Quen podía prever que en 2024 o candidato de EH Bai, Peio Dufau –que ten como substituto a Marie Heguy-Urain–, sería deputado? A campaña e a estratexia contra a extrema dereita funcionaron. Ipar Euskal Herria non enviará a ningún fascista á Asemblea Nacional francesa. Até cando se implantarán na planta as estratexias para enfrontarse á extrema dereita? Comezaron a construír alianzas fráxiles en Ipar Euskal Herria rexeitando aos chamados “xacobinos” no seo da Nova Fronte Popular. Na quinta circunscrición, Alain Iriarte apoiou a candidatura de Colette Capdevielle co apoio dos abertzales e acordou varios obxectivos comúns sobre a oficialidade do eúscaro ou o desenvolvemento institucional.

Con todo, non podemos negar que a correa fascista que chegou a Europa nas últimas décadas estendeuse a Euskal Herria. Non vale falar demasiado de cifras: a extrema dereita impúxose por primeira vez nas eleccións europeas a través da política institucional e confirmou a súa presenza nas eleccións da Asemblea Nacional francesa, aínda que non reuniu ningún escano en Iparralde. En total, a extrema dereita obtivo o 31% dos votos en Ipar Euskal Herria, mentres que no quinto campo (de Angelu a Burguera) fai uns resultados preocupantes. Este sinal quedou parcialmente apagada, xa que nos municipios de Mugerre, Urketa e Lehuntz, a campaña cambiou a tendencia da primeira volta parlamentaria. Si en Ipar Euskal Herria non saíu antes, que provocou esa inundación? En todos os pobos aumentou o voto a favor dos fascistas, tamén entre as dúas voltas. Significa claramente que somos unha sociedade colonizada. As votacións móstrannos unha crúa realidade do noso pobo en canto a ideas e funcionamento. Sen xeneralizar –o 27,76% dos votantes abstívose–, pero de forma preocupante.

Aos poucos, o rancor á idea de solidariedade desbordouse no que se refire á política institucional. Iso, coa complicidade dos medios de comunicación: a televisión que hai en todos os fogares segue emitindo informacións violentas. A sorpresa do sexto distrito puxo de manifesto a polémica entre as dúas voltas de Ipar Euskal Herria. Ao referirse ao tema da fronteira, a extrema dereita avogaba polo control e o cesamento das migracións, Dufau lembrou que unha mañá chamou o alcalde dicindo que catro persoas foran golpeadas no tren. A falta dun paso seguro para cruzar a fronteira, tres do catro faleceron. Na danza dos discursos antagónicos, a esquerda conseguiu estar presente nas institucións. Pero mañá?

Teremos que multiplicar os instrumentos para reeditar a nosa sociedade social, social, cultural, económica e política. Como vasco, actuar desde o pequeno ten sentido, sen deixar sitio á extrema dereita e aos xacobinos, consolidando e multiplicando os nosos espazos. Iso para que a política institucional francesa non condicione noso día a día e os nosos dereitos.