José Antonio Zorrilla, ex cónsul e diplomático español nas redes, asiste nos últimos tempos a unha charla sobre a guerra de Ucraína (San Telmo, dentro dun ciclo de conferencias sobre Dereitos Humanos). Vén dicir, máis ou menos, que os dereitos humanos e as relacións internacionais non van polo mesmo camiño, é dicir, que nestes últimos non hai lugar para a ética.
Ou o que é o mesmo, todos os Estados actúan na política internacional de acordo cos intereses geoestratégicos, económicos, nacionais e, en xeral, crematísticos á hora de facer e disolver guerras, establecer relacións económicas e políticas e disolvelas. “Vouvos a quitar a inocencia”, dicía o titular do Diario 16.As redes explotaron e, de feito, non sei por que me sorprendo. Pero teño que recoñecer, aínda me pillan con sorpresa a repercusión que teñen nalgúns sectores da esquerda. E ese eco non é, por suposto, casual, senón moi sintomático. Os que comparten a mensaxe, basicamente, queren transmitir unha mensaxe a outros sectores da esquerda que seguramente o consideran tépedo: “Por favor, a todos os pacifistas e negociadores, entendédeo dunha vez por todas, o mundo organízase, disólvese e reorganízase por guerra”. Mire. Grazas por quitarche o veo, de corazón.
Porque non sabiamos que excónsules como Zorrilla, en sentido ascendente ou internacional, e sobre todo cando os suxeitos son os Estados, recoñecen o código de guerra ás cuestións internacionais (como di na súa intervención, “sen xustificar as guerras, eh”, con facer guerras, bastante). Con todo, cando miran cara abaixo e cara a dentro, aos conflitos nacionais e sociais no interior do Estado, utilizan un catolicismo máis maniqueo e un código de dereitos humanos máis rigoroso que os bispos franquistas do Estado español. Resumindo e simplificando: para o Estado español, suxeito e condutor da historia, código de guerra; para nós, todo pobo, cidadán ou movemento social que sexa obxecto dos estados e dos grandes poderes, unha aplicación estrita dos dereitos humanos e un rexeitamento á violencia. Pero aplaudimos o “realismo” de Zorrilla por presumir que a nosa inocencia se destapou.Tout vai ondo.
"Para algunhas guerras preconizamos os principios políticos (e utilizamos o realismo político só para a explicación); para outras, primeiro o realismo político (e obviamos os principios políticos)"
Por que nos gustan este tipo de mensaxes? Para algunhas guerras preconizamos os principios políticos (e utilizamos o realismo político só para a explicación); para outras, primeiro o realismo político (e obviamos os principios políticos). Un ou outro para o que nos interesa. E se o marco é geoestratégico, tragarase pola esquerda, o mesmo para apoiar a OTAN ou Rusia: “A invasión rusa é defensiva porque a OTAN trasladou as fronteiras ao seu territorio, porque viu perigar a súa integridade territorial”. Iso é o que ouvín falar moito cos meus amigos. Por que o Estado español ha traído a este país diferentes guerras, torturas, GAL e formas de opresión? Pola mesma razón que a anterior: para defenderse, porque ve perigar a súa integridade territorial coa supervivencia do noso pobo. Por que os estados español e francés pon trabas sempre ao desenvolvemento do eúscaro? Unha maior difusión do eúscaro, igual que unha maior difusión da nacionalidade vasca, igual que una Euskal Herria máis forte, igual que a integridade territorial de dous estados en risco. É un realismo político, parvo! Tamén podo introducir unha cita de Maquiavelo pola forza da guerra se lles gusta.
Claro! Na política, tanto a nivel internacional como a nivel nacional, os dereitos humanos son unha fechadura para os inferiores, ben protexida e encomiada polos medios de comunicación e os aparellos de Estado dos máis altos, co fin de que todo intento de cambio de statu quo resólvase de forma áxil, de forma legal e seguindo os dereitos humanos. Pero de facto, hai, sempre hai realismo político e principios políticos na dialéctica. Se o único criterio é o primeiro, pódese xustificar a barbarie máis cruel ou facer a maior vergoña. Hoxe Guaidó é presidente de Venezuela, mañá Maduro, porque hai escaseza de petróleo. Pero se o único criterio é o segundo, non se pode facer a política, senón a santa misa. A cuestión é simple: nesta dialéctica, o stablishment pode e tende ao maniqueísmo (actuando primeiro e colocando o segundo como fechadura –a violencia veña de onde veña...–), pero a esquerda non. É a "traxedia" da esquerda.
A mera apelación do realismo político (volvendo á conferencia de Zorrilla) convértese, por tanto, nun marco político que xustifica a posición favorable dun bando. Se non vén detrás de ningunha lectura transformadora da esquerda, leva implícitos todos os compoñentes da frivolidade, o risco de que o realismo absorba toda posición da esquerda. Civilization é o risco de xogar ao videoxogo, como pobos e cidadáns como peóns buxán. A pregunta e a cuestión é, pois, outra cousa; que lectura ten que facer a esquerda transformadora das guerras intercapitalistas? Desta pregunta hai que pensar a resposta a tiróns; críticamente, pondo todos os exemplares encima da mesa, explicando todos os matices, contra toda diablación dos grandes medios de comunicación, criticando todo intento de doutrina shock, e sen ocultar a complexidade da historia da guerra, sen ser naif, pero pondo encima da mesa o potencial político da paz. Porque construír a paz é máis difícil que facer a guerra, porque esixe, como dicía o ex presidente colombiano, a adaptación dos prexuízos.
"A guerra de Ucraína legounos, desgraciadamente, a destrución do debate público, a demonización e a frivolidade. O menosprezo da actitude pola paz e a burla, que unha parte da esquerda comprou na súa totalidade"
A guerra de Ucraína legounos, desgraciadamente, a destrución do debate público, a demonización e a frivolidade. O menosprezo da actitude pola paz e a burla, que unha parte da esquerda comprou na súa totalidade, en nome da xeopolítica. E esa guerra volveunos a pór de manifesto as carencias e miserias dos nosos valores, das nosas crenzas e do sistema político. Tamén a inxustiza e a brutal precariedade do noso sistema globalizado e diferente.
Desde a esquerda e desde a necesidade da soberanía, o que corresponde á esquerda é pensar no camiño dun mundo máis xusto, hoxe máis difícil que nunca, obviando esquemas simplistas e obsoletos e frivolidades; tanto geoestratégicamente como a escala nacional, reivindicando os dereitos humanos pero sen maniqueísmo ou desidia, e sempre pondo no centro aos cidadáns e aos pobos (neste caso o pobo ucraíno), contra todos os imperios e os imperios.
Bidali zure iritzi artikuluak iritzia@argia.eus helbide elektronikora
ARGIAk ez du zertan bat etorri artikuluen edukiarekin. Idatzien gehienezko luzera 4.500 karakterekoa da (espazioak barne). Idazkera aldetik gutxieneko zuzentasun bat beharrezkoa da: batetik, ARGIAk ezin du hartu zuzenketa sakona egiteko lanik; bestetik, egitekotan edukia nahi gabe aldatzeko arriskua dago. ARGIAk azaleko zuzenketak edo moldaketak egingo dizkie artikuluei, behar izanez gero.
A pesar de que pasaron dous séculos, o problema dA Plutónica non se pode deixar desvanecer no pozo do esquecemento. Ademais de 200 anos atrás para coñecer a historia dA Plutónica, debemos remontarnos alén do océano, Montevideo.
Os irmáns José Rosendo e Valentín... [+]
A cuadrilla é unha dos acenos de identidade dos vascos. Todo vasco ten unha cuadrilla ou, polo menos, iso é o que se espera dun vasco nato. Non é para menos, porque poderiamos dicir que a Cuadrilla é a unidade social de Euskal Herria, o átomo ou compoñente básico da nosa... [+]
Dous días despois, a onda publicitaria anunciadora do Ironman de Vitoria dicía: “Anything is possible”. Tiña unha cita cun amigo na Praza Nova de Vitoria-Gasteiz e, no camiño, vin outros carteis, soportes publicitarios e carpas. Algúns en inglés (“Finish Line”, ... [+]
O ruído xera graves problemas de saúde e calidade de vida. Gernika-Lumo, a pesar da súa aparente beleza e hospitalidade, ten serios problemas en materia de ruído.
A modo de introdución, mostrarase o feito anterior. Á altura da rúa Iparragirre de Gernika atopábase a... [+]
Non podo conter o lume que me abrasa por dentro, e só podo escribir estas estúpidas palabras para non deixarme dominar pola desesperación.
Odio a hipocrisía, aborrezco os brancos. O problema é que a blancura está en todas partes, que todos somos brancos.
É sabido que... [+]
Ao parecer, o incendio orixinado o pasado 13 de xullo na vivenda de Errenteria orixinouse na batería dun patinete eléctrico. Nesta ocasión, e afortunadamente, só producíronse danos materiais. Con todo, non creas que este accidente é algo insólito, ultimamente, os... [+]
Chega o verán, a principal expresión da turistificación, e, de novo, os problemas derivados da sobreexplotación da cidade como destino turístico son especialmente visibles, como o ruído ou a masificación das rúas. No entanto, preocúpannos máis os efectos estruturais do... [+]
En 1977 púxose en marcha a Euskal Kopa de Lekeitio, era unha época de transición. Na época da República, no ano 1931, a primeira Voda Vasca saíu do Batzoki. En 1964 tamén se celebrou en Lekeitio o Campionato de Euskadi de Vodas, en homenaxe a Resurrección María... [+]
Hai uns anos que pasei un fin de semana en Pamplona. Era o 12 de outubro.
Sorprendeume ver a decenas de latinoamericanos celebrando efemérides, con concertos, txosnas e todo. Celebrara a conquista dos meus antepasados? ! Pensei que a asimilación cultural dos conquistados xa... [+]
Gran parte do actual movemento de esquerda, aínda que sexa intuitivamente, reivindica a agricultura a pequena escala, sen moitas dúbidas. Con todo, esta reivindicación da pequeñez ten as súas contradicións: unha explotación de pequeno tamaño, por definición, non vai... [+]
A portavoz do novo Goberno Vasco, María Ubarretxena, concedeu a primeira entrevista a Euskadi Irratia. Durante a conversación referiuse ás súas intencións, ás súas propostas xerais, inevitablemente, porque o goberno estaba en marcha. O ton entre o xornalista e o portavoz... [+]
A crise ecosocial xerada polo capitalismo está a provocar un malestar global en todo o planeta. Os "cumes" dos recursos materiais e enerxéticos, establecendo límites de crecemento e acumulación, traen consigo desequilibrios entre a natureza e a sociedade. As rodas tolas do... [+]
Un estudante díxome unha vez que estudabamos un texto: “O personaxe está enfermo: o pensamento móvese na súa cabeza”. Obviamente, con esta frase, expresou mal o comentario que tiña na mente, é dicir, que a imbecilidad do personaxe notábase nas súas continuas... [+]
Despedirse de algo ou de alguén adoita ser un acto relacionado co abandono, o final e, en definitiva, o proceso de duelo. Seguro que algunha vez, ou que escoitarías a alguén, diríaslles a típica e tópica frase de “non gústanme os saúdos”. E non quero enganarvos, nin... [+]