"Tendo en conta que a conexión da parte francesa non estará planificada antes de 2037, a 'E' vasca será un atraso de polo menos 29 anos en pór en marcha a E vasca con toda a súa capacidade", explicou en rolda de prensa Óscar Herics, un dos autores do informe do Tribunal de Contas da UE. En devandito informe, os 27 Estados membros comprometéronse a avaliar oito "megaproyectos" da rede europea, xa que se comprometían a que a rede ferroviaria de alta velocidade estivese lista para 2030.

Os expertos da UE esperan que a "e vasca" estea terminada en 2030, pero que a súa conexión co resto da rede de alta velocidade en España estea lista no mesmo tempo "non é moi probable", entre outras razóns porque o tramo de conexión Burgos-Vitoria segue en fase de estudo.

Isto suporía un retroceso respecto das datas de posta en marcha do TAV por parte do Goberno Vasco: en abril do ano pasado, nun acto público celebrado en Tabakalera, a conselleira de Desenvolvemento Económico e Infraestruturas, Arantxa Tapia, anunciou que a infraestrutura estaría en funcionamento en xaneiro de 2024. En xaneiro deste ano foi máis aló, xa que adiantou na xornada "Basque Railway" o prezo dos billetes de tren que conectarían o tres capitais vascas.

Na mesma rolda de prensa, asegurou que era hora de "deixar que se falase da obra". Con todo, o informe do Tribunal de Contas da UE volve pór o foco nas obras de construción que parecen quedar destruídas.

Problemas noutras partes

Os de Álava, Bizkaia e Gipuzkoa non son os únicos problemas identificados no informe nas súas conexións co resto do continente, xa que o informe describe problemas operativos na travesía dos Pireneos Orientais, entre Perpinya e Figueres, polo fracaso do promotor e por un número de trens inferior ao previsto. Así mesmo, advertiron de que non existen previsións sobre o volume de pasaxeiros nin sobre o tráfico, e criticaron que as administracións estatais e autonómicas non teñan en conta as dúbidas expostas por varios sobre a sustentabilidade do proxecto.

Para os expertos europeos, ademais, é "improbable" que o resto dos proxectos europeos analizados cumpran co calendario de execución. E critican a mala coordinación entre os países socios para levar adiante os proxectos transfronteirizos, onde cada estado priorizou o seu proxecto, e a ineficacia da Comisión Europea, que é a encargada de controlar os proxectos a executar.

Sobrecusto do 39% no tramo TAV da CAPV

Ademais dos problemas do TAV na CAV, o informe presentado este martes analizou outro sete proxectos en 13 estados membros –Francia, Alemaña, Italia, Romanía, Finlandia e Polonia–. En total, investíronse 54.000 millóns de euros, dos cales 7.500 proveñen das arcas da Unión Europea (UE).

A suma das cantidades gastadas no oito "megaproyectos" analizados aumentou nun 47% o orzamento inicialmente previsto, o que supón un sobrecusto total de 17.300 millóns de euros. No caso da "E vasca" e o paso ao Estado francés, até agora foi do 39%, ao ter que sumar 1.825 millóns de euros ao inicialmente previsto.

Os expertos europeos cren que a Comisión Europea debería actuar "con maior rigor" para asegurar que os estados membros cumpran os prazos establecidos para desenvolver os seus proxectos. Trátase do gran atraso da E vasca, un dos supostos nos que os auditores consideran que Bruxelas debería intervir "claramente".