O pasado 5 de decembro, o pp presentou no Parlamento de Navarra unha proposición de lei para desvincular os procesos de funcionarización dos postos de Secretaría e Intervención das entidades locais de Navarra. Se isto sucedese, ao redor de 30 persoas alcanzarían unha merecida funcionarización, pero polo menos tantas, entre outras, algunhas das persoas que asinamos este artigo perderían emprego e, no mellor dos casos, levaríannos a algúns a novos destinos sen posibilidade de elección. Ademais, moitos Concellos quedarían colapsados ao quedar vacantes os seus postos de Secretaría e Intervención, mentres que o resto dos seus compañeiros veríanse afectados polo seu funcionamento con posterioridade ao da oposición.

A pesar de que, como consecuencia das decisións políticas, a situación abusiva nas Secretarías e Intervencións das entidades locais de Navarra comezou fai máis de medio século, centrarémonos nos últimos acontecementos (como precedente, citaremos que, en varias ocasións, a nosa fijeza quedou en nada ao chegar ao Tribunal Constitucional): En maio de 2022, o Parlamento de Navarra aprobou a Lei Foral 16/2022, que convocaba a 30 prazas para a oposición, co obxectivo de estabilizar unhas 150 prazas (sobre todo en función da antigüidade) e abrir un concurso de traslados para doce funcionarios (ao final). Esta lei establecía que todas as Secretarías e Intervencións modificariamos o posto o mesmo día para garantir unha transición ordenada. Estas eran as regras do xogo, que todos aceptamos e en función das cales decidimos organizar as nosas vidas (aprender, traballar, coidar e outras tarefas tan lexítimas e importantes como as anteriores), segundo as circunstancias de cada un. E isto foi así porque se entendeu case de maneira consensuada, mesmo entre os que agora promoven a desconexión, que as persoas que levan traballando quince e 30 anos demostraron a súa capacidade dabondo, a pesar de que os gobernos non chamaron durante todo este tempo oposicións.

En xullo de 2023 publicáronse os resultados do proceso de estabilización, pero 145 persoas non tomaron posesión porque había que esperar á resolución do último procedemento (a oposición) convocado. En novembro de 2023 realizouse o exame da oposición. Moitas das persoas que obtiveron praza por estabilización non se presentaron, e moitas das que se presentaron foron sen estudar expresamente, confiando na lei vixente que, no seu caso, dicía que non era necesario realizar o exame.

En decembro de 2023 (tras o exame), o Tribunal Superior de Xustiza expresou as súas dúbidas sobre a constitucionalidade da lei e suspendeu provisionalmente o proceso de estabilización mediante un auto. Deste auto dedúcese que se esperaba que o Goberno de Navarra paralizase todos os procesos, como xa se fixo en casos similares. En outubro de 2024, o Tribunal Superior de Xustiza remitiu o asunto ao Tribunal Constitucional para que resolva si a Lei Foral 16/2022 é constitucional e, unha semana despois, o conselleiro Óscar Chivite anunciou a súa intención de modificar a lei para que as prazas de oposición poidan ser cubertas sen esperar á resolución do Tribunal Constitucional (polo que as 30 persoas que se van a funcionarizar por oposición serían beneficiarias). Pero, por que se queren cambiar as regras do xogo agora, se esa interconexión entre procesos xa provocara dificultades? Como consecuencia destas regras de xogo, 145 persoas que obtiveron praza por concurso de méritos non puideron tomar posesión do posto en xullo de 2023 antes de producirse a suspensión. E, como consecuencia desas regras de xogo, foron os resultados da oposición, e non os que serían se soubésemos que nós iamos ter que facer fronte ao paro, ou se outros compañeiros soubesen que uns poucos puidesen funcionar antes que outros, porque iso prexudícalles en futuros concursos de traslados.

Non imos explicar os problemas de legalidade e constitucionalidade que ten o cambio que aquí se quere facer, porque son moitos (vulnerar os principios de seguridade xurídica e confianza lexítima, os actos adoptados pola propia administración actuante, adoptar decisións normativas lesivas con efectos retroactivos…), non se nos meten nun artigo e trasladámosllos a quen nos quixeron escoitar: tanto ao persoal de confianza do conselleiro, como aos grupos parlamentarios que responderon á nosa petición de reunión, entre os que non está o PP. En consecuencia, como entendemos, na actualidade non existe ningún informe xurídico que ampare esta modificación, mentres que a Lei Foral 16/2022 contaba con informes técnicos que garantían a adecuación á legalidade.

En calquera caso, a realidade é que para que a iniciativa do pp saia adiante abonda con que 26 dos 50 parlamentarios voten a favor. Cremos que esta votación estará condicionada polas presións doutros grupos interesados e entendemos o desexo dos nosos compañeiros de traballo de mellorar as súas condicións de traballo. Lamentamos a situación, sobre todo polas persoas que se funcionaron en 2012, polas decisións políticas e a falta de acción dos Gobernos de Navarra, que non puideron participar nos concursos de traslados, pero esta decisión política non resolve os problemas fundamentais e agrávaos. Que sucederá si ao final os procesos desconéctanse e o Tribunal Constitucional dita unha resolución favorable á lei? Como se vai a solucionar o dano causado a quen perdemos emprego ou nos desprazan forzosamente? Como se xustifica a diferenza de trato entre os que agora se fan funcionarios e os que se fan máis tarde?

Preguntámonos que dano tería esperar a resolución do Tribunal Constitucional, porque se poniéramos en balanza as melloras laborais dos nosos compañeiros e o noso desemprego e o colapso de varias entidades locais, non parece que haxa ningunha dúbida. Á fin e ao cabo, non nos merecemos que o caos provocado polo deixamento político de varias décadas provóquenos a un dano irreparable.

Por todo iso, pedimos que se respecte a lexítima confianza que depositamos na administración ao organizar a lei, os principios do dereito e as nosas vidas.

Asinado polos Secretarios e Interventores das 58 Entidades Locais de Navarra:

1. Edgar Láinez Goñi, Interventor de Mendavia.
2. Mari Jose Ezkurra Legazkue (Ezkurra, Eratsun eta Saldias)
3. Eguzkiñe Aiesa Andrés, secretaria de Irurtzun
4. Francisco Javier Gil Izco, Secretario de Villava.
5. Don Joaquín Lizarraga Sanz, Secretario dos Concellos de Ezkabarte e Olaibar.
6. José Antonio Otazu Ferrer, Interventor de Irurtzun.
7. Don Alberto Echeverría Armendariz, Secretario Interventor de Aberin, Arellano e Morentin.
8. Inés Carpintero Ruiz Secretaria Interventora da Mancomunidade de Sangüesa.
9. José Luís Navarro Resano, Secretario de Lizarra.
10. Nagore Madariaga Iriarte (secretaria de Arantza e Igantzi).
11. Joaquín Legarda Araiz, Secretario do Carcar.
12. José Miguel Corres botella, Val de La, Mues, Sorlada e Piedramillera.
13. Sara Lana Cambra. Secretaría dos Concellos de Eulate, Aranarache e Larraona.
14. Asier Gil Artuch. Secretario-Interventor da Asemblea Xeral do Val de Roncal.
15. Imelda Ruiz de Larramendi. Excedencia nos Concellos de Aguilar de Codes, Aras, Genevilla e Marañón
16. Leyre Torres Ruiz, economista do Concello de Estella17. Asun Gil Barno, secretaria de Viana
18. Raúl Echarri Jiménez, secretario de Oteiza
19. Maider Muguiro Perez, Val de Arce, Oroz-Betelu e Secretario Interventor do Val de Lónguida
20. Idoia González de Zárate Fernández de Retana, Interventora de Viana
21. Ainara Armendáriz Castien, secretaria de Ansoáin
22. José Javier Cuenca Echarri. Interventor de Azagra.
23. M. Concepción López Azanza, Abarzuza e Lezaun.
24. Alfonso Araujo Guardamino, Ultzama-Odieta
25. María Barkos Berruezo, Lakuntza
26. Isaak Valencia Alzueta, Alsasua
27. Begoña Olaskoaga Etxarri, Lekunberri
28. David Modrego Jiménez, secretario de Fontellas.
29. María Jesús Hernández Luri, Azagra
30. Andrea Lafuente Bozal, Ribaforada
31. Raquel García Pérez, Cadreita
32. Angel bernardo galindo serrano, Recuncho de Soto
33. Jesús Angel Lacarra López, Fitero
34. Edurne Chasco Garralda, Iza
35. Begoña San Martín Amor, Carcastillo
36. Elvira Sáez de Jauregui Urdanoz, Doneztebe Santesteban e a Asociación de Municipios de Elgorriaga
37. María Teresa Lizarraga Mansoa, Murillo do Cuende Udala
38. Jon Urteaga Alameda, Secretario do Concello de Mendavia
39. Joanes Alemán Ollo, Araitz-Betelu
40. Ana Gómez Senosiain, Santacara
41. Sonia Mateo Ortega, Ablitas
42. José Miguel Vela Desojo, Villatuerta
43. José Gabriel Ayesa Aristu, Sangüesa.
44. Ana Alduntzin Navarro, Larraun.
45. María Dores San Martín Fermoso de Mendoza, licenciada en dereito polo Concello de Pamplona e ex secretaria de Zabalza e Belascoain,
46. Eunate Nicuesa Txakon, Bakaiku e Iturmendi.
47. Marta Valencia Lara, Barásoain
48. Urtzi Nazabal Goñi, Mancomunidade de Sakana
49. Mertxe Goñi Gorriz. Interventor do Concello de Ansoáin
50. María Teresa Perales Díaz, Secretaria do Concello de Cascante,
51. Edurne Ayesta Zardoya, Interventora de Burlada
52. Flor Laparte Rodríguez, secretaria de Andosilla
53. Imanol Goñi Razkin, Secretario/Interventor do Concello de Arakil.
54. Íñigo Urdangarin Zurutuza, Interventor de Lesaka
55. Lucia Beloqui Iriarte, Basaburua e Imotz,
56. Etienne Alzate Figueras, Javier, Petilla de Aragón e Secretario-Interventor de Ezprogui
57. Juan Carlos González Muñoz, ex secretario de Yesa, nomeado para o Val de Aranguren núm.
58. Sofía Peña Vidondo, Interventora de Berriozar