Licor de noces mirando a Júpiter
- Júpiter pasearanos pola súa beleza máis alta as noites de agosto. Será en oposición, é dicir, debido á súa posición aparente poderase ver durante toda a noite e é a estación máis próxima á Terra. Toma prismáticos e coñece os seus satélites. Gózao!
O deus Júpiter tiña a landra. De feito, a mesma palabra úsase en latín para pronunciar a landra e o pico de pene ou clítoris. Entre os etimólogos hai un bo picoteo. A maioría din que o nome de Juglans da nogueira (Juglans rexia) provén do latín Jovis glans, é dicir, unha landra ou gran digno dun deus como Júpiter. O dicionario e poeta romano Marcus Verrius Flaccus, falecido fai dous mil anos, dicía que Deus deixáselles en paz. O froito da nogueira é extraído do colchón e a noz que queda divídese en dúas metades unidas por un pescozo ou un bordo delgado. Por iso é fácil de romper. O noso Marcus dicíalle “iugulandam”, á que hai que cortar a garganta. Ao parecer, a aresta da noz evocaba o pescozo, no que a cabeza e o corpo están case separados. E o nome de Juglans ten a súa orixe no “iugum glans”, é dicir, a landra do pescozo ou a landra xugular.
Deixemos os miolos dos lingüistas e vaiamos gozalos. Os grans de noces son agora verdes, con cordas esponxosas. Si agárrasche a ese chanzo, el vaiche a ir, de aí dicir que eu hei. O que veño como todas as partes verdes da árbore ten juglona e utilízase para facer tinguiduras, pinturas, cosméticos e alimentos. Esta juglona, que produce ananos sucios, ennegrece as bebidas. Ademais da noite, engádelles un punto amargo e elegante. Gocemos deles.
Faise un viño estimulante con 50 gramos de folla ou un litro de viño de barro verde. Para o oitavo día estará a piques de beber.
Mesturado con algúns grans de noces verdes e herbas, elabóranse bebidas fortes en moitos lugares. Entre elas, a coñecida ratafia catalá.
En Italia só fabrícase co gran verde de noz unha bebida moi intensa chamada nononono. Tomar 7-9 unidades e pór descortizados 1 litro de alcol, engadir un limón blanqueado, un pau de canela e as plantas de cheiro desexadas. Colocar nun recipiente de vidro bastante grande e pechar hermeticamente no tanque. Pór o recipiente ao sol e sacudíndoo de cando en vez. Estará feito para 5-7 semanas. Filtrar e fundir engadindo auga azucarada até o grao alcohólico desexado.
Outrora, as bruxas recollían as noces coas patas buxán na noite do solsticio de verán. Naturalmente, eran bruxas as que tiñan o coñecemento de facer este tipo de bebidas que lles gustaban a todos. Sentar ti tamén bruxa, fai licor de noces e goza mollando a garganta no esplendor de agosto do planeta Júpiter.
Udaberrian orain dela egun gutxi sartu gara eta intxaurrondoa dut maisu. Lasai sentitzen dut, konfiantzaz, bere prozesuan, ziklo berria hasten. Plan eta ohitura berriak hartu ditut apirilean, sasoitu naiz, bizitzan proiektu berriei heltzeko konfiantzaz, indarrez, sormen eta... [+]
Ohe beroan edo hotzean egiten da hobeto lo? Nik zalantzarik ez daukat: hotzean. Landare jaioberriek bero punttu bat nahiago dute, ordea. Udaberriko ekinozio garai hau aproposa da udako eta udazkeneko mokadu goxoak emango dizkiguten landareen haziak ereiteko.
Duela lau urte abiatu zuten Azpeitian Enkarguk proiektua, Udalaren, Urkome Landa Garapen Elkartearen eta Azpeitiako eta Gipuzkoako merkatari txikien elkarteen artean. “Orain proiektua bigarren fasera eraman dugu, eta Azkoitian sortu dugu antzeko egitasmoa, bere izenarekin:... [+]
Itsasoan badira landareen itxura izan arren animalia harrapari diren izaki eder batzuk: anemonak. Kantauri itsasoan hainbat anemona espezie ditugun arren, bada bat, guztien artean bereziki erraz atzemateko aukera eskaintzen diguna: itsas-tomatea.
Aurten "Israel Premier Tech" txirrindularitza talde israeldarra ez da Lizarraldeko Miguel Indurain Sari Nagusia lasterketara etorriko. Berri ona da hori Palestinaren askapenaren alde gaudenontzat eta munstro sionistarekin harreman oro etetea nahi dugunontzat, izan... [+]
Donostiako Amara auzoko Izko ileapaindegi ekologikoak 40 urte bete berri ditu. Familia-enpresa txikia da, eta hasieratik izan zuten sortzaileek ile-apainketan erabiltzen ziren produktuekiko kezka. “Erabiltzaileen azalarentzat oso bortzitzak dira produktu gehienak, baina... [+]
Ugaztunei eskainitako azken artikuluaren amaierako hitzak hurrengo animalia aurkezteko aitzakia paregabea dira. Bertan esaten genuen muturluzeak erreka “garbi eta txukunak” behar dituela, kutsadurarik gabeak baina elementu natural anitzekin. Animalia txiki horren... [+]
Bada Borda bat ilargian. Bai, bai, Borda izeneko krater bat badu ilargiak; talka krater edo astroblema bat da, ilargiaren ageriko aldean dago eta bere koordenadak 25º12’S 46º31’E dira; inguruan 11 krater satelite ditu. Akizen jaiotako Jean Charles Borda de... [+]
Sare sozialen kontra hitz egitea ondo dago, beno, nire inguruan ondo ikusia bezala dago sare sozialek dakartzaten kalteez eta txarkeriez aritzea; progre gelditzen da bat horrela jardunda, baina gaur alde hitz egin nahi dut. Ez ni optimista digitala nauzuelako, baizik eta sare... [+]
Mila milioika mintzo dira agintariak. CO2 isurketak konpentsatzeko neurri eraginkor gisa aurkeztuta, zuhaitz landaketei buruzko zifra alimaleak entzuten dira azken urteetan. Trantsiziorako bide interesgarria izan zitekeen, orain arteko oihanak zainduta eta bioaniztasuna... [+]
Kutsatzaile kimiko toxikoak hauteman dituzte Iratiko oihaneko liken eta goroldioetan. Ikerketan ondorioztatu dute kutsatzaile horietako batzuk inguruko hiriguneetatik iristen direla, beste batzuk nekazaritzan egiten diren erreketetatik, eta, azkenik, beste batzuk duela zenbait... [+]
Magnoliak eleganteak dira. Dotoreak. Anddereak. Pontxoak. Apainak. Pimentak. Gurbilak. Ponposak, ponpoxearrenak. Ortiroak. Ia-ia fazazkoak, kriket eta kraket. Ez naiz harritzen, beren loraldien azpian lurrarekin urtzerainoko handitasunaren menpeko sentitzen naiz urtero.