelán, mentres que en 2021 eran un punto menos. A inmensa maioría faio sempre en castelán (78,5%) e o grupo máis pequeno é o de quen fan menos en eúscaro que en castelán, xa que só un de cada cen faio.
Con todo, hai certa esperanza no intervalo de idade. De feito, o único tramo de idade que aumentou desde 2011 nos casos nos que o eúscaro se fixo máis ou menos en castelán é de 16 a 24 horas. O que máis descende é o de maiores de 65 anos, que pasa de 16,6 a 9,4.
A proporción de euskaldunes diminuíu, pero non demasiado. 20,5% en 2016, fronte ao 20,1% actual.
Nas zonas máis euskaldunes, Baixa Navarra e Zuberoa, son menos euskaldunes que antes. Nos últimos anos o descenso non foi significativo, pero de 2001 a 2021 descendeu 13,4 puntos. Con todo, cada vez son máis os mozos que coñecen o eúscaro. Nos últimos cinco anos a competencia lingüística ha aumentado 2,6 puntos.
Tendencia
Os que teñen o eúscaro como primeira lingua son cada vez menos; nos últimos cinco anos a cifra baixou case dous puntos, de 15,9 a 13. Son moitos os que, xunto co eúscaro, teñen outro como primeira lingua. Por exemplo, hai dez anos entre os 16 e os 24 o 5,7% tiña como primeira lingua o eúscaro e o castelán, e o 7,7% só o eúscaro. Segundo os últimos datos, o 11,1% ten dúas linguas como a primeira, e só 3,7.
Tamén se están producindo cambios significativos no coñecemento do eúscaro. Entre os anos 2001 e 2021, os euskaldunzaharras baixaron do 82% ao 60%. Bilingües orixinais do 11% ao 22% e euskaldunberris do 7% ao 17%.
Entre quen teñen ambos os proxenitores euskaldunes, cada vez son menos os que reciben o eúscaro e máis o eúscaro e o castelán. Esta tendencia é remarcable nas xeracións máis novas, cun 63% dos grupos de idade que só recibiron o eúscaro destes pais, pero a maioría deles maiores de 50 anos. Entre as persoas de 16 a 34 anos, só o 49% e as que recibiron ambas as linguas o 27%, 11 puntos por encima da media. Os dous pais que sendo euskaldunes só recibiron o castelán son un de cada cinco.
No ensino tamén foron menos quen priorizaron o eúscaro nos últimos anos. En 2011 eran o 18,6% e dez anos despois o 16,5%. Pola contra, o número de alumnos dos centros que utilizan o eúscaro e o francés aumentou, mentres que os que só estudan en francés son menos.
Territorio
O territorio que presenta a situación máis preocupante do uso é a área BAM, que comprende Baiona, Anglet e Biarritz (Lapurdi). Nesta zona, nove de cada dez faio sempre en castelán. En Baixa Navarra e Zuberoa case a metade da poboación faio sempre en castelán, pero a outra metade utiliza o eúscaro con maior ou menor frecuencia.
Euskararen biziberritzea Ipar Euskal Herrian jardunaldia antolatzen du ostiral honetan Baionan Euskaltzaindiak. Euskararen alde egiten dena eta ez dena eztabaidatzeko mementoa izango da. Eragileak eta politikariak bilduko dira egun osoan.
Laborantza lizeoetan tokiko hizkuntzetako irakaskuntza sailen sortzea eztabaidatua izan da frantses legebiltzarrean. Legearen zuzenketa proposatu du Iñaki Etxaniz legebiltzarkideak.
Berrogei argitaletxe eta diskoetxe, horietarik bederatzi berri, eta 120 salmahai bosgarren Ziburuko liburu eta disko azokan. Ekainaren lehenean ospatuko dute Baltsan elkarteak eta Argia hedabideak
Nola ezar euskara, gal-bidean, ahal-bidean eta zabal-bidean? Galdera horri ihardukitzen entseatuko da Mattin Irigoien Zabalik elkarteko kidea, ostegun honetan eskainiko duen mintzaldian.
Hirugarren urtez Xiberoako ikastolei bultzada emanen die Tulalaika bestak.
Aitzinkontua ez emendatzea bozkatu du Euskararen Erakunde Publikoak. Iazko bera izanen da, lau milioi t'erdi inguru. Horrek Euskalgintzako hainbat sektoreren kexua piztu du, eta EEPren izatea zalantzan jarri dute, gaur egun, tresna baliagarria ez delakoan. Hur Gorostiaga... [+]
Na primavera renovarase a Política Lingüística Pública de Iparralde, desde onde se tomarán decisións acerca das orientacións, intencións e as dispoñibilidades orzamentarias ao servizo dos próximos anos, nas que a comarca, o departamento, o Estado e o Colexio Urbano... [+]