O 28 de marzo o Instituto Carlos III, referente en estudos estadísticos de saúde en España, demostrouno: “O número de falecidos por covid-19 é superior ao rexistrado oficialmente en Francia e España”. Si seguimos o fío das estatísticas que esta institución vén publicando desde entón, buscando o número de persoas que realmente morreron polo coronavirus en Euskal Herria, atopámonos cun gran desfasamento tanto na Comunidade Autónoma Vasca como en Navarra.

É dicir, que, segundo a dinámica de meses e anos anteriores, morreron no Sur moitas persoas máis das que se esperaban, e que só cos mortos que as autoridades atribuíron á Covid-19 non se pode completar este desfasamento. Por tanto, hai que atribuír realmente ao coronavirus moitas outras mortes excesivas que requiren unha explicación.

En concreto, tomando o prazo do 22 de marzo ao 5 de abril, utilizando modelos matemáticos para predicir a mortalidade da poboación, nese período debíanse matar a 938 persoas, pero na realidade morreron 1.774… case o dobre do que se esperaba. Durante eses días, con todo, as autoridades contabilizaron un total de 567 mortes por violencia machista. “De momento –di Berria– non se pode saber cantos desa subida están relacionados co coronavirus, pero as institucións recoñeceron que son máis mortos do que dixeron. É evidente que hai moitas mortes por coronavirus pendentes”.

Entre o 22 de marzo e o 5 de abril faleceron en Navarra 588 persoas, cando se esperaban 229 en comparación con marzo de anos anteriores, un 159% máis. Na CAV faleceron 1.186 persoas, un 67% máis dos 798 falecidos que se podían esperar.

O desfasamento é aínda máis pronunciado en canto á mortalidade da xente maior. Segundo as proxeccións estadísticas, esperábase a morte de 705 persoas maiores de 75 anos, aínda que na realidade faleceron nunha dobre cifra, 1.424. Na franxa de idade de 65-74 anos, o desfasamento en espera de explicacións é do 73%. Na mortalidade da poboación menor de 64 anos, a brecha é menor, aínda que segue sendo do 31%.

Segundo Berria, o conselleiro de Saúde de Navarra, Santos Indurain, recoñeceu que existe un vínculo: "É evidente que esta enfermidade pode estar relacionada con máis mortes das que aparecen nos datos oficiais da Comunidade Autónoma Vasca. (...). Hai unha diferenza a ter en conta entre os datos confirmados e a mortalidade anómala que hai que aclarar". Pola contra, o director de Avaliación Sanitaria do Goberno Vasco, Mikel Sánchez, respondeu aos xornalistas que os datos son transparentes e inclúen na lista a todas as persoas diagnosticadas de coronavirus, a pesar doutras enfermidades.

Ademais dos danos colaterais que unha epidemia pode causar entre as persoas con outras enfermidades, para aclarar o buraco entre as cifras oficiais e as estatísticas, unha das claves pode ser a ausencia do test de Covid-19: que a moitos falecidos non se lles realizou o test. Isto puido suceder precisamente con varios falecidos nas residencias de anciáns.