O 22 de xaneiro compareceron conxuntamente Iñigo Urkullu e Elixabete Etxanobe ante os medios de comunicación, e Urkullu anunciou que as institucións ás que representan terán un prazo de dous anos para analizar a viabilidade do proxecto Guggenheim Urdaibai. Di que se están facendo cambios na dirección de Nova York da Fundación Guggenheim, e ademais falta información para coñecer ben o proxecto e a súa xestión (mire, señora Atutxa: non só aos cidadáns, senón tamén ao lehendakari parece que non chegaron os detalles que vostedes supostamente abriron ao catro ventos...).

Á plataforma Guggenheim Urdaibai Stop chegaron moitas felicitacións, e, en fin, non imos negar que a nós tamén nos saíu un pequeno sorriso, non porque creamos que esa suposta decisión cambia nada, senón porque sabemos o que impulsou ás autoridades a lanzar unha noticia tan tramposa en plena campaña electoral: os movementos populares na rúa, nos medios de comunicación, nos partidos políticos e nas institucións e nos tribunais. Si o proxecto tivese moitas opinións favorables, si os cidadáns crésemos a cegas as súas preciosas palabras de soñación, si nas eleccións de 2023 o PNV obtivese bos resultados en Busturialdea, si a modificación da lei de costas non recorrese, se ninguén formulase alegacións á modificación da PGOU de Murueta… entón outro galo faría. Pero se fose e correndo non dá voto, e por iso deciden quitar o proxecto da mesa para que ninguén poida falar diso nas próximas eleccións.

Ao parecer, pero Urkullu non dixo as cousas correctamente. Os medios de comunicación difundiron o proxecto conxelado durante dous anos, interrompido, que quedará en caseta by e volverá estudar a súa viabilidade máis adiante, pero non é o que o PNV ten en mente. Por tanto, ao día seguinte da noticia, os membros do PNV saíron correndo ante os medios de comunicación, a rectificar o que o día anterior dixo Urkullu: que a paralización de dous anos non vai interromper ou arrefriar o proxecto e que se están respectando os momentos do proxecto.

Pero isto tamén o sabiamos desde decembro, é dicir, que para o desenvolvemento do proxecto necesitábase un prazo de dous anos e que durante ese tempo íanse a levar a cabo labores de descontaminación, leis a favor do proxecto, etc. E, con todo, nas últimas semanas continuouse coa difusión de noticias sobre o proxecto para que a cidadanía vaia familiarizándose coa súa realidade. Por tanto, como debemos entender agora, xusto agora, que chegou o momento de silenciar a todos os partidos cando cheira a eleccións? Señor Zupiria, temos que crer que este cambio de estratexia non ten nada que ver coas eleccións?

(Por certo, cando virá a participación cidadá cando todo estea definido? Para que elixir a cor do cristal da macro-aparcadoiro? Nós non pedimos unha participación simbólica de última hora nin un referendo (a quen corresponde aceptar o uso privado non sostible dunha reserva da biosfera?). O que pedimos é que a cidadanía de Busturialdea participe desde o principio no deseño e desenvolvemento dun plan socioeconómico viable e sostible para a comarca).

Aínda que a estratexia e Atutxa fixeron outras declaracións nos últimos meses, Urkullu ten razón: falta información sobre o proxecto. “Auzolan” foi a lema elixido polas autoridades do PNV para esta última lexislatura, “que vai ser, faino ti mesmo?”, e quizais quererían dicir iso, “fagan vostedes os requisitos que nós deixamos sen facer”. Queredes información? Uns poucos touros, a ver até onde chegades seguindo a eles.

E nós, os cidadáns obedientes, seguimos as roturas e chegamos lonxe. Tirando del e de aquí recollemos máis información da que querían as autoridades. Aclaráronse cuestións relativas á propiedade e cesión dos terreos de Murueta, tomáronse conciencia das consecuencias medioambientais que tería a construción dun proxecto tan ambicioso en Urdaibai, e analizouse o que pode supor á sociedade e á economía. É o que explicamos á cidadanía nas charlas. E, con todo, os promotores do proxecto acúsannos de mentir.

Autoridades: nós, a diferenza de vostedes, estamos en lugar de dedicarnos a horas extras ás nosas profesións, e nós, a diferenza de vostedes, pagamos aos avogados con diñeiro voluntariamente achegado polos cidadáns. De verdade cren que temos tempo e forza para empezar a construír mentiras? De verdade vostedes cren que aquí estamos a pór diñeiro do noso peto pola mera vontade de oporse a vostedes? Deberían deixar de sinalar á cidadanía e empezar a actuar con sentido, prudencia e responsabilidade, e non, como até agora, coa dependencia das empresas privadas, co poder dos cidadáns e sen mostrar ningún respecto aos concellos. Pola contra, os soños duns converteranse en pesadelos doutros.

Cidadáns: temos dous anos para loitar.

Amaia Astobiza Uriarte, membro da plataforma Guggenheim Urdaibai Stop