Nas últimas décadas, as enquisas das eleccións presidenciais de Estados Unidos deron a coñecer un claro vencedor e, en moitos casos, até o acerto. Pero non sempre: En 2016, ás portas das eleccións non se prevía en absoluto que o vencedor fose o republicano Donald Trump. Logo, si, en 2020 anunciábase a vitoria de Joe Biden, pero cunha marxe bastante inferior ao que se deu no ano anterior.

Agora, lidos aquí e alá, parece que ninguén dá a impresión de que se decide a nada; todos afirman que Kamala Harris recibiu o "impulso", pero sen dicilo textualmente el é o principal candidato.

Os detalles das eleccións presidenciais de Estados Unidos, a modo de explicación, punto por punto:

1/ Sistema electoral: winner-takes-all (a gañador gana todo)

O presidente de Estados Unidos non é elixido na súa totalidade polo maior número de votos, senón porque venceu no sistema dos colexios de 50 estados. Cada Estado ten un número determinado de representantes, como California con 54 representantes e Wyoming con tres, distribuídos principalmente en función do número de habitantes, pero tamén seguindo a tradición ou a tradición histórica.

É un sistema electoral repartido por Estados: Si un dos candidatos gaña por un só voto en California, é o que leva a todos os delegados, os 54 que ten California. Aínda que todos e cada un dos votos fosen recibidos por un candidato, ou lle correspondese a diferenza, dá igual: 54 delegados para el. É o sistema denominado winner-takes-all ("a gañador gana/recibe todo"). Por iso, cada vez que hai eleccións, prodúcese un debate alí, por medio da organización do sistema.

Elixiranse un total de 538 representantes. Cando os resultados sexan oficiais, estes representantes uniranse e votarán a favor do candidato que representen. Esa é a función dos representantes; é dicir, non van constituír un congreso ou senado –o Senado renóvase en tres períodos electorais–.

En total, 538 representantes, polo que o gañador das eleccións será o que consiga 270, e será o presidente dos Estados Unidos.

2/ E si hai empate?

Existe a posibilidade de que se produza un empate a 269, xa que o número de votantes en xeral é par. Neste caso, crearíase un grupo denominado Cámara de Representantes cun representante de cada Estado e votaríase a favor dun dos dous. Por tanto, California, Wyoming e todos os estados terían o mesmo peso nesa segunda votación, na que Irán é reelixido.

3/ Nalgúns Estados (supostamente) non hai dúbidas

Os seguintes estados tenden a ser demócratas: California, Nova York, Nova Jersey, Illinois, Hawai, Oregón, Washington, Minnesota, Colorado, Novo México, Massachusetts, Virginia, Maryland, Rhode Island, Connecticut, distrito de Columbia, New Hampshire, Mveraint e Mont.

Os republicanos, pola súa banda , foron: Texas, Florida, Ohio, Tennesse, Kentucky, Indiana, Carolina do Sur, Missouri, Kansas, Louisiana, Alabama, Dakota do Norte, Dakota do Sur, Wyoming, Idaho, Iowa, Arkansas, Alaska, Oklahoma, Misia occidental, Montaá, Mumá,

Normalmente é así como deslízanse eses estados. Si é así nestas eleccións, os demócratas xa contarían con 225 compromisarios, mentres que os republicanos, con 219.

4/ Estados decisivos, o sete restantes

Á parte dos citados anteriormente, a batalla librarase no sete estados restantes. Todos os ollos están colocados neles.

Tres do sete pódense incluír nun bloque: Pensilvania (que reparte 19 delegados), Michigan (15) e Wisconsin (10). A pesar de que historicamente tiveron tendencia a votar a favor dos demócratas, en 2016 envorcouse: o tres situáronse a favor de Trump por só uns poucos votos. Pero como o sistema electoral é así, tal e como se explicou antes, todos os representantes deste tres estados foron para os republicanos.

En plena crise económica e enerxética, Trump presentou unha proposta a favor do fracking no tres estados do Norte que, na súa opinión, supuxese a reactivación da economía e que supuxo un éxito. O demócrata Joe Biden recuperou o tres estados en 2020, pero por pouco tamén.

En contraposición ao tres anteriores, dous estados de longa tradición republicana, Xeorxia (16) e Arizona (11), quedaron en mans dos demócratas hai catro anos. Algúns analistas afirman que na última década moitos estadounidenses emigraron alí desde outros estados, moitos mozos, e que teñen unha tendencia a favor dos demócratas.

Doutra banda, Carolina do Norte (16 representantes) votou case sempre a favor dos republicanos, excepto nos anos de Obama e Carter, en 2008 e 1976. Con todo, os demócratas cada vez achéganse máis. E o contrario ocorre precisamente en Nevada (6 votantes), onde votaron a favor dos demócratas en seis do oito últimas eleccións, pero o discurso de Trump está a expandirse.

Por último, hai que fixarse no segundo distrito (un representante) do estado de Nebraska. Xunto a Maine, os dous Estados son os únicos que dividen aos seus representantes por distritos. En Nebraska espérase, principalmente, o voto a favor dos republicanos, aínda que todo apunta a que os demócratas poderían vencer na segunda circunscrición. En caso de empate, ese único representante de Nebraska pode ser a clave.

5/ Cando se saberán os resultados?

Cada Estado ten a súa forma de actuar, polo que adoita haber moito caos cando a xente espera datos oficiais. Nalgúns estados, o voto por correo atrásase, o que provoca un retroceso. Os datos oficiais consérvanse a mediados de decembro. Previamente trabállase con proxeccións, normalmente seguras. O resultado darase a coñecer de forma oficial o próximo 6 de xaneiro no Congreso.

As primeiras proxeccións daranse a coñecer en Euskal Herria a partir da medianoite.

6/ Última enquisa New York Times

O pasado domingo, 3 de novembro, publicouse a última enquisa de pre-eleccións do Estado español. Fíxoo o diario New York Times xunto a Siena College.

Do sete estados decisivos, os demócratas e Kamala Harris levarían seis, polo que obterían 293 compromisarios, superando con facilidade a barreira dos 270. En calquera caso, a diferenza é moi baixa: en porcentaxe de votos, unha diferenza dun punto en Xeorxia e Pensilvania, dous puntos en Carolina do Norte e Wisconsin, e tres puntos en Nevada. Segundo esta enquisa, dese sete estados decisivos, só gañarían os republicanos e Donald Trump en Arizona, cunha diferenza de catro puntos porcentuais.