É sabido que non somos a única cultura que improvisa no mundo. Nas últimas décadas, as nosas terras escoitaron versos de distintas xeografías, e cada visita que recibimos abriunos un novo pequeno mundo noutra cultura, un extenso terreo para descubrir.
O pasado 9 de outubro comezou en Pamplona a Xira Internacional de Improvisación, na que estiveron presentes a payadera arxentina Araceli Argüello, a cubana Tomasita Quiala e os bertsolaris Maialen Lujanbio e Xullo Soto. Xa antes houbera payadores e decimistas en Euskal Herria, pero cada vez séguennos sorprendendo. Si perdiches esa sesión (pobre de ti!) Aínda terás a oportunidade de escoitalos, xa que esta semana realizarán as seguintes sesións en Erandio, Hernani, Vitoria, Baiona e San Sebastián.
Desde o escenario da Central podíase sacar unha bonita foto: tres micrófonos, dúas guitarras e unha cadeira de brazos sobre o escenario, fronte a fronte máis de trescentos espectadores, a sala Zentral completamente chea. Quedou claro que os martes de outono teñen un gran éxito en Pamplona/Iruña. E máis aínda sendo un cartel deste tipo.
Os improvisadores comezaron a vivir o programa, ao ritmo que trouxeron desde o outro lado do océano. Sen problemas de comunicación, as pontes construíronse facilmente en controversias conxuntas. Tal e como recoñeceu Lujanbio no seu primeiro oficio, os espectadores namóranse enseguida da arxentina. A constancia, a poética e o humor fino de Argüello espertaron os ollos do público. Estou seguro de que aínda haberá alguén que pense en como pode improvisar a esa moza tan rápida e fermosa mentres tece os arpegios da guitarra.
Os focos iluminaron posteriormente a cadeira de brazos do escenario. Non estou seguro de que Quiala ilumine o escenario da cadeira de brazos. A forza do repentista cubano invadiu toda a sala e puxo a cada espectador a rir a gargalladas. Tamén hai que recoñecer o esforzo realizado por Lujanbio e Soto en todos os exercicios, xa que puidemos ver a Soto cantando ou recitando decenas nunha cadeira de brazos, mesmo nas traducións de Lujanbio.
Os ensaios con improvisadores internacionais esconden mil anécdotas, miradas, curiosidades, xestos e segredos que non podo contar aquí. Con todo, sempre que puiden gozar, comprobei que a conexión que crean os improvisadores co espectador é única. Así foi tamén hoxe, cando o presentador anunciou que se dispuña a terminar o programa e sentiuse "oooo" do público en xeral. Creo que iso dio todo. Só podo dicir unha cousa: felicidades e moitas grazas Bertsozale Elkartea!
Os últimos anos saio pouco. Díxeno moitas veces, seino, pero polo si ou polo non. Hoxe asistín a unha sesión de bertsos. “Deséxolle moito”. Si, por iso avisei que saio pouco, supoño que vostedes asisten a moitos actos culturais, e que teñen máis que comparar. Pero... [+]